محمدتقی زهتابی: تفاوت میان نسخهها
جز حذف مطلب بدون منبع |
جز حذف مطلب تکراری برچسبها: حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار ویرایشگر دیداری |
||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
از دیگر نکات جالب در خاطرات سرگرد نوروزاف دیدار او با محمود پناهیان رئیس گروه سربازگیری برای فرقه دمکرات و ژنران بعدی فرقهاست که به زبان ترکی آذربایجانی اما بسیار آمیخته با روسی سخن میگفتهاست. در این بخش اطلاعات جالبی از پیشینه محمود پناهیان ذکر شدهاست. پس از فرار به شوروی در سالهای دهه ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث به تأسیس یک گروه سیاسی به نام جبهه ملی خلقهای ایران دست زد و شعبههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمد تقی زهتابی چهره شناخته شده پان ترکیست (که در شاخه جوانان فرقه دموکرات فعالیت داشت) به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشههای پان ترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس میکرد. وی همو بود که با تکیه بر نوشتههای پان ترکی و تاریخ نگاریهای تخیلی محافل پان ترکی باکو و استانبول-آنکارا و سرهمبندی حوادث پراکنده تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان را از حوزه تمدن ایرانی خارج میکرد و به جهان پان ترکی متصل میکرد.</ref> |
از دیگر نکات جالب در خاطرات سرگرد نوروزاف دیدار او با محمود پناهیان رئیس گروه سربازگیری برای فرقه دمکرات و ژنران بعدی فرقهاست که به زبان ترکی آذربایجانی اما بسیار آمیخته با روسی سخن میگفتهاست. در این بخش اطلاعات جالبی از پیشینه محمود پناهیان ذکر شدهاست. پس از فرار به شوروی در سالهای دهه ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث به تأسیس یک گروه سیاسی به نام جبهه ملی خلقهای ایران دست زد و شعبههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمد تقی زهتابی چهره شناخته شده پان ترکیست (که در شاخه جوانان فرقه دموکرات فعالیت داشت) به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشههای پان ترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس میکرد. وی همو بود که با تکیه بر نوشتههای پان ترکی و تاریخ نگاریهای تخیلی محافل پان ترکی باکو و استانبول-آنکارا و سرهمبندی حوادث پراکنده تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان را از حوزه تمدن ایرانی خارج میکرد و به جهان پان ترکی متصل میکرد.</ref> |
||
<br /> |
|||
[[حمید احمدی]]، استاد دانشگاه تهران نیز در این رابطه با اشاره به بخشی از خاطرات سرگرد ابراهیم نوروزاف (افسر اطلاعات ارتش سرخ شوروی و اهل باکو) مینویسد<ref name="Ahmadi">پروفسور حمید احمدی -در آذربایجان چه گذشت؟، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره ۱۸۲–۱۸۱ (مهر و آبان ۱۳۸۱) |
|||
نقل قول از صفحه ۴۴: |
|||
«قابل ذکر است که محمود پناهیان (رئیس گروه سربازگیری برای فرقهٔ دموکرات)، پس از فرار به شوروی، در سالها دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث عراق به تأسیس یک گروه سیاسی به نام «جبههٔ ملی خلقهای ایران» دست زد و شبعههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمدتقی زهتابی چهرهٔ شناخته شدهٔ پانترکیست (که در شاخهٔ جوانان فرقهٔ دموکرات فعالیت داشت)، به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشهای پانترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس کرد. وی پس از سقوط شاه به ایران بازگشت و به ترویج افکار پانترکی در تبریز مشغول بود، و همو بود که با تکیه بر نوشتههای پانترکی و تاریخنگاریهای تخیلی محافل پانترکی باکو و استانبول-آنکارا، و سرهمبندی حوادث پراکندهٔ تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان ایران را از حوزهٔ تمدن ایرانی خارج میکرد و با جهان پانترکی متصل میساخت. حلقهٔ پانترکی طرفدار او در در داخل ایران و در جمهوری آذربایجان تبلیغات فراوانی برای ترویج نوشتههای او و جا انداختن آن به عنوان تاریخ آذربایجان یا ترکهای ایران کردهاند، اما این نوشتهها به علت ذهنی بودن و عدم تطابق با واقعیتها و نوشتههای متعبر تاریخی، در نزد مورخان و پژوهشگران ارزشی نیافت.»