پیک‌نیک پان‌اروپایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پیک‌نیک پان‌اروپایی
تاریخ۱۹ اوت ۱۹۸۹
موقعیت

پیک‌نیک پان‌اروپایی تظاهرات صلحی در ۱۹ اوت ۱۹۸۹ در مرز اتریش و مجارستان در نزدیکی شهر شوپرون بود که تحت حمایت اتو فن هابسبورگ و ایمره پوژگای، وزیر مشاور وقت مجارستان سازماندهی شد و صدها شهروند آلمان شرقی با گذر از پرده آهنین به اتریش ورود کردند. فروپاشی بلوک شرق، اتحاد دوباره آلمان، خاتمهٔ پیمان ورشو و جنگ سرد در ادامهٔ این تظاهرات به وقوع پیوستند.

پیش‌زمینه[ویرایش]

تقسیم ایدئولوژیک و اقتصادی اروپا که پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شد، به‌شکل انزوای جغرافیایی و با وخامت جنگ سرد بروز یافت. این انزوا با بستن مرزها اتفاق افتاد و به تدریج از نیمه دوم دهه ۱۹۴۰ مرزهای غربی بلوک شرق در مناطق تحت نفوذ شوروی بسته شد.[۱] در تابستان ۱۹۸۹ گردشگران آلمان شرقی بسیاری به تمامی سفارت‌خانه‌های آلمان غربی درخواست پناهندگی می‌کردند؛ پذیرش پناهندگی به لحاظ سیاسی از سوی آلمان غربی مورد وثوق نبود.[۲] اما مجارستان که از پذیرفتن پناهندگی سرباز می‌زد، در عین حال از بازگردانی آنان نیز امتناع می‌کرد. با ایجاد بحران‌های دیپلماتیک و سیاست بین‌الملل، گفتگوهایی نیز بین برلین، بوداپست و بن در سطح امنیت ملی شکل گرفت ولی هیچ‌کدام نتیجه‌بخش نبود.[۳]

در جلسه ۲۸ فوریه ۱۹۸۹، کمیته سیاسی حزب کارگری سوسیالیست مجاری لغو حصار الکتریکی را پذیرفت. در ۳ مارس ۱۹۸۹، در طی یک نشست دوجانبه، نخست‌وزیر میکلوش نمت در مورد تمایل مجارستان برای برچیدن پرده آهنین و سیستم سیگنال‌دهی الکتریکی ساخت ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۱ به طول ۲۴۶ کیلومتر در مرز اتریش با گورباچف صحبت کرد.[۴][۵][۶]

رویداد[ویرایش]

در ۱۵ اوت ۱۹۸۹، در استودیوی مونیخ رادیو اروپای آزاد، که از آلمان شرقی قابل دریافت بود، فراخوان پیک‌نیک در برنامهٔ اخبار مجارستان اعلام شد. زمان: روز شنبه ۱۹ اوت، ساعت ۳ بعد از ظهر؛ مکان: در محل نوار مرزی بین شوپرون‌کوهیدا و شوپرون‌پوستا؛ مسیر: از جاده منتهی به فرتوراکوش که از مرکز شهر شوپرون با وسایل نقلیه قابل دسترس بود.[۷]

در سحرگاه ۱۹ اوت، اردوگاه پناهندگان آلمان شرقی در بوداپست خالی شد و آنان بدون مدارک معتبر بعد از ظهر در مرز تجمع کردند تا از رویداد پیک‌نیک برای عبور از مرز استفاده کردند. مرزبانان مسلح در حال انجام وظیفه، استثنائاً انسانیت را بالاتر از خدمت قرار دادند. در ۴ سپتامبر، تظاهرات گسترده‌ای در لایپزیگ آغاز شد. در ۱۰ سپتامبر، دیولا هورن، وزیر امورخارجه مجارستان در برنامهٔ تلویزیونی اعلام کرد، شهروندان جمهوری آلمان می‌توانند با سند مسافرتی خود به کشوری که آنها را می‌پذیرد، بروند؛ درست پس از اعلام این خبر، هزاران پناهندهٔ آلمان شرقی در نیمه شب مجارستان را در گذرگاه مرزی هِدیِش‌هالوم ترک کردند. رهبران سیاسی مجارستان بدون مشورت با رهبران آلمان شرقی تصمیم خود را اتخاذ کرد. در ۳۰ سپتامبر ۱۹۸۹، شهروندانی از آلمان شرقی نیز از طریق سفارت آلمان غربی در ورشو موفق به دریافت پناهندگی و سفر به غرب شدند.[۸]

اریش هونکر، رهبر جمهوری دموکراتیک آلمان، که با این رویداد موافق نبود، در مصاحبه با دیلی میرور، اتو فن هابسبورگ را مسئول موج پناهندگی معرفی کرد. پس از پیک‌نیک، میکلوش نمت با حفظ ظاهرِ محافظت از مرز کوشید تا از اتخاذ اقدامات متقابل غیرمنتظره و درخواست ناامیدانه هونکر برای بسیج نیروهای پیمان ورشو جلوگیری کند. با این حال روشن بود که شوروی در چنین موردی مداخله نخواهد کرد؛ این موضوع مربوط به آلمان و مجارستان بود و آنان نمی‌خواستند در این مورد موضعی اتخاذ کند.[۹][۱۰]

نگارخانه[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «THE COLD WAR». UNC CENTER FOR EUROPEAN STUDIES.
  2. Kateryna Oliynyk و Margot Buff. «September 11, 1989: When Hungary Tore A Hole In The Iron Curtain». Radio free Europe.
  3. Imre Karacs. «HUNGARY ALLOWS THOUSANDS OF EAST GERMANS TO FLEE TO WEST». The Washington Post.
  4. Infografikákon vizualizáltuk a magyarországi vasfüggöny történetét 1949-től 1989-ig بایگانی‌شده در ۴ اوت ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine, adatujsagiras.atlatszo.hu
  5. Schmidt-Schweizer, Andreas és Dömötörfi, Tibor: „Kijelentette: nem érdekük, hogy az NDK-ból tömegesen meneküljenek az NSZK-ba.”, tti.btk.mta.hu
  6. Beszámoló Sallai János előadásáról | ÁBTL, abtl.hu
  7. «PÁNEURÓPAI PIKNIK A HÍREKBEN». elmenynektek.hu.
  8. «E. Germans Win Bid to Go to West: Prague, Warsaw Permit 4,000 in Embassies to Leave». Los Angeles Times.
  9. "Ich wusste, die Ungarn würden nicht auf DDR-Bürger schießen", welt.de
  10. "Több száz kelet-német rohant át Ausztriába" - 30 éve volt a Páneurópai piknik بایگانی‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine, atv.hu