ایالت زمین‌شناختی

ایالت زمین‌شناختی^[۱] (انگلیسی: Geologic province) که گاهی استان زمین‌شناختی نیز نامیده می‌شود، پهنه‌ای با ویژگی‌های مشترک زمین‌شناختی است. به بیان دیگر، ایالت زمین‌شناختی منطقه‌ای است که در سرتاسر آن تاریخ زمین‌شناختی اساساً یکسان بوده یا با ویژگی‌های ساختاری یا فیزیوگرافی خاص مشخص و متمایز می‌شود.

یک ایالت زمین‌شناختی ممکن است شامل یک عنصر ساختاری غالب مانند حوضه ساختاری یا یک کمربند چین‌خورده یا تعدادی از عناصر مرتبط و به‌هم پیوسته باشد. ایالت‌های مجاور ممکن است از نظر ساختار مشابه باشند، اما به دلیل تاریخچه‌های متفاوت جدا در نظر گرفته شود.

ایالت‌های زمین‌شناختی بر پایه منشأ[ویرایش]

ایالت	تعریف	زیرمجموعه‌ها	نمونه‌ها
سپر	رخنمون سنگ‌های آذرین و دگرگونی بلوری متعلق به پرکامبرین که از نظر زمین‌ساختی مناطق پایدار را تشکیل می‌دهند.		Arabian-Nubian Shield سپر کانادا
سکو	لایه‌های رسوبی افقی یا تقریباً افقی که پی‌سنگ سنگ‌های آذرین یا دگرگونی را می‌پوشاند.	Carbonate platform	East European Platform
کمربند کوه‌زایی	سازندهای خطی یا کمانی‌شکل در جایی که پوسته قاره‌ای چین‌خورده، تغییرشکل داده و بالا رفته و رشته‌کوه ها را تشکیل داده است.	کمان جزیره‌ای کمان قاره‌ای پیش‌کمان	کوه‌زایی لارامید Andean Orogeny
حوضه ساختاری	لایه‌های سازندهای سنگی کم‌شیب‌ که توسط تابیدگی زمین‌ساختی لایه‌های افقی قبلی تشکیل شده است.	حوضه کراتونی حوضه پیش‌بوم حوضه رسوبی	Illinois Basin Paraná Basin
ایالت آذرین بزرگ	انباشت سنگ‌های آذرین از جمله سنگ‌های مایع (نفوذی) یا سنگ‌های آتشفشانی (بیرونی)		North Atlantic Igneous Province Columbia River Basalt Group
پوسته گسترده	پوسته قاره‌ای که به دلیل کرنش کششی نازک شده است.	حاشیه نافعال کافت (زمین‌شناسی)	استان حوضه و کوهستان Northern Cordilleran Volcanic Province

ایالت‌های زمین‌شناختی بر پایه منابع[ویرایش]

برخی از مطالعات ایالت‌های زمین‌شناختی را بر پایه منابع معدنی مانند نهشته‌های معدنی طبقه بندی می کنند. در سراسر جهان تعداد زیادی ایالت‌زمین‌شناختی برای نفت خام و دیگر سوخت‌های فسیلی شناسایی شده است، مانند ایالت دلتای نیجر.