</ref>: «قابل ذکر است که محمود پناهیان (رئیس گروه سربازگیری برای فرقهٔ دموکرات)، پس از فرار به شوروی، در سالها دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث عراق به تأسیس یک گروه سیاسی به نام «جبههٔ ملی خلقهای ایران» دست زد و شبعههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمدتقی زهتابی چهرهٔ شناخته شدهٔ پانترکیست (که در شاخهٔ جوانان فرقهٔ دموکرات فعالیت داشت)، به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشهای پانترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس کرد. وی پس از سقوط شاه به ایران بازگشت و به ترویج افکار پانترکی در تبریز مشغول بود، و همو بود که با تکیه بر نوشتههای پانترکی و تاریخنگاریهای تخیلی محافل پانترکی باکو و استانبول-آنکارا، و سرهمبندی حوادث پراکندهٔ تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان ایران را از حوزهٔ تمدن ایرانی خارج میکرد و با جهان پانترکی متصل میساخت. حلقهٔ پانترکی طرفدار او در در داخل ایران و در جمهوری آذربایجان تبلیغات فراوانی برای ترویج نوشتههای او و جا انداختن آن به عنوان تاریخ آذربایجان یا ترکهای ایران کردهاند، اما این نوشتهها به علت ذهنی بودن و عدم تطابق با واقعیتها و نوشتههای متعبر تاریخی، در نزد مورخان و پژوهشگران ارزشی نیافت.» |
|||
{{بخش بدون منبع}} |
{{بخش بدون منبع}} |
نسخهٔ ۱ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۱۳
![]() | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
![]() | این مقاله حاوی جملهبندی است که به شیوهای تکلفآمیز و بدون ارائهٔ اطلاعات واقعی به ترویج موضوع میپردازد. |
![]() | بهنظر میرسد بخش عمدهٔ مشارکتهای این مقاله بهدست فردی انجام شده است که رابطهٔ نزدیکی با موضوع مقاله داشته است. |
محمدتقی زهتابی محمدتقی زهتابی | |
---|---|
پرونده:Məhəmmədtağı Zehtabi.jpeg عکس منصوب به وی | |
زادهٔ | ۲۲ آذر ۱۳۰۲ شبستر، |
درگذشت | ۱ دی ۱۳۷۷ (۷۵ سال) شبستر، |
حزب سیاسی | فرقه دموکرات آذربایجان |
محمدتقی زهتابی (زاده ۲۲ آذر ۱۳۰۲، شبستر - درگذشته اول دی ۱۳۷۷، شبستر) فعال سیاسی، عضو سابق فرقه دموکرات آذربایجان بود.[۱][۲]
![]() | این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
جوانی
زهتابی در سال ۱۳۰۹ به مدرسه ابتدایی در شبستر راه یافت و در سال ۱۳۱۵ تحصیلات ابتدایی را به پایان رساند. وی برای ادامه تحصیل به تبریز مهاجرت کرد و ۳ سال را در مدرسه فیوضات تبریز به تحصیل پرداخت. پس از اتمام دبیرستان در سال ۱۳۲۰ در دانشسرای تربیت معلم تبریز به تحصیل ادامه داد و پس از پایان این دوره در سالهای ۲۲–۱۳۲۳ در مدرسه رشدیه تبریز به تدریس دوره ابتدایی مشغول بود. در همین سالها زهتابی با حضور در کلاسهای درس حاجی یوسف شعار به آموختن زبان عربی همت گماشت؛ و نیز با حضور در کلاسهای زبان فرانسه کاتولیکهای تبریز این زبان را نیز فرا گرفت.
![]() | این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
فعالیت در فرقه دموکرات آذربایجان و خروج از ایران
پس از تأسیس فرقه دموکرات آذربایجان و دولت خودمختار پیشهوری در ۱۳۲۴، وی نیز به عضویت شاخه جوانان فرقه دموکرات درآمد.[۳]
![]() | این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
همکاری با حکومت بعث عراق
در پی اختلافات مرزی ایران و عراق در دهه ۵۰ خورشیدی، عراق و ایران دست به تقویت جنبشهای تجزیه طلبانه در دو کشور زدند. ایران به احزاب کردی در شمال عراق یاری کرد و عراق نیز اقدام به تربیت مزدور و ارسال اسلحه به بلوچستان کرد. در همین راستا محمود پناهیان از نوادگان پناه علیخان جوانشیر از سران فرقه دمکرات دعوت به عمل آمد که به بغداد برود. یکی از افراد همراه وی نیز محمد تقی زهتابی بود. وی در آنجا، ضمن همکاری با رژیم بعث عراق، به تأسیس یک گروه سیاسی به نام ”جبهه ملی خلقهای ایران “ دست زد و شعبههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. زهتابی همچنین در رادیو گروه به تبلیغ قوم گرایی میپرداخت، وی مدتی نیز در دانشگاه بغداد فارسی تدریس میکرد.
