پرویز شفا

پرویز شفا پرویز شفا
زادهٔ	۱۳۱۷ مشهد، ایران
درگذشت	۱ شهریور ۱۳۹۶ ۲۲ اوت ۲۰۱۷ (۷۹ سال) بیمارستانی نزدیکی سان فرانسیسکو، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا
پیشه	مدرس سینما، نویسنده، منتقد، و مترجم کتاب و مقالهٔ سینمایی و سیاسی اجتماعی

پرویز شفا (۱۳۱۷–۱۳۹۶) مدرس سینما، نویسنده، منتقد، و مترجم کتاب و مقالهٔ سینمایی و سیاسی اجتماعی بود. وی به زبان انگلیسی تسلطی کم‌نظیر داشت و مقالات و کتاب‌های باارزشی از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه کرده. شفا با بیش از چهار دهه فعالیت، آثار مکتوب مهمی دربارهٔ فیلمسازان شوروی (به‌ویژه ژیگا ورتوف، ایزینشتاین و پودفکین)، سینمای پیشروِ کشورهای آمریکایِ لاتین، سینمای آفریقا، سینمای سیاسی، سینمای کشورهایِ عرب، و فیلم‌های کارگردانان شاخص سینما از خود به جای گذاشته.

زندگی

شفا متولد مشهد بود. پس از پایان دبیرستان به ایالات متحده رفت و به تحصیل در زمینهٔ سینما پرداخت. پس از تکمیل مطالعات خود در دانشگاه سن‌فرانسیسکو به ایران بازگشت و در دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک تهران شروع به تدریس کرد و همزمان به نوشتن و ترجمهٔ مقالات متعدد در مجلات سینمایی مختلف پرداخت. در ماهنامه سینمایی فیلم ترجمه و مطالب زیادی از وی چاپ شده است. از وی تا کنون چندین کتاب و مقالات بسیاری منتشر شده. وی در سال‌های گذشته ساکن ایالات متحده بود. شفا عمر را پیوسته در کار مطالعه و ترجمه و نوشتن گذراند. پرویز شفا در یکم شهریور ۱۳۹۶ برابر با ۲۲ ماهِ اوت ۲۰۱۷، در بیمارستانی در نزدیکیِ شهرِ سانفرانسیسکوی آمریکا، در هفتاد و نُه سالگی، از دنیا رفت.

بزرگداشت

در دی ۱۳۹۶ دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر مراسمی برای بزرگداشت پرویز شفا برگزار کرد که در این مراسم ویدئویی دربارهٔ زندگی و آثار او پخش شد، و شاگردان و دوستان او به ایراد سخنرانی درباره‌اش پرداختند.

آثار

ترجمهٔ کتاب

• زنده‌باد مکزیک/ آیزنشتاین (فیلمنامه)، ۱۳۵۳
• سینما، سلاح تئوریک/ جیمز روی مک‌بین، ۱۳۵۸
• سینمای سوم و سینمای چریکی/ جیمز روی مکبین، فرناندو سولاناس، اکتاویو گتینو، ۱۳۵۹
• استعمار و ضد استعمار در سینما، ۱۳۶۰، نشر توس حسر
• فصلی در سینما، سینمای زمان
• فاشیزم در سینما (با همکاری شهاب‌الدین عادل)
• سرگیجه (ورتیگو) (با همکاری ناصر زراعتی)/ دن اویلر، ۱۳۸۸، نشر هرمس
• آمریکای الیور استون: سینما، تاریخ، مناظره/ رابرت تاپلن، ۱۳۸۹، نشر هرمس
• جنگ نیرویی که به ما معنا می‌دهد (باهمکاری ناصر زراعتی)/ کریس هجز، ۱۳۹۱ باشگاه ادبیات

ترجمهٔ مقاله

• گفتگو با کامرون (۲)، ۱۳۷۳، مجلهٔ نقد سینما
• پسا مدرنیسم و آموزش عالی/ هارلندبلولند، ۱۳۸۲، مجله‌ی نامهٔ فرهنگ
• بوی خوش موفقیت: فیلمی با برچسب «خطرناک»/ سام کشنر، ۱۳۸۳، مجله‌ی هنر

تألیف‌ها

• سینمای آفریقا، ۱۳۶۴، نشر هدف

مقاله

• تحلیل و بررسی فیلم سرگیجه
• سینما: گفتگوی گودار با سولاناس و گفتگوی سولاناس با گودار، ۱۳۷۰، مجلهٔ کلک (دانلود از noormags)
• هزینه‌ی جنگ

منابع

• «پرویز شفا درگذشت». دریافت‌شده در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون

• درباره‌ی محتویات کتاب‌های پرویز شفا
• کتاب‌های پرویز شفا در خانه‌ی کتاب
• ویدیوی «درباره پرویز شفا و مرور آثار او» در یوتوب
• ویدیوی «درباره پرویز شفا و مرور آثار او» در آپارات