علم روابط

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

علم روابط یک رشته بین رشته‌ای است که به مطالعه علمی فرآیندهای روابط بین فردی اختصاص دارد.[۱] به دلیل ماهیت میان رشته‌ای خود، علم روابط متشکل از محققانی با زمینه‌های حرفه ای مختلف در روان‌شناسی (مانند روانشناسان بالینی، اجتماعی و رشد) و خارج از روان‌شناسی (مانند انسان شناسان، جامعه شناسان، اقتصاددانان و زیست شناسان) است، اما اکثر آنها محققانی که خود را با این رشته شناسایی می‌کنند از طریق آموزش روان‌شناس هستند.[۲] علاوه بر این، تأکید این رشته از لحاظ تاریخی بر روابط نزدیک و صمیمی بوده‌است، که عمدتاً شامل قرار ملاقات و زوج‌های متأهل، روابط والدین و فرزند، و دوستی‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌شود، اما برخی نیز روابط اجتماعی کمتر برجسته‌تری مانند همکاران و آشنایان را مورد مطالعه قرار می‌دهند.[۳]

این رشته تشخیص می‌دهد که برای اینکه دو فرد در ابتدایی‌ترین شکل یک رابطه اجتماعی باشند، باید به هم وابسته باشند – یعنی رفتارهای به هم پیوسته و تأثیر متقابل بر یکدیگر داشته باشند.[۴][۵]

تاریخچه[ویرایش]

مطالعه تجربی روابط بین فردی و ارتباطات اجتماعی به اوایل قرن بیستم بازمی‌گردد، زمانی که برخی از اولین تمرکزها بر روابط خانوادگی از منظر جامعه‌شناختی بود - به‌ویژه ازدواج و فرزندپروری.[۶] در واقع، در سال ۱۹۳۸ شورای ملی روابط خانوادگی (NCFR) تشکیل شد[۷] و در سال ۱۹۳۹، آنچه اکنون مجله ازدواج و خانواده (JMF) نامیده می‌شود برای انتشار تحقیقات تأسیس شد.[۸][۹] در دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰، محققانی مانند جان بولبی، هری هارلو، رابرت هیند و مری اینسورث شروع به پیگیری مطالعه دلبستگی مادر به نوزاد کردند.[۱۰] در سال ۱۹۴۹، روبن هیل مدل ABC-X را توسعه داد، که یک چارچوب نظری است که برای بررسی نحوه مدیریت و سازگاری خانواده‌ها با بحران‌ها با توجه به منابعی که در اختیار دارند، استفاده می‌شود. سپس، در اواخر دهه ۵۰ و اوایل دهه ۶۰، حوزه تحقیقات روابط فراتر از ایده تحقیقات صرفاً خانوادگی گسترش یافت. در سال ۱۹۵۹، استنلی شاختر کتاب روان‌شناسی وابستگی: مطالعات تجربی منابع گرسنگی را منتشر کرد، جایی که او در مورد نیازهای وابستگی عمومی انسان و چگونگی تشدید آنها توسط پاسخ‌های بیولوژیکی (مثلاً اضطراب و گرسنگی) بحث کرد.[۱۱] در همان سال، هارولد (هال) کلی و جان تیبو کتابی به نام روان‌شناسی اجتماعی گروه‌ها منتشر کردند که نظریه وابستگی متقابل را ترسیم می‌کرد - نظریه‌ای بین رشته‌ای که به چارچوبی ضروری برای درک روابط نزدیک از منظر هزینه-منفعت در سال‌های قبل تبدیل شد.[۱۲] با این حال، این علاقه قبلی به روابط نادر بود، و تا اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ بود که مطالعه روابط واقعاً شکوفا شد و محبوبیت پیدا کرد، که تا حد زیادی به دلیل تأثیر الن برشید و الین هتفیلد بود.[۱۳]

علم روابط بر روش‌های مختلفی هم برای جمع‌آوری و هم برای تجزیه و تحلیل داده‌ها متکی است.[۱۴][۱۳][۱۵] این شامل: داده‌های مقطعی، داده‌های طولی، مطالعه خود گزارشی، مطالعه مشاهده ای، مطالعه تجربی، طراحی اندازه‌گیری‌های مکرر، و روش‌های ترکیبی اما محدود به این روشها نیست.[۱۳][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]

APIM روشی برای محاسبه وابستگی متقابل دوتایی از طریق تأثیرات بازیگر و شریک است.[۱۷][۲۰][۲۱] به‌طور خاص، تأثیر پیش‌بینی‌کننده (های) یک شریک بر پیش‌بینی‌کننده (های) شریک دیگر و نتیجه را در نظر می‌گیرد.[۱۷][۲۰][۲۱] این با استفاده از روش‌های رگرسیون، MLM یا SEM مدل‌سازی می‌شود.[۲۰]

منابع[ویرایش]

