مصطفی جیحونی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مصطفی جیحونی
زادهٔ۱۷ مهر ۱۳۲۴ ‏(۷۸ سال)
کرمانشاه
تحصیلاتدانشگاه تهران (کارشناسی ارشد مهندسی عمران)
سال‌های فعالیت۱۳۶۵ تا کنون
شناخته‌شده برایتصحیح شاهنامه

مصطفی جیحونی (متولد ۱۷ مهر ۱۳۲۴) شاهنامه‌پژوه ایرانی است. شاهنامه به تصحیح او که حاصل کوششی دوازده‌ساله (۱۳۶۷–۱۳۷۹) است، در سال ۱۳۷۹ از سوی نشر شاهنامه‌پژوهی اصفهان، در پنج جلد منتشر شد. از این تصحیح به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چاپ‌های شاهنامه نام برده می‌شود.[۱][۲][۳][۴]

زندگی[ویرایش]

مصطفی جیحونی در هفدهم مهرماه سال ۱۳۲۴ در کرمانشاه زاده شد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطهٔ خود را در این شهر گذرانید و در سال ۱۳۴۳ در رشتهٔ مهندسی راه و ساختمانِ دانشکدهٔ فنیِ دانشگاه تهران پذیرفته شد. جیحونی پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد خود در این رشته، مدتی در شرکت ذوب آهن اصفهان مشغول به کار شد و سپس استعفا داد و به اتفاق دو تن از دوستانش شرکتی ساختمانی در اصفهان تأسیس کرد. او در تمام این سال‌ها در کنار کار فنی، به مطالعه و پژوهش در ادبیات فارسی و به‌ویژه شاهنامهٔ فردوسی نیز مشغول بوده‌است.[۵]

نقد آثار[ویرایش]

سجاد آیدنلو دربارهٔ تصحیح جیحونی می‌گوید:[۶]

در بحث تصحیح شاهنامه واجب است که حتماً از تلاش دوازده ساله و فردیِ آقای مهندس مصطفی جیحونی نیز به نیکی و بزرگی یاد شود که در سال ۱۳۷۹ توانستند برای نخستین بار متن تصحیح شدهٔ «کاملِ» شاهنامه را به دست محقّقی ایرانی و در داخل ایران منتشر کنند. کار ایشان با اینکه نسخه بدلهای متن در آن داده نشده به لحاظ خود متن روشمند، دقیق و قابل توجّه است و یقیناً در موارد فراوانی از چاپ مسکو- که آن هم البتّه در زمان خود کوشش شایان ستایشی بود و هنوز هم اعتبار نسبیش محفوظ است- برتر و درست‌تر است. توضیح و تأکید این نکته از آن روی است که در برخی از تحقیقات معاصران به عمد یا سهواً وجوه اهمیّت تصحیح آقای جیحونی و زحمات ایشان نادیده گرفته شده و در میان تصحیحات معتبر شاهنامه یا جریانها/ مکاتب تصحیح حماسهٔ ملّی ایران از این کار ارزشمند نامی نرفته‌است.

عزیزالله جوینی نیز در مقاله‌ای در نشریهٔ کتاب ماه ادبیات به نقد کتاب گزیدهٔ شاهنامهٔ فردوسی پرداخت.[۷]

جوایز[ویرایش]

پژوهش جیحونی با عنوان «تصحیح و پژوهشی در شاهنامه» به‌عنوان پژوهش فرهنگی سال در رشتهٔ فرهنگی-ادبی برگزیده شد.[۸]

آثار[ویرایش]

  • تصحیح شاهنامهٔ فردوسی (در پنج جلد)، شاهنامه‌پژوهی، ۱۳۷۸
  • اختیارات شاهنامه (متنی گُزیده از قرن پنجم هجری) به انتخاب علی بن احمد به تصحیح مصطفی جیحونی و محمّد فشارکی، مرکز خراسان‌شناسی، ۱۳۷۹
  • حماسه‌آفرینان شاهنامه (فرهنگ نام‌های خاص شاهنامه)، شاهنامه‌پژوهی، ۱۳۸۰
  • گزیدهٔ شاهنامه فردوسی، شاهنامه‌پژوهی، ۱۳۸۰

منابع[ویرایش]

  1. ماه‌وان، فاطمه (۱۳۹۱). «بازشناسی چاپ‌های شاهنامه در جهان». خراسان.
  2. «25 اردیبهشت؛ روز بزرگداشت حکیم سخن فردوسی توسی». دانشگاه فردوسی.
  3. عیدگاه طرقبه‌ای، وحید (۱۳۹۸). «روش درست تصحیح متن شاهنامه» (PDF). آینه پژوهش. ۳۰ (۱).
  4. «کدام تصحیح شاهنامه را می‌پسندید؟».
  5. «فردوسی اسوهٔ ایران‌دوستی، شرف، نجابت و عزّت است (گفتگوی محسن احمدوندی با استاد مصطفی جیحونی)». قلم (۱۴): ۱–۶. ۱۳۹۹.
  6. «گفتگو با دکتر آیدنلو». خراسان (ویژه‌نامهٔ فردوسی). ۱۳۹۱.
  7. جوینی، عزیزالله. «نگاهی به گزیدهٔ شاهنامهٔ فردوسی». کتاب ماه ادبیات.
  8. «دربارهٔ تصحیح متون: برای تصحیح شاهنامه از شاهنامه یاری گرفتم». آینه میراث (۹). ۱۳۷۹.

پیوند به بیرون[ویرایش]