سیاه‌نمایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در سینمای ایران، سیاه‌نمایی اصطلاحی توهین‌آمیز است که از سوی منتقدان محافظه‌کار ایرانی برای تحقیر فیلم‌های ایرانی که تصویری منفی از کشور را به نمایش می‌گذارند، به کار برده می‌شود.[۱]

تعریف[ویرایش]

برخی از منتقدان ایرانی، به ویژه مسعود فراستی، بر این باورند که فیلم‌هایی که «تصویری تیره و تاریک از شرایط اجتماعی جمهوری اسلامی، یا تصویری عجیب و غریب و بدوی از ایرانیان در صحنه روستایی» را به تصویر می‌کشند، تنها به دنبال کسب جوایز در جشنواره‌های فیلم غربی هستند. برخی از مقامات ایرانی و ایرانیان خارج از کشور نیز چنین نظری را داشته‌اند. اما تمام منتقدان ایرانی در این مورد هم عقیده نیستند. هوشنگ گلمکانی از جمله منتقدانی است که از این نظر حمایت نمی‌کند.[۲]

تعدادی از فیلم‌سازان مطرح ایران مانند اصغر فرهادی و جعفر پناهی متهم به چنین مقصودی هستند.[۳] پناهی در تاکسی (۲۰۱۵) به اتهامات مطرح‌شده پاسخ داده و گفته‌است: «واقعیاتی وجود دارد که نمی‌خواهند نشان داده شود… نمی‌خواهند آن را نشان دهند، اما خودشان این کار را می‌کنند».[۴][۵] کارگردان امید شمس پس از انتشار ملاقات خصوصی (۱۴۰۰) در مصاحبه با اعتماد گفت «به ما می‌گویند در فیلم‌های‌تان همه‌چیز را گل و بلبل نشان دهید. طوری که انگار اصلاً جامعه ما اینگونه نیست.»[۶]

منابع[ویرایش]

  1. Peter Decherney, Blake Atwood (2014). Iranian Cinema in a Global Context: Policy, Politics, and Form. Routledge Advances in Film Studies. Vol. 32. Routledge. pp. 171–173. ISBN 978-1-317-67520-4.
  2. Shahab Esfandiary (2012). Iranian Cinema and Globalization: National, Transnational, and Islamic Dimensions. Intellect Books. p. 73–74. ISBN 978-1-84150-470-4.
  3. Alipour, Zahra (3 October 2016). "Celebrated abroad, Oscar-winning Iranian director comes under fire at home". Al-Monitor. Retrieved 12 January 2017.
  4. Brody, Richard (13 October 2015). "Jafar Panahi's Remarkable "Taxi"". The New Yorker. Retrieved 12 January 2017.
  5. 10 Great Directors Who Were Banned In Their Home Countries - Taste of Cinema
  6. جلالی، تینا (۲۵ دی ۱۴۰۱). «بعضی‌ها نمی‌توانستند موفقیت فیلم ما را تحمل کنند». اعتماد. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۳.