ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۸/۱۶: تفاوت میان نسخه‌ها
لطفاً تغییر ندهید |
https://fa.wikipedia.org/w/&diff=22985349&oldid=22984830 |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده: |
[[پرونده:Sadi in a Rose garden.jpg|چپ|100px]] |
||
'''[[سعدی|سعدی شیرازی]]''' (۶۰۶ – ۶۹۰ هجری قمری) [[شاعر]] و [[نویسنده|نویسندهٔ]] [[زبان پارسی|پارسی‌گوی]] [[اقوام ایرانی‌تبار|ایرانی]] است. نامِ کاملِ او '''ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلح بن عبدالله بن مشرّف''' و [[تخلص]] او '''سعدی''' است. اهل ادب به او لقب ''استادِ سخن''، ''پادشاهِ سخن''، ''شیخِ اجلّ'' و حتی به‌طور مطلق، ''استاد'' داده‌اند. او در [[نظامیه بغداد]] — که مهمترین مرکز علم و دانش [[جهان اسلام]] در آن زمان به حساب می‌آمد — تحصیل و پس از آن به‌عنوان [[سخنرانی|خطیب]] به مناطق مختلفی از جمله [[شام]] و [[حجاز]] سفر کرد. سعدی سپس به زادگاه خود، [[شیراز]]، برگشت و تا پایان عمر در آنجا اقامت گزید. آرامگاه وی در شیراز واقع شده‌است که به [[سعدیه]] معروف است. عمدهٔ عمر او مصادف با حکومت [[اتابکان فارس]] در شیراز و هم‌زمان با [[حمله مغول به ایران]] و سقوط بسیاری از حکومت‌های وقت نظیر [[خوارزمشاهیان]] و [[عباسیان]] بود. البته [[فارس (سرزمین)|سرزمین فارس]] به واسطهٔ تدابیر [[ابوبکر بن سعد زنگی|ابوبکر بن سعد]]؛ ششمین و معروفترین اتابکان سلغوری فارسی شیراز، از حملهٔ مغول در امان ماند. همچنین قرن ششم و هفتم هجری مصادف با اوج‌گیری [[تصوف]] در ایران بود و تأثیر این جریان فکری و فرهنگی در آثار سعدی قابل ملاحظه است. نظر اغلب سعدی‌پژوهان بر این است که سعدی تحت تأثیر آموزه‌های مذهب [[شافعی]] و [[اشاعره|اشعری]] و بنابراین [[سرنوشت‌باوری|تقدیرگراست]]. در مقابل، نشانه‌هایی از ارادت وی به خاندان [[محمد|پیامبر اسلام]] مشاهده می‌شود. سعدی بیش از آن که تابع [[اخلاق]] به‌صورت مطلق و فلسفی باشد، [[مصلحت‌اندیشی|مصلحت‌اندیش]] است و ازین‌رو اصولاً نمی‌تواند طرفدار ثابت و بی‌چون‌وچرای قاعده‌ای باشد که احیاناً در جای دیگری آن را بیان کرده‌است. برخی از [[جریان روشنفکری در ایران|نوگرایان معاصر ایران]]، آثار او را غیراخلاقی، بی‌ارزش، متناقض و فاقد نظم سیستماتیک قلمداد کرده‌اند. سعدی تأثیر انکارناپذیری بر [[زبان فارسی]] گذاشته‌است؛ به‌طوری‌که شباهت قابل توجهی بین [[زبان فارسی#فارسی نو|فارسی]] امروزی و زبان سعدی وجود دارد. آثار او مدت‌ها در [[مدرسه]]ها و [[مکتب‌خانه]]ها به‌عنوان منبع آموزش زبان و [[ادبیات فارسی]] تدریس می‌شده و بسیاری از [[ضرب‌المثل]]های رایج در زبان فارسی از آثار وی اقتباس شده‌است. |
|||
'''[[همجنس‌گرایی]]''' یکی از [[گرایش جنسی|گرایش‌های جنسی]] است که ویژگی آن تمایل [[زیبایی‌شناسی|زیبایی‌شناختی]]، عشق رمانتیک، و [[تمایل جنسی]] فردی است که تنها متوجه جنس همگون با خود او است. همجنس‌گرایی همراه با دو گرایش [[دگرجنس‌گرایی]] و [[دوجنس‌گرایی]]، سه [[گرایش جنسی|گرایش اصلی جنسی]] را تشکیل می‌دهند. به فردی که به جنس دیگر گرایش داشته باشد «دگرجنس‌گرا» و به افرادی که هم به جنس دیگر و هم به افراد همجنس با خود تمایل دارند، «دوجنس‌گرا» می‌گویند. رفتار همجنس‌گرایانه به برقراری رابطهٔ جنسی با فردی همجنس اطلاق می‌شود. همجنس‌گرا به افرادی گفته می‌شود که ترجیح می‌دهند مدّتی طولانی به فعالیت جنسی با افراد همجنس خود بپردازند. در سال‌های اخیر، برای توصیف سبک زندگی همجنس‌گرایانه