  1. Finkel, E. & Simpson, J. (2015). "Editorial overview: Relationship science". Current Opinion in Psychology (به انگلیسی). 1: 5–9. doi:10.1016/j.copsyc.2015.01.012. ISSN 2352-250X.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. Finkel, Eli J.; Simpson, Jeffry A.; Eastwick, Paul W. (2017-01-03). "The Psychology of Close Relationships: Fourteen Core Principles". Annual Review of Psychology (به انگلیسی). 68 (1): 383–411. doi:10.1146/annurev-psych-010416-044038. ISSN 0066-4308. PMID 27618945.
  3. Reis, H. , Collins, A. , & Berscheid, E. (2000). "The relationship context of human behavior and development". Psychological Bulletin. 126 (6): 844–872. CiteSeerX 10.1.1.727.1006. doi:10.1037/0033-2909.126.6.844. PMID 11107879.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  4. Kelley, H.H. , Berscheid, E. , Christensen, A. , Harvey, J.H. , Huston, T.L. , Levinger, G. , McClintock, E. , Peplau, L.A. & Peterson, D.R.. (1983) Close Relationships. New York: W.H. Freeman.
  5. Clark, M. S. , & Reis, H. T. (1988). Interpersonal processes in close relationships. Annual Review of Psychology, 39, 609–672. doi:10.1146/annurev.ps.39.020188.003141
  6. Gottman, John Mordechai (February 1998). "Psychology and the Study of Marital Processes". Annual Review of Psychology (به انگلیسی). 49 (1): 169–197. doi:10.1146/annurev.psych.49.1.169. ISSN 0066-4308. PMID 15012468.
  7. "About Us | National Council on Family Relations". www.ncfr.org. Retrieved 2020-11-28.
  8. Relationship science (۲۰۲۳-۱۱-۰۷). [www.B2n.ir/q38450 «Rel Blog»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک) (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۰۹.
  9. "Journal of Marriage and Family | National Council on Family Relations". www.ncfr.org. Retrieved 2020-11-28.
  10. Bretherton, I (1992). "The origins of attachment theory: John Bowlby and Mary Ainsworth". Developmental Psychology. 28 (5): 759–775. doi:10.1037/0012-1649.28.5.759 – via APA PsycNet.
  11. Schachter, S. (1959). The psychology of affiliation: Experimental studies of the sources of gregariousness. Stanford Univer. Press.
  12. Thibaut, J. W. , & Kelley, H. H. (1959). The social psychology of groups. John Wiley.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Reis, H. T. , Aron, A. , Clark, M. S. , & Finkel, E. J. (2013). Ellen Berscheid, Elaine Hatfield, and the Emergence of Relationship Science. Perspectives on Psychological Science, 8(5), 558–572. doi:10.1177/1745691613497966
  14. Finkel, Eli J.; Simpson, Jeffry A.; Eastwick, Paul W. (2017-01-03). "The Psychology of Close Relationships: Fourteen Core Principles". Annual Review of Psychology (به انگلیسی). 68 (1): 383–411. doi:10.1146/annurev-psych-010416-044038. ISSN 0066-4308. PMID 27618945.Finkel, Eli J. ; Simpson, Jeffry A. ; Eastwick, Paul W. (2017-01-03). "The Psychology of Close Relationships: Fourteen Core Principles". Annual Review of Psychology. 68 (1): 383–411. doi:10.1146/annurev-psych-010416-044038. ISSN 0066-4308. PMID 27618945. S2CID 207567096.
  15. Clark, M. S. , & Reis, H. T. (1988). Interpersonal processes in close relationships. Annual Review of Psychology, 39, 609–672. doi:10.1146/annurev.ps.39.020188.003141doi:10.1146/annurev.ps.39.020188.003141
  16. Karney, B. R. , & Bradbury, T. N. (1995). The longitudinal course of marital quality and stability: A review of theory, methods, and research. Psychological Bulletin, 118(1), 3–34. doi:10.1037/0033-2909.118.1.3
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ Kenny, D. A. , Kashy, D. A. , Cook, W. L. , & Simpson, J. A. (2020). Dyadic Data Analysis. Guilford Publications. https://books.google.com/books?id=tO4CEAAAQBAJ
  18. Finkel, E. , Eastwick, P.W. , & Reis, H. (2015). Best research practices in psychology: Illustrating epistemological and pragmatic considerations with the case of relationship science. Journal of personality and social psychology, 108 2, 275-97.
  19. Berscheid, E. (1994). "Interpersonal Relationships". Annual Review of Psychology. 45: 79–129. doi:10.1146/annurev.ps.45.020194.000455.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ Kenny, D. (1996). "Models of non-independence in dyadic research". Journal of Social and Personal Relationships. 13 (2): 279–294. doi:10.1177/0265407596132007.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Iida, M. , Seidman, G. , & Shrout, P. (2018). "Models of interdependent individuals versus dyadic processes in relationship research". Journal of Social and Personal Relationships. 35 (1): 59–88. doi:10.1177/0265407517725407.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)