پرش به محتوا

معماری مذهبی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
عکس از معماری اسلامی مسجد شیخ لطف الله اصفهان
معماری اسلامی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

معماری مذهبی به معماری ساختمانهایی گفته می‌شود که بر اساس نگرش مذهبی و ایدئولوژی مذهبی طراحی می‌گردد که معمولاً این معماری در ساختمانهایی که کاربری مذهبی دارند مانند: آتشکده‌ها، مسجدها، کلیساها، معبدها، خانقاه‌ها و زیارتگاه‌ها دیده می‌شود

عکس از مسجد کاروانسرای دیرگچین با معماری ساسانی
مسجد کاروانسرای دیرگچین با معماری ساسانی

معماری مذهبی در ایران

[ویرایش]

معماری مذهبی از میان سبک‌های معماری ایران از جایگاه خاصی برخوردار است.[۱] سابقه این نوع معماری به دوران قبل از اسلام به ویژه دوران ساسانیان می‌رسد.[۲]

معماری زرتشتی

[ویرایش]

این معماری در آتشکده‌های باقی‌مانده از دوره ساسانیان قابل رویت هست[۳] که از نمونه‌های باقی‌مانده می‌توان آتشکده سروستان نام برد و آتشکده یزد از نمونه‌های جدید می‌باشد.[۴]

معماری یهودی

[ویرایش]

معماری مسیحی

[ویرایش]

این معماری با تأثیر گرفتن از فرهنگ و معماری غربی ترکیب آن با معماری ایرانی در کلیساهای ایران دیده می‌شود و یکی از نمونه‌های موفق آن را می‌توان کلیسای وانک واقع در منطقه جلفا اصفهان نام برد.[۵]

معماری اسلامی

[ویرایش]

با گسترش دین اسلام در کشورهای مختلف از جمله ایران، معماری مذهبی در اسلام از جایگاه خاصی برخوردار گشت و معماری اسلامی شکل گرفت، البته عواملی چون «تأکید بزرگان دین»، «کارکرد گسترده» و «پدیده وقف» در گسترش و توجه ویژه معماران به «مسجد» بی تأثیر نبوده‌است.[۶] بدین ترتیب، مسجد در ایران عالی‌ترین نوع بنای اسلامی و به عقیده صاحب نظران «کلید معماری اسلامی» به‌شمار می‌آید.[۷][۸]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Hillenbrand, R. "Masdjid. I. In the central Islamic lands". In P.J. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs (eds.). Encyclopaedia of Islam Online. Brill Academic Publishers. ISSN 1573-3912.
  2. Hillenbrand, R. "Manara, Manar". In P.J. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs (eds.). Encyclopaedia of Islam Online. Brill Academic Publishers.
  3. «شباهت ها و تفاوت های معماری نیایشگاهای زرتشتی و اسلامی در ایران / تاثیر فرهنگی گسترده‌ ایرانیان بر معماری زرتشتی و اسلامی». خبرآنلاین. ۲۰۲۳-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۱۱.
  4. «این آتش ۱۵۳۱ سال است خاموش نشده‌است». خبرگزاری مهر. ۱ مهر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲ تیر ۱۳۹۷.
  5. «بزرگ‌ترین کلیسای جلفا». اصفهان زیبا. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۱۰-۱۲.
  6. "Religious Architecture and Islamic Cultures". mit.edu. 2006-04-09.
  7. پناه، جعفر کریمی (۲۰۲۲-۰۶-۱۸). «کاشی مذهبی». دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۱۱.
  8. "Mosque FAQ". The University of Tulsa. 2006-04-09.