عباسی تبریزی: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بازنویسی و توسعه کامل همراه با آوردن منابع |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''با [[رضا عباسی]] نقاش مشهور دوران صفوی اشتباه نشود.'' |
''با [[رضا عباسی]] نقاش مشهور دوران صفوی اشتباه نشود.'' |
||
'''علیرضا عباسی'''، [[خوشنویسی|خطاط]] برجسته و استاد [[خوشنویسی ایرانی]] بود که از طرف [[شاه عباس اول|شاه عباس صفوی]] به لقب '''شاهنواز خان''' ملقب گردید. وی [[خط نسخ]] و [[ثلث]] را با استادی تمام می‌نوشت و در خط [[نستعلیق]] شیوه‌ای خاص داشت. |
'''علیرضا عباسی''' وفات 1038 هجری قمری<ref> وب‌گاه آفتاب</ref>، [[خوشنویسی|خطاط]] برجسته و استاد [[خوشنویسی ایرانی]] بود که از طرف [[شاه عباس اول|شاه عباس صفوی]] به لقب '''شاهنواز خان''' ملقب گردید. وی [[خط نسخ]] و [[ثلث]] را با استادی تمام می‌نوشت و در خط [[نستعلیق]] شیوه‌ای خاص داشت.<ref>نوابع تاریخ ایران - وب‌گاه میهن</ref> |
||
==زندگی== |
|||
علیرضا عباسی نخست در [[تبریز]] شاگرد [[ملا محمد حسین تبریزی]] و [[علاء الدین محمد بن محمد تبریزی]] معروف به علاء بیک بود و خط ثلث و نسخ را نیکو می‌نوشت. پس از آنکه در زمان شاه [[محمد خدابنده]] پدر شاه عباس، [[عثمانی|ترکان عثمانی]] تبریز را به تصرف آوردند، علیرضا از آنجا بیرون آمده و به [[قزوین]] پایتخت دولت صفوی رفت و در مسجد جامع آن شهر منزل گرفت و به کار کتابت مشغول شد و قسمتی از کتیبه‌های آن مسجد را با چند قرآن در آنجا تمام کرد.<ref>وب‌گاه مقالات علمی ایران</ref> این هنرمند اولین بار هنگامی که [[مسجد جامع قزوین]] را با چندین کتیبه تزئین کرد، به‌شهرت رسید. وی در شروع سلطنت شاه عباس در خدمت [[سردار فرهاد خان]] از سرداران مهم آن روزگار بود. ولی شاه پس از آگاهی استعداد او به سردار خود دستور داد که این خوشنویس را به دربارش بفرستد.<ref>وب‌گاه تبیان</ref> علیرضا روز پنجشنبه اول شوال سال ۱۰۰۱ هجری به خدمت شاه عباس درآمد و در زمره ندیمان مخصوص وی داخل شد و شاه جمعی از خوشنویسان مانند [[محمد رضا امامی]] و [[محمد صالح اصفهانی]] و [[عبدالباقی تبریزی]] را بدو سپرد تا زیردست او خط ثلث را بیاموزند. علیرضای عباسی تا پایان عمر در زمره مقربان و ندیمان مخصوص شاه بود و در سفر و حضر در سلک مقربان شرف اختصاص داشت و به تفقدات و انعامات و نوازشهای بی پایان شاهانه سرافراز و مفتخر و به لقب شاهنواز ملقب شد. محبت و علاقه شاه عباس به این مردهنرمند بدان پایه بود که گاه پهلوی او مینشست و شمعی به دست میگرفت تا علیرضا در روشنایی آن کتابت کند.<ref>وب‌گاه مقالات علمی ایران</ref> علیرضا شعر هم می‌گفت<ref> وب‌گاه آفتاب</ref> و علاوه بر خوشنویسی در نقاشی نیز مهارت داشت.<ref>وب‌گاه تبیان</ref> از این رو گاهی وی را با رضا عباسی نقاش پرآوازه هم‌عصرش اشتباه گرفته‌اند. |
