منصور شکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

منصور شکی (متولد 21 مارس 1919 میلادی[۱] - درگذشت ۳ فروردین ۱۳۷۹[۲])، استاد بازنشسته زبان فارسی و پهلوی دانشگاه پراگ بود.[۲]

منصور شکی متخصص لغت شناس ویژه مطالعات زبان فارسی میانه با تمرکز بر جامعه، اقتصاد و مسائل ایدئولوژی دوران ساسانی بود.[۳]

او در جوانی از طرف شرکت نفت، برای تحصیل ریاضیات به بیرمنگام انگلیس رفت و در آنجا در رشتهٔ فیزیک درس خواند و موفق به اخذ درجهٔ فوق لیسانس در این رشته شد. پس از بازگشت به ایران، به مدت ۲ سال در آبادان به کار پرداخت؛ اما به علت درگیر شدن در مسائل سیاسی روز، مجبور به ترک ایران شد و به چکسلواکی رفت. در آنجا، به معرفی صادق هدایت، با یان ریپکا، آشنا شد و به مدد او، به تحصیلات خود در رشتهٔ فیزیک ادامه داد و موفق به اخذ مدرک دکترا در این رشته شد. پس از اتمام تحصیلات، در کشور چک مستقر شد و مدت پنجاه سال تا آخر زندگی خود را در آن کشور گذرانید. شکی، پس از مدتی که در رشتهٔ فیزیک به کار مشعول بود، به علت ابتلا به بیماری سخت ریوی از کارهای سنگین منع شد و به تدریس زبان فارسی در دانشکدهٔ شرق‌شناسی دانشگاه پراگ پرداخت. از این تاریخ به بعد، او هَمِّ خود را یکسره صرف تحقیق در زبان فارسی کرد و سه کتاب و چند مقاله در این زمینه به چاپ رسانید.[۲]

شکی از اواخر دههٔ ۶۰ میلادی، به مطالعه و تحقیق در زبان پهلوی روی آورد و علاقهٔ او معطوف به مسائل حقوقی و فلسفی و اجتماعی در دورهٔ ساسانی شد. جالب است که او در این رشته هیچ استادی ندیده بود، اما بهترین مقالات را در نوع خود نوشت. بررسی در دینکرد و مادیگان هزار دادِستان از زمینه‌های اصلی علاقهٔ او بود.[۲]

آثار[ویرایش]

مقاله های شکی در دانشنامه ایرانیکا:

  • Mansour Shaki "DŪZAḴ" in ENCYCLOPÆDIA IRANICA Vol. VII, Fasc. 6, pp. 613-615
  • Mansour Shaki "DĀDESTĀN Ī DĒNĪG" in ENCYCLOPÆDIA IRANICA Vol. VI, Fasc. 5, pp. 550-554

پانویس[ویرایش]

  1. Adhami, Siamak, “SHAKI, MANSOUR”, in: Encyclopaedia Iranica Online, © Trustees of Columbia University in the City of New York. Consulted online on 14 June 2023 <http://dx.doi.org/10.1163/2330-4804_EIRO_COM_366422> First published online: 2023
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ صادقی، علی‌اشرف (۱۳۷۹). «دکتر منصور شکی». نامهٔ فرهنگستان. تهران: فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی. زمستان (۱۶): ۲-۵. دریافت‌شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۳.
  3. Adhami, Siamak, “SHAKI, MANSOUR”, in: Encyclopaedia Iranica Online, © Trustees of Columbia University in the City of New York. Consulted online on 14 June 2023 <http://dx.doi.org/10.1163/2330-4804_EIRO_COM_366422> First published online: 2023