حسین حزنی مکریانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حسین حزنی مکریانی
زادهٔ۱۹۸۳ میلادی
روستای اینچکه از توابع سقز
درگذشت۱۹۴۷ میلادی
بغداد
آرامگاهاربیل
ملیتکرد ایرانی
دیگر نام‌هاحسین سید عبدالطیف
پیشهمورخ و روزنامه‌نگار
کارهای برجستهتأسیس اولین چاپخانه آثار کردی

حسین سید عبدالطیف مشهور به حسین حزنی مکریانی و متخلص به داماو (۱۸۸۳–۱۹۴۳) روزنامه‌نگار و تاریخ‌نویس کرد است که در روستای اینچکه در سقز، کردستان متولد شده‌است. او برادر ناتنی عبدالرحمان لطیف اسماعیل مشهور به گیو موکریانی می‌باشد.[۱][۲]

زندگی‌نامه[ویرایش]

حزنی در روستای اینچکه در شهر سقز دیده به جهان گشود و دوران کودکی خود را در این روستا و روستای بغده‌کندی سپری نمود. شجره نامه حزنی مکریانی عبارتست از: حسین فرزند عبدالطیف، فرزند شیخ اسماعیل، فرزند شیخ عیسی فرزند شیخ لطیف خزایی از طایفه پیر خزایی. وی دوران کودکی و نوجوانی را در روستاهای ئینچکه و بغده کندی و سپس شهرهای اطراف سپری کرد، پدرش را در کودکی از دست داد و مادرش (که سلما نام داشت) بعداً با شخص دیگری ازدواج کرد و به مهاباد مهاجرت کردند و صاحب فرزندی دیگر شد و او همان عبدالرحمان لطیف اسماعیل یا گیو مکریانی بود.[۳] از آغاز جوانی به مسایل کردشناسی و تحقیق دربارهٔ زبان و ادبیات کردی و روزنامه‌نگاری علاقه‌مند بود.[۴] برای ادامه تحصیل به عراق رفت و برای نخستین بار سال ۱۹۱۵ در حلب، چاپخانه کردستان را دایر کرد و شروع به انتشار تاریخ و ادب کردی کرد. پس از آن در سال ۱۹۲۵ به رواندوز می‌رود و در آنجا چاپخانه زاری کرمانجی را تأسیس می‌کند. سال ۱۹۴۳ به بغداد تبعید شد و تا آخر عمر در آنجا زندگی کرد.[۱][۵]

آثار[ویرایش]

  • ئاوڕێکی پاشه‌وه، (نگاهی به گذشته) در ۳ جلد، ۱۹۲۹ تا۱۹۳۰م
  • مێژووی می‌رانی سۆران، ڕواندز ساڵی ۱۹۳۵م.[۶]
  • مێرگهٔ دڵان
  • مێژووی ناودارانی کورد، رواندز، ۱۹۳۴ م
  • خونچهٔ به‌هارستان، چاپ حلب، ۱۹۲۵ م
  • پێشکه‌وتن
  • می‌رانی سۆران
  • کوردستانی موکریان، روانداز ۱۹۳۸ م
  • به‌کورتی هه‌ڵکه‌وتی دێریکی
  • خونچهٔ بهارستان، چاپ حلب، ۱۹۲۵ م
  • لاپه‌ڕه‌یه‌ک له دێریکی کوردستانی موکری
  • مێژووی کورد و نادرشاه له خاکی ئیراندا، رواندز، ۱۹۳۴ م

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ شرفنامه، میر شرفخان بدلیسی/ ترجمه عبدالرحمن شرفکندی/ چاپ سوم 2006
  2. نگاهی به زندگی استاد «گیو موکریانی»، روزنامه‌نگار و فرهنگ نویس برجسته کُرد
  3. یادی از استاد حزنی مکریانی اولین محقق تاریخ و مبتکر صنعت چاپ کردستان، روداو سقز، ۱۳۹۸
  4. «حزنی مکریانی، حسین - راسخون». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۱۲.
  5. «زندگی‌نامه حزنی مکریانی». زریان. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ مرداد ۱۳۹۶.
  6. تاریخ امیران سوران، حسین حزنی مکریانی، ترجمه رضا خیری مطلق، وزارت امور خارجه، مؤسسه چاپ و انتشارات - 22 خرداد 1384

پیوند به بیرون[ویرایش]

  • کتاب «چێشتی مجێور»، ماموستا هه ژار.
  • کتاب «تاریخ مشاهیر کرد»، بابا مردوخ روحانی.