آپاردی سئللر سارانی
آپاردی سئللر سارانی (به ترکی آذربایجانی: Apardı Sellər Saranı) یکی از افسانههای فولکلور آذربایجان است.[۱]
داستان[ویرایش]
هنگامی که منطقهٔ مغان به اشغال دشمن درمیآید، سربازان دشمن خانهها را آتش زده و زنان را اسیر میکنند. سارا که معشوقهاش «خان چوبان»[پانویس ۱] در آنجا نیست، پس از خداحافظی از پدرش از اردوگاه سربازان فرار میکند و خود را به رود آرپا میاندازد.[۲]
در هنر[ویرایش]
نصرت کسمنلی شاعر معروف آذربایجان شعری خطاب به خان چوبان به همین نام سرودهاست که اینگونه آغاز میشود[۳]:
آغلا، خان چوبانیم، آغلا،
آپاردی سئللر سارانی.
داها قمه کؤنول باغلا،
باغلایان یوخدو یارانی...
در سال ۱۹۹۶ کارگردان آذربایجانی ناظم داداشوف[پانویس ۲] تلهتئاتری با نام «آپاردی سئللر سارانی» از این داستان ساختهاست. فیلم دیگری نیز به نام سارای توسط یدالله صمدی در سال ۱۳۷۶ از این داستان ساخته شدهاست.
ابراهیم عباسعلیزاده در سال ۱۳۸۷ تئاتری را به همین نام کارگردانی کردهاست.[۴][۵]و نیز در سال ۱۳۹۵ نیز اجرای جدیدی از این داستان، به نویسندگی، کارگردانی و تهیهکنندگی ایرج افشاری اصل در تهران بر روی صحنه رفت.[۶]
در موسیقی[ویرایش]
بسیاری از خوانندگان آذربایجانی و ایرانی ، این داستان غم انگیز دختر وفادار را در قالب آهنگ و موسیقیهایی شنیدنی ارائه کردهاند که از جمله آن به آهنگ قدیر رستم اف و به تازگی هم ودودن موذن زاده آن را بازخوانی کردهاست.
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑
Ali Kafkasyali (2002), IRAN TÜRK EDEBIYATI ANTOLOJISI, Vol. I, Arastırmalar Serisi:47 (به ترکی استانبولی), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi, p. 113
- ↑
Garibova, Jala (Autumn 1998). "Loyalty, Bravery and Passion - Personal Names From Legendary Heroes" (به انگلیسی). Azerbaijan International. Archived from the original on 2 June 2012. Retrieved 2 June 2012.
- ↑
- ↑ «اجرای نمایش "آپاردی سئللرسارانی" در نخجوان». کیهان (۱۹۲۸۴): ۱۱. ۳ بهمن ۱۳۸۷. بایگانیشده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲ ژوئن ۲۰۱۲.
- ↑ «یک نمایش آذری در فرهنگسرای بهمن». ایران تئاتر. ۱۸ آذر ۱۳۸۷. بایگانیشده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲ ژوئن ۲۰۱۲.
- ↑ زاده, آروین مؤذن (2016-07-18). "اجرای نمایش فولکلوریک آذری در برج آزادی". Mehr News Agency. Retrieved 2016-07-19.