در سال ۱۹۷۵ توافق الجزیره بین ایران و عراق حاصل گشت. طبق این توافق دو کشور دست از خرابکاری در امور یکدیگر باید برمیداشتند. بعد از آن عذر محمود پناهیان و گروه اعزامی خواسته شد و زهتابی مجبور به به بازگشت به باکو گشت.[۴][۵]
![]() | این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
بازگشت به ایران تا درگذشت
با شروع انقلاب اسلامی در ایران، زهتابی خواستار بازگشت به ایران و شد و با موافقت مقامات شوروی به کشور بازگشت. در سال ۱۳۵۸ از وی برای تدریس زبان ترکی و عربی در دانشگاه تبریز دعوت به عمل آمد اما که با تعطیلی گسترده دانشگاهها در سراسر کشور در پی انقلاب فرهنگی مواجه شد.
وی آنگونه که دکتر احمدی ذکر کردهاست، به دلیل فعالیتها و گرایشهای شدید چپگرایی و پانترکی مدتی بعد دستگیر و زندانی میشود. وی تحت تأثیر نوشتههای پانترکی محافل استانبول / آنکارا/ باکو به نوشتن آثار رمانتیک و باژگونه تاریخی پیرامون «ستارخان» و «تاریخ باستانی ترکهای ایران» و سایر بحثها دست زد، تا از طریق این نوع وارونهسازیهای تاریخی و خلق تاریخی تخیلی کهن و باستانی ترکی برای آذربایجان ایران، این منطقه را دارای پیشینهای هماهنگ و مشترک با ترکیه و سایر مناطق نشان داده و با زدودن هر گونه پیوند تاریخی این منطقه با ایران، و تاریخ و تمدن و فرهنگ ایرانی پایههای گفتمان وحدتساز پانترکی را فراهم سازند[۶]
او نهایتاً اول دی ۱۳۷۷[نیازمند منبع] در خانهاش بر اثر سکته قلبی درگذشت.
آثار
ایران تورکلرینین اسکی تاریخی: اسکندر دووروندن ایسلاماقدر
ایران تورکلرینین اسکی تاریخی: ان قدیم دووردن اسکندره قدر
تاریخ دیرین ترکان ایران
میرزاعلی معجز و تحصیل زنان
معاصیر ادبی آذری دیلی (سس - صرف)
شاهین زنجیر ده (شعر مجموعه سی)
علی آقا واحددن خاطره لریم
آذربایجان تورکجهسینین نحوی
ایسلاما قدرکی ایران تورکلرینین دیلی و ادبیات
اینجی دیلیم: ادبی آذربایجان دیلینین قایدالاری
تئلیمخان حیاتی و یارادیجیلیغی
تور کجهم منیم، سس بایراغیم
سارا و محمد «اویون اثری» و ملیک ممد یا روبابه خالانین ناغیلی
شیخ محمد خیابان
غزللر (فضولینین فارسجا غزللری چئویریلریندن سئچمهلر)
علی آقا واحددن خاطرهلریم
علم معانی (کلیسکولوژی) زبان آذری
عروضون تورک فولکوروندا کوکلری
بقیه آثار
- ماهنامه (اتحاد یولو). بغداد
- پروانهنین سرگذشتی. بغداد
- باغبان ائل اوغلو. بغداد
- چریک افسانهسی. استانبول
- بذ قالاسیندا. برلین
- بختی یاتمیش. بغداد
- ارک هفتهلییی. برلین
- هستی نسیم. بغداد
- جنایات ۲۵۰۰ ساله شاهان. بغداد
- آیا زبان فارسی به زبان ملل دیگر ایران برتریت دارد؟ بغداد
- قواعد الفارسیه. بغداد.
- زبان آذری ادبی معاصر. تبریز.
