ابوالهول (به لاتین: Sphinx) غول افسانه‌ای مصر باستان و اسطورهٔ اودیپ، مخلوطی از انسان و حیوان با پیکری از شیر، مزیّن به بال‌های عقاب و دارای سری شبیه سر انسان با پوشش زنان زمان مصر باستان است. این موجود افسانه‌ای کسانی را که موفق به حل معمّای او نمی‌شدند می‌کُشت و در نظر مصریان باستان مظهر آفتاب محسوب می‌شد. مجسمه‌های زیادی از این موجود ساخته شده و معروف‌ترین آن‌ها ابوالهول بزرگ که در مصر قرار دارد از صخره‌ای یکپارچه تراشیده شده‌است و ۳۰ متر ارتفاع و ۷۰ متر طول دارد.[۱]
اسرارآمیز بودن ابوالهول احتمالاً در ارتباط با تعهد و ادای سوگند هنرمندان و خالقین اساطیر است که بر اساس آن موظف به حفظ اسرار و رموز عقاید و اندیشه‌های فرهنگی و عرفانی آثار خود بوده‌اند.[نیازمند منبع] این موجود افسانه‌ای بیش از هر پدیده دیگری در ادبیات و فرهنگ، اقتدار اسطوره‌ای خود را تثبیت نموده و به نماد اعلی و عمیق علم و دانائی و همچنین نمودی از هلاک و نیستی شهرت یافته‌است.[نیازمند منبع] بسیاری از هنرپیشگان زن سینمایقرن بیستم که اسرارآمیز، شهوانی، حیله‌گر و مرموز بوده‌اند به ابوالهول مصری واقع در جیزه تشبیه شده‌اند.[نیازمند منبع] همچنین گفتنی است که این بنا بزرگ‌ترین بنای تاریخی مصر است.[نیازمند منبع]
ابوالهول هیکل عظیم (به یونانی: اِسفیگا) اساطیری است که هنرمندان مصری و به تقلید آنان هنرمندان یونانی، به کرات از آن مجسمه ساخته‌اند. ابوالهول نام حیوان موهومی است که به هیاکل مختلف مجسم می‌کردند. در مصر ابوالهول را به‌شکل شیری نقش می‌کردند که سر او به‌صورت سر مردی بود. احتمالاً این هیاکل را به قصد تعظیم و تکریم نیت که به زعم مصری‌ها الهه حکمت و دانش بود برپا می‌کردند. در خرابه‌های بلاد باستانی مصر ابوالهول‌های بسیار مشاهده می‌شود که از یکپارچه سنگ ساخته شده و از همه بزرگ‌تر را ابوالهول خوانند که در بین دو هرم واقع شده و تنه این هیکل در زیر ریگ‌ها مدفون و پوشیده بوده‌است و فقط سینه و سر او خارج از ریگ مشاهده شد که بیست و هشت متر ارتفاع دارد؛ که بعداً از زیر شن خارج شد.
.jpg)