|||
| ⚫ | |||
==شاگردان== |
|||
از شاگردان او [[عبدالباقی تبریزی]]، [[محمد رضا امامی]] و [[محمد صالح اصفهانی|محمد صالح امامی یا اصفهانی]] از همه مشهورترند.<ref>وب‌گاه آفتاب</ref> |
|||
==آثار== |
|||
گرانبهاترین اثری که از او باقیست ، قرآن بزرگ کتاب‌خانه آستان قدس رضوی است. [[کتیبه]]های سردر و کتیبه بزرگ کمربندی داخل گنبد [[مسجد شیخ لطف‌الله]] به خط ثلث مورخ به سال ۱۰۱۲ هجری اثر اوست <ref>دکتر لطف‌الله هنرفر</ref><ref>وب‌گاه مقالات علمی ایران</ref>و آثار خطی او در کتیبه سردر [[مسجد شاه اصفهان]](مسجد جامع عباسی یا مسجد امام خمینی) به خط ثلث مورخ به سال 1025 هجری <ref>وب‌گاه ماهنامه مشرق زمین</ref>و کتیبه [[چهارسوی اصفهان]]، هنوز باقی است و حکایت از کمال پختگی و هنرمندی قلم او دارد. هم چنین کتیبه‌های طلای درِ سابق حرم [[امام رضا ]] به خط اوست که امروزه در [[موزه آستان قدس رضوی]] نگهداری می‌شود. <ref>نوابع تاریخ ایران - وب‌گاه میهن</ref> |
|||
| ⚫ | |||
== پانویس‌ها == |
== پانویس‌ها == |
||
<references /> |
<small><references /></small> |
||
== |
== منابع == |
||
* [http://www.mihan.net |
* [http://www.mihan.net/79/mihan-79-03-2.htm وب‌گاه میهن] |
||
* [http://www.tebyan.net/Literature_Art/Art/VisualArts/Drawing/2003/6/14/3362.html وب‌گاه تبیان] |
|||
* [http://www.articles.ir/article1856.aspx وب‌گاه مقالات علمی ایران] |
|||
* هنرفر، لطف‌الله. شهر تاریخی اصفهان. چاپ چهارم، انتشارات گلها، ۱۳۷۶ |
|||
* [http://www.aftab.ir/lifestyle/view.php?id=63596 وب‌گاه آفتاب] |
|||
* [http://mashreghzamin.com/Farhangi/naghshe%20jahan.htm وب‌گاه ماهنامه مشرق زمین] |
|||
{{خرد}} |
{{خرد}} |
||
نسخهٔ ۱۵ آوریل ۲۰۰۸، ساعت ۲۱:۰۶
با رضا عباسی نقاش مشهور دوران صفوی اشتباه نشود.
علیرضا عباسی وفات 1038 هجری قمری[۱]، خطاط برجسته و استاد خوشنویسی ایرانی بود که از طرف شاه عباس صفوی به لقب شاهنواز خان ملقب گردید. وی خط نسخ و ثلث را با استادی تمام می‌نوشت و در خط نستعلیق شیوه‌ای خاص داشت.[۲]
زندگی
علیرضا عباسی نخست در تبریز شاگرد ملا محمد حسین تبریزی و علاء الدین محمد بن محمد تبریزی معروف به علاء بیک بود و خط ثلث و نسخ را نیکو می‌نوشت. پس از آنکه در زمان شاه محمد خدابنده پدر شاه عباس، ترکان عثمانی تبریز را به تصرف آوردند، علیرضا از آنجا بیرون آمده و به قزوین پایتخت دولت صفوی رفت و در مسجد جامع آن شهر منزل گرفت و به کار کتابت مشغول شد و قسمتی از کتیبه‌های آن مسجد را با چند قرآن در آنجا تمام کرد.[۳] این هنرمند اولین بار هنگامی که مسجد جامع قزوین را با چندین کتیبه تزئین کرد، به‌شهرت رسید. وی در شروع سلطنت شاه عباس در خدمت سردار فرهاد خان از سرداران مهم آن روزگار بود. ولی شاه پس از آگاهی استعداد او به سردار خود دستور داد که این خوشنویس را به دربارش بفرستد.