- قوی اولسون اون. تبریز
- باغبان ائل اوغلو ۲. تبریز
جستارهای وابسته
آثار چاپشده
- ماهنامه (اتحاد یولو). بغداد
- پروانهنین سرگذشتی. بغداد
- باغبان ائل اوغلو. بغداد
- چریک افسانهسی. استانبول
- بذ قالاسیندا. برلین
- بختی یاتمیش. بغداد
- ارک هفتهلییی. برلین
- هستی نسیم. بغداد
- جنایات ۲۵۰۰ ساله شاهان. بغداد
- آیا زبان فارسی به زبان ملل دیگر ایران برتریت دارد؟ بغداد
- قواعد الفارسیه. بغداد.
- زبان آذری ادبی معاصر. تبریز.
- معاصر آذری ادبی دیلی. تبریز
- علم المعانی، لکسیکولوژی. تبریز
- قوی اولسون اون. تبریز
- باغبان ائل اوغلو ۲. تبریز
- ایران تورکلرینین اسکی تاریخی (تاریخ دیرین ترکان ایران) در دو مجلد. تبریز
- شاهین زنجیرده. تبریز
تاریخ دیرین ترکان ایران
آخرین اثر وی کتاب «تاریخ دیرین ترکان ایران (ایران تورکلرینین اسکی تاریخی)» به ترکی است. وی در این کتاب مدعی شدهاست که از هفت هزار سال قبل ترکان در آذربایجان زندگی کردهاند. وی سومرها، ایلامیها، کاسیها، قوتتیها، خزرها، لولوییها، اورارتوها و غیره را از اقوام ترک میداند. وی در کتاب تاریخ دیرین ترکان ادعا کردهاست :
سومریان از آسیای میانه از (موطن ترکان) به بینالنهرین مهاجرت کردهاند.[۷]
در کتابش مدعی شدهاست که اقوام ترک اختراعات مهمی همچون خط و چرخ و فلزات داشتهاند. در بخشی از کتاب تاریخ دیرین ترکان آمده که ترکها روز را به ۲۴ ساعت و هر ساعت را به ۶۰ دقیقه و هر دقیقه را به ۶۰ ثانیه تقسیم کردند. سال را به ۱۲ ماه و هر ماه را به ۳۰ روز بخش کردند. آنها بودند که دایره را به ۳۶۰ درجه تقسیم کرده و نسبتهای مثلثاتی را کشف کردند وی در کتابش مدعی شده اقوام ترک برای اولین بار قانونگذاری را در جوامع خود وارد کردند.
منابع
- ↑ پروفسور حمید احمدی -در آذربایجان چه گذشت؟، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره ۱۸۲–۱۸۱ (مهر و آبان ۱۳۸۱) نقل قول از صفحه ۴۴: «قابل ذکر است که محمود پناهیان (رئیس گروه سربازگیری برای فرقهٔ دموکرات)، پس از فرار به شوروی، در سالها دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث عراق به تأسیس یک گروه سیاسی به نام «جبههٔ ملی خلقهای ایران» دست زد و شبعههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمدتقی زهتابی چهرهٔ شناخته شدهٔ پانترکیست (که در شاخهٔ جوانان فرقهٔ دموکرات فعالیت داشت)، به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشهای پانترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس کرد. وی پس از سقوط شاه به ایران بازگشت و به ترویج افکار پانترکی در تبریز مشغول بود، و همو بود که با تکیه بر نوشتههای پانترکی و تاریخنگاریهای تخیلی محافل پانترکی باکو و استانبول-آنکارا، و سرهمبندی حوادث پراکندهٔ تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان ایران را از حوزهٔ تمدن ایرانی خارج میکرد و با جهان پانترکی متصل میساخت. حلقهٔ پانترکی طرفدار او در در داخل ایران و در جمهوری آذربایجان تبلیغات فراوانی برای ترویج نوشتههای او و جا انداختن آن به عنوان تاریخ آذربایجان یا ترکهای ایران کردهاند، اما این نوشتهها به علت ذهنی بودن و عدم تطابق با واقعیتها و نوشتههای متعبر تاریخی، در نزد مورخان و پژوهشگران ارزشی نیافت.»
- ↑ "موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی". موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. Retrieved 2019-07-28.