از اصطلاح «همجنس‌خواه» استفاده شده‌است، زیرا باور بر این است که این اصطلاح نسبت به اصطلاح همجنس‌گرا بار منفی کمتری دارد. افراد زن و مردی که می‌خواهند جهت‌گیری جنسی همجنس‌گرایانه خود را به‌طور علنی ابراز کنند معمولاً از اصطلاح همجنس‌خواه استفاده می‌کنند. امروزه برای اشاره به افراد همجنس‌گرای مرد از [[گی]] که از واژهٔ انگلیسی Gay آمده‌است و برای همجنس‌گرایان زن معمولاً واژه [[لزبین]] یا لِز که از واژهٔ انگلیسی Lesbian آمده‌استفاده می‌شود. در زبان فارسی در گذشته به همجنس‌گرایان زن، «طَبَق‌زن» گفته می‌شده که به عمل [[طبق‌زنی|طَبَق‌زنی]] اشاره داشته‌است. این اصطلاح امروزه در زبان فارسی به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد. [[انجمن روان‌شناسی آمریکا]] معتقد است که براساس اتفاق نظر علوم [[رفتارشناسی]] و [[جامعه‌شناسی]] و متخصصان سلامت و [[بهداشت روانی|سلامت روانی]] همجنس‌گرایی فی‌نفسه نمونه‌ای معمولی و رد نکردنی از اختلاف در [[گرایش جنسی|گرایش‌های جنسی انسان]] است. تخمین قابل اعتماد تعداد افرادی که همجنس‌گرا شناخته می‌شوند و درصدی از مردم که تجربه جنسی با همجنس داشته‌اند به دلایل مختلفی برای پژوهشگران دشوار است. امروزه براساس بیشتر مطالعات در جوامع مختلف بین ۲٪ تا ۱۳٪ افراد جامعه در طول عمرشان شکلی از تماس جنسی با هم‌جنسشان را تجربه کرده‌اند. |
|||
'''[[ |
'''[[سعدی|ادامه…]]''' |
||
نسخهٔ ۱۵ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۴۰
سعدی شیرازی (۶۰۶ – ۶۹۰ هجری قمری) شاعر و نویسندهٔ پارسی‌گوی ایرانی است. نامِ کاملِ او ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلح بن عبدالله بن مشرّف و تخلص او سعدی است. اهل ادب به او لقب استادِ سخن، پادشاهِ سخن، شیخِ اجلّ و حتی به‌طور مطلق، استاد داده‌اند. او در نظامیه بغداد — که مهمترین مرکز علم و دانش جهان اسلام در آن زمان به حساب می‌آمد — تحصیل و پس از آن به‌عنوان خطیب به مناطق مختلفی از جمله شام و حجاز سفر کرد. سعدی سپس به زادگاه خود، شیراز، برگشت و تا پایان عمر در آنجا اقامت گزید. آرامگاه وی در شیراز واقع شده‌است که به سعدیه معروف است. عمدهٔ عمر او مصادف با حکومت اتابکان فارس در شیراز و هم‌زمان با حمله مغول به ایران و سقوط بسیاری از حکومت‌های وقت نظیر خوارزمشاهیان و عباسیان بود. البته سرزمین فارس به واسطهٔ تدابیر ابوبکر بن سعد؛ ششمین و معروفترین اتابکان سلغوری فارسی شیراز، از حملهٔ مغول در امان ماند. همچنین قرن ششم و هفتم هجری مصادف با اوج‌گیری تصوف در ایران بود و تأثیر این جریان فکری و فرهنگی در آثار سعدی قابل ملاحظه است. نظر اغلب سعدی‌پژوهان بر این است که سعدی تحت تأثیر آموزه‌های مذهب شافعی و اشعری و بنابراین تقدیرگراست. در مقابل، نشانه‌هایی از ارادت وی به خاندان پیامبر اسلام مشاهده می‌شود. سعدی بیش از آن که تابع اخلاق به‌صورت مطلق و فلسفی باشد، مصلحت‌اندیش است و ازین‌رو اصولاً نمی‌تواند طرفدار ثابت و بی‌چون‌وچرای قاعده‌ای باشد که احیاناً در جای دیگری آن را بیان کرده‌است. برخی از نوگرایان معاصر ایران، آثار او را غیراخلاقی، بی‌ارزش، متناقض و فاقد نظم سیستماتیک قلمداد کرده‌اند. سعدی تأثیر انکارناپذیری بر زبان فارسی گذاشته‌است؛ به‌طوری‌که شباهت قابل توجهی بین فارسی امروزی و زبان سعدی وجود دارد. آثار او مدت‌ها در مدرسه‌ها و مکتب‌خانه‌ها به‌عنوان منبع آموزش زبان و ادبیات فارسی تدریس می‌شده و بسیاری از ضرب‌المثل‌های رایج در زبان فارسی از آثار وی اقتباس شده‌است.