[۴] علیرضا روز پنجشنبه اول شوال سال ۱۰۰۱ هجری به خدمت شاه عباس درآمد و در زمره ندیمان مخصوص وی داخل شد و شاه جمعی از خوشنویسان مانند محمد رضا امامی و محمد صالح اصفهانی و عبدالباقی تبریزی را بدو سپرد تا زیردست او خط ثلث را بیاموزند. علیرضای عباسی تا پایان عمر در زمره مقربان و ندیمان مخصوص شاه بود و در سفر و حضر در سلک مقربان شرف اختصاص داشت و به تفقدات و انعامات و نوازشهای بی پایان شاهانه سرافراز و مفتخر و به لقب شاهنواز ملقب شد. محبت و علاقه شاه عباس به این مردهنرمند بدان پایه بود که گاه پهلوی او مینشست و شمعی به دست میگرفت تا علیرضا در روشنایی آن کتابت کند.[۵] علیرضا شعر هم می‌گفت[۶] و علاوه بر خوشنویسی در نقاشی نیز مهارت داشت.[۷] از این رو گاهی وی را با رضا عباسی نقاش پرآوازه هم‌عصرش اشتباه گرفته‌اند.
گفته می‌شود اختلاف سلیقه و روش او با میرعماد، که او نیز هنرمندی خوشنویس بود و در نستعلیق‌نویسی او را سرآمد دیگران می‌دانند، موجب کدورت و انگیزه حسادت میان این دو استاد گردید. این حسادات پایان تلخی داشت و به قتل فجیع میرعماد انجامید. [۸]
شاگردان
از شاگردان او عبدالباقی تبریزی، محمد رضا امامی و محمد صالح امامی یا اصفهانی از همه مشهورترند.[۹]
آثار
گرانبهاترین اثری که از او باقیست ، قرآن بزرگ کتاب‌خانه آستان قدس رضوی است. کتیبه‌های سردر و کتیبه بزرگ کمربندی داخل گنبد مسجد شیخ لطف‌الله به خط ثلث مورخ به سال ۱۰۱۲ هجری اثر اوست [۱۰][۱۱]و آثار خطی او در کتیبه سردر مسجد شاه اصفهان(مسجد جامع عباسی یا مسجد امام خمینی) به خط ثلث مورخ به سال 1025 هجری [۱۲]و کتیبه چهارسوی اصفهان، هنوز باقی است و حکایت از کمال پختگی و هنرمندی قلم او دارد. هم چنین کتیبه‌های طلای درِ سابق حرم امام رضا به خط اوست که امروزه در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. [۱۳]
پانویس‌ها
- ↑ وب‌گاه آفتاب
- ↑ نوابع تاریخ ایران - وب‌گاه میهن
- ↑ وب‌گاه مقالات علمی ایران
- ↑ وب‌گاه تبیان
- ↑ وب‌گاه مقالات علمی ایران
- ↑ وب‌گاه آفتاب
- ↑ وب‌گاه تبیان
- ↑ نوابع تاریخ ایران - وب‌گاه میهن
- ↑ وب‌گاه آفتاب
- ↑ دکتر لطف‌الله هنرفر
- ↑ وب‌گاه مقالات علمی ایران
- ↑ وب‌گاه ماهنامه مشرق زمین
- ↑ نوابع تاریخ ایران - وب‌گاه میهن
منابع
- وب‌گاه میهن
- وب‌گاه تبیان
- وب‌گاه مقالات علمی ایران
- هنرفر، لطف‌الله. شهر تاریخی اصفهان. چاپ چهارم، انتشارات گلها، ۱۳۷۶
- وب‌گاه آفتاب
- وب‌گاه ماهنامه مشرق زمین
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
| خطها |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| خوشنویسان | ||||||
| جستارهای وابسته | ||||||