ضریب جذب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ضریب جذب (انگلیسی: Attenuation coefficient) که با عنوان‌های ضریب خطی تضعیف، ضریب تضعیف، یا ضریب تضعیف پرتو باریک نیز شناخته می‌شود اندازه‌گیری شدت تابش الکترومغناطیسی برای تعیین این که با چه سهولتی، پرتوی از نور، صدا، ذره‌ها، انرژی یا هر مادهٔ دیگر، می‌تواند از حجمی از ماده، عبور کند.[۱] بزرگ بودن مقدار ضریب نشان‌دهندهٔ «تضعیف» پرتو هنگام عبور از یک محیط معین است، در حالی که یک مقدار کوچک نشان‌دهندهٔ این است که این محیط اثر میرایی کمی بر میزان عبور نور داشته‌است.[۲] یکای اس‌آی برای این ضریب میرایی جذب متر متقابل (m−1) است. ضریب انقراض اصطلاح دیگری برای این کمیت است[۱] که اغلب در هواشناسی و اقلیم‌شناسی استفاده می‌شود.[۳]

این کمیت معمولاً، به صورت ثابت واپاشی اندازه‌گیری می‌شود، یعنی مقدار فاصله تاشوی الکترونیکی به سمت پایین شدت اصلی را زمانی که انرژی شدت از یک واحد (مثلاً یک متر) ضخامت ماده عبور می‌کند، اندازه‌گیری می‌کند؛ آنگونه که کاهش می‌یابد. (m−1). ضریب ۱ یا m-۱ به این معنی است که پس از عبور از ۱ متر، تابش با ضریب e کاهش می‌یابد و برای مواد با ضریب ۲ m-۱، دو برابر e یا e2 کاهش می‌یابد. معیارهای دیگر ممکن است از یک عامل متفاوت از e استفاده کنند، مانند ضریب تضعیف دهی در زیر. ضریب تضعیف پرتو پهن، تشعشعات پراکنده رو به جلو را به‌جای تضعیف شده به‌عنوان انتقال می‌شمارد و بیشتر برای محافظت از تشعشع کاربرد دارد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version:  (2006–) "Attenuation coefficient".
  2. Serway, Raymond; Moses, Clement; Moyer, Curt (2005). Modern Physics. California, USA: Brooks/Cole. p. 529. ISBN 978-0-534-49339-4.
  3. "2nd Edition of the Glossary of Meteorology". American Meteorological Society. Retrieved 2015-11-03.