ویکی‌پدیا:نظرخواهی/تغییر نظام انتخاباتی هیئت نظارت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بحث زیر پایان یافته‌است و به‌زودی بایگانی خواهد شد.

برای روش ارجح: شولتسه. استفاده از RR به عنوان جایگزین: بله اجماع حاصل شد. یاماها۵ / ب ‏۱۰ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۲۱:۰۷ (UTC)[پاسخ]

زمزمه‌های نارضایتی از نظام انتخاباتی هیئت نظارت برای اولین بار تقریباً دو سال پیش، پس از انتخابات وپ:ناظر۵، به گوش رسید. «تأثیر معکوس آرای مخالف» کاربران را به فکر تغییر نظام انتخاباتی انداخت و از آن زمان تاکنون این موضوع پای ثابت بحث‌های هیئت نظارت بوده‌است. تابستان/پاییز گذشته جامعه تصمیم گرفت که انتخابات را زین پس با افزونهٔ SecurePoll برگزار کند. در انتخابات وپ:ناظر۶ سناریوی وزن معکوس آرا به واقعیت پیوست. جمع‌بندی انتخابات گره خورد و به درازا کشید. نتیجهٔ نهایی هم با انتقاداتی مواجه گشت. چند تن از کاربران داوطلب شدند تا با فعالیتی منسجم و هدفمند، مناسب‌ترین نظام انتخاباتی را برای ویکی‌پدیای فارسی بیابند. بدین منظور کارگروه نظام انتخاباتی تشکیل شد.

ابتدا شش کاربر به عضویت کارگروه در آمدند (کاربر:4nn1l2، کاربر:Huji، کاربر:طاها، کاربر:آرش، کاربر:Sicaspi، و کاربر:Darafsh (با تشکر ویژه از کاربر:Dalba)). در انتها از این میان تنها کاربر:4nn1l2، کاربر:Huji، و کاربر:طاها در تحقیق و بررسی روش‌ها و جمع‌بندی نهایی مشارکت کردند. کارگروه سه‌نفره پس از بررسی دقیق انواع نظام‌های انتخاباتی ممکن، به ارزیابی آنان پرداخت و زیرساخت‌های فنی لازم برای اجرای روش‌های پیشنهادی را فراهم آورد.

چرا تغییر؟

  • تأثیر معکوس آرای مخالف: در روش جاری ممکن است آرای مخالف به نغع نامزد تمام شوند. حالتی را در نظر بگیرید که حد نصاب آرای مأخوذه ۲۵ تعریف شده‌است. کاربر:الف که ۲۰ رأی موافق و ۶ رأی مخالف گرفