محمدحسین یمین
محمدحسین یمین | |
---|---|
زادهٔ | ۱۳۱۵ هجری شمسی چاریکار، ولسوالی چاریکار |
درگذشت | بهمن ۱۴۰۰ کابل |
علت مرگ | ایست قلبی |
ملیت | افغانستانی |
تحصیلات | دکترای واژه شناسی |
محل تحصیل | دانشگاه کابل دانشگاه ملی تاجیکستان |
پیشه | استاد دانشگاه، پژوهشگر و زبانشناس |
سالهای فعالیت | ۱۳۳۹ ۱۴۰۰ |
سازمان | فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
شناختهشده برای | پژوهشها دربارهٔ زبان فارسی، نظریههای زبانشناسی |
منصب | استاد دانشگاه کابل |
محمدحسین یمین (زاده ۱۳۱۵در چاریکار–درگذشته۱۴۰۰ در کابل) ادبپژوه افغانستانی و استاد زبان ادبیات فارسی دانشگاه کابل بود. او از ۱۵ اردیبهشت ۱۳۸۲، عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.[۱]
زندگی[ویرایش]
یمین در سال ۱۳۱۵ خورشیدی در چاریکار متولد شد و تحصیلات مقدماتی خود را تا سال ۱۳۳۳ در شهر چاریکار ادامه داد و سپس به دانشگاه کابل رفت و در سال ۱۳۳۹ از آنجا لیسانس ادبیات فارسی گرفت. او از زمان فارغ التحصیلی تا سال ۱۳۴۹ در دارالمعلمین عالی کابل به تدریس پرداخت و در سال ۱۳۵۰ به عضویت کادر علمی دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل درآمد. او پس از مدتی به دانشگاه ملی تاجیکستان رفت و در سال ۱۳۷۰ با مدرک دکترا از آن دانشگاه فارغالتحصیل شد.[۲]
او در ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ بر اثر ایست قلبی در کابل درگذشت.[۳]
دیدگاهها[ویرایش]
دکتر یمین عقیده داشت زبان فارسی دنباله پهلوی اشکانی بوده که در اصل این واژه همان پهلوی یا پارتی است و به مرور زمان، به پارسی عوض شده و با آمدن اسلام، شکل فارسی را به خود گرفته است.
او همچنین عقیده داشت دستور زبان، تابع گفتار و نوشتار مردم است و برخلاف تعریفی که دستور زبان را (علم درستگویی و درستنویسی) معرفی میکند، دستور زبان، خودش تابع گفتار مردم است.[۴]
آثار[ویرایش]
- فرهنگ تلفّظ لغات با بیان معانی
- دستور نگارش برای همه
- فونولوژی و مورفولوژی (صرف دری)
- برخیاز ویژگیهای دستوری شاهنامه
- دستور تاریخی زبان فارسی دری»
- دستور معاصر زبان فارسی دری
- تاریخچه زبان فارسی دری
منابع[ویرایش]
- ↑ «درگذشت محمدحسین یمین».
- ↑ ۸صبح (۲۰۲۲-۰۲-۰۹). «شرح زندهگی، آثار و دیدگاه داکتر محمدحسین یمین». روزنامه ۸صبح. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۶.
- ↑ «حسین یمین، استاد دانشگاه کابل و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، درگذشت». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۰۲-۰۲. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۶.
- ↑ «میراث علمی محمدحسین یمین، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۶.