یاکوب ادوارد پولاک

یاکوب ادوارد پولاک
یاکوب ادوارد پولاک
زادهٔ	۱۲ نوامبر ۱۸۱۸ گروس-مورزین/ مورینا، بوهم
درگذشت	۸ اکتبر ۱۸۹۱ (۷۲ سال) وین
پیشه	پزشک

یاکوب ادوارد پولاک (به آلمانی: Jakob Eduard Polak) (زادهٔ ۱۲ نوامبر ۱۸۱۸ در مورژینا، بوهم - درگذشتهٔ ۸ اکتبر ۱۸۹۱ در وین)، فرزند یک خانوادهٔ بسیار فقیر یهودی بود. او تحصیلات خود را در رشته‌های پزشکی و مردم‌نگاری در دانشگاه‌های وین و پراگ به پایان رساند و در رشتهٔ پزشکی زنان تخصص گرفت. پولاک به دعوت امیرکبیر برای تدریس در دارالفنون همراه با شش استاد دیگرِ اتریشی در سال ۱۲۳۰ ه‍. ش، پیش از گشایش دارالفنون به ایران آمدند. او با تربیت دانش‌آموزان دارالفنون و تألیف اولین کتب پزشکی مدرن، نقشی کلیدی در معرفی پزشکی نوین به ایران ایفا کرد. دکتر پولاک در سال ۱۲۳۴ ه‍. ق، پس از دکتر کلوله و قبل از استخدام دکتر تولوزان، پزشک مخصوص ناصرالدین شاه بود و پس از ۱۰ سال اقامت در ایران به وطن خود بازگشت.

پولاک در آغاز به زبان فرانسه تدریس می‌کرد، ولی ضعف ترجمه او را واداشت تا به آموختن زبان فارسی بپردازد. او پس از شش ماه، درس پزشکی خود را به فارسی ارائه کرد.

پولاک، از پزشکانی است که گزارش کرده با شیوع بیماری وبا «شاه چادر خود را در دره لار واقع در دامنه دماوند» می‌زد تا خود و خانواده‌اش در امان باشند. پولاک همچنین از شیوع بیماری وبا در سال ۱۸۵۳ میلادی در تهران گزارش داده که مردم تهران به خاطر فرار شاه، هراسان شده و دسته‌دسته این شهر را ترک کردند.

کتاب‌ها

پولاک کتابی در تشریح نوشته و به کمک میرزامحمدحسین افشار، یکی از شاگردان خود، آن را به فارسی منتشر کرده است و منشأ بسیاری از اصطلاحات و الفاظی است که در تشریح به‌کار می‌روند. یک کتاب دیگر هم در جراحی اختصاصیِ چشم و یک راهنمای طب نظامی برای معالجهٔ شایع‌ترین بیماری‌های نظامیان ایرانی نوشت. کتاب سفرنامهٔ پولاک را کیکاووس جهانداری به فارسی ترجمه کرده و در انتشارات خوارزمی چاپ شده است.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Jakob Eduard Polak». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای آلمانی ، بازبینی‌شده در ۲۳ مهر ۱۳۹۰.

جستارهای وابسته

• دارالفنون
• سایریل الگود

پیوند به بیرون

• Encyclopædia Iranica Website. Full-text access to the Encyclopædia as it currently exists.

• ممنوعیت واکسن غربی کرونا در ایران؛ آیا رفتار حکومت مانند دوران قاجار است؟