- ↑ گفتمان هویت طلبی در آذربایجان در وبگاه اخبار روز (۴ تیر ۱۳۸۷)
- ↑ مهدی آقاسی. تاریخ خوی. تبریز، انتشارات مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران ۱۳۵۰، ص ۴۰۶
- ↑ مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در|مقاله=
وجود دارد (کمک); از|مقاله=
صرفنظر شد (کمک) بازیابیشده در ۲۸ مارس ۲۰۰۹. از دیگر نکات جالب در خاطرات سرگرد نوروزاف دیدار او با محمود پناهیان رئیس گروه سربازگیری برای فرقه دمکرات و ژنران بعدی فرقهاست که به زبان ترکی آذربایجانی اما بسیار آمیخته با روسی سخن میگفتهاست. در این بخش اطلاعات جالبی از پیشینه محمود پناهیان ذکر شدهاست. پس از فرار به شوروی در سالهای دهه ۱۳۵۰ خورشیدی در یک مأموریت از باکو به بغداد اعزام شد و در آنجا ضمن همکاری با رژیم بعث به تأسیس یک گروه سیاسی به نام جبهه ملی خلقهای ایران دست زد و شعبههایی از آن به تبلیغ قومگرایی در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و خوزستان ایران پرداخت. مدتی بعد، محمد تقی زهتابی چهره شناخته شده پان ترکیست (که در شاخه جوانان فرقه دموکرات فعالیت داشت) به پناهیان پیوست و در بغداد در رادیوی گروه او به تبلیغ اندیشههای پان ترکی پرداخت و در دانشگاه بغداد نیز تدریس میکرد. وی همو بود که با تکیه بر نوشتههای پان ترکی و تاریخ نگاریهای تخیلی محافل پان ترکی باکو و استانبول-آنکارا و سرهمبندی حوادث پراکنده تاریخی و تحریف آنها تلاش کرد کتابی به نام «تاریخ باستانی ترکهای ایران» تهیه کند، که اصولاً آذربایجان را از حوزه تمدن ایرانی خارج میکرد و به جهان پان ترکی متصل میکرد. - ↑ برخی از عناصر فرقه دمکرات نظیر علی پناهی، رئیس تامینه تبریز که پولهای فراوانی را از تبریز با خود به باکو به سرقت برده بود و نیز محمد تقی زهتابی از شاخه جوانان فرقه دمکرات که در راستای فراهمسازی کادرهای آینده پانترکی برای ایران به باکو اعزام شده بود، تحت تأثیر نوشتههای تاریخی بیسروته و غیر علمی پانترکی محافل استانبول / آنکارا/ باکو به نوشتن آثار رمانتیک و باژگونه تاریخی پیرامون «ستارخان»۳۱ و «تاریخ باستانی ترکهای ایران» و سایر بحثها دست زدند، تا از طریق این نوع وارونهسازیهای تاریخی و خلق تاریخی تخیلی کهن و باستانی ترکی برای آذربایجان ایران، این منطقه را دارای پیشینهای هماهنگ و مشترک با ترکیه و سایر مناطق نشان داده و با زدودن هر گونه پیوند تاریخی این منطقه با ایران، و تاریخ و تمدن و فرهنگ ایرانی پایههای گفتمان وحدتساز پانترکی را فراهم سازند
برخی از این افراد نظیر صدیق و زهتابی که دارای گرایشات چپگرایانه پانترکی شدیدتری بودند، به دلیل فعالیتهای سیاسی و قومگرایانه تحت فشار قرار گرفتند یا برای مدتی به زندان افتاده (مورد ذهتابی در ایران) و از کشور خارج شدند. (مورد صدیق که در سالهای ۱۳۵۹ به بعد به ترکیه و به جمهوری آذربایجان رفت و با محافل پانترکی آن مناطق آشنا شد) گرچه این افراد به لحاظ موضعگیری سیاسی دارای گرایشات چپ ولیبرال متفاوت بودند، اما در یک هدف اشتراک نظر داشتند و آن خلق هویت ترکی ـ و نه ایرانی ـ برای آذربایجان ایران و طرح ـ مستقیم و غیر مستقیم ـ اندیشه وحدت (بیرلیک) «دو آذربایجان» بود. محافل پانترکیستی باکو همچنان با انتشار نشریات و سازماندهی گردهمایی پانترکی، به ویژه پس از سالهای ۱۳۶۱، و سرکوب حزب توده به بعد، با حمایت اتحاد جماهیر شوروی به تبلیغات پانترکیستی علیه ایران ادامه میدادند. ۳۳ این فعالیتها در طول سالهای دهه ۱۹۸۰ ادامه پیدا کرد
دکتر حمید احمدی، فرهنگ شهر پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در|مقاله=
وجود دارد (کمک); از|مقاله=
صرفنظر شد (کمک) بازیابیشده در ۲۸ مارس ۲۰۰۹. - ↑ زهتابی، «تاریخ دیرین ترکان ایران»، م، ص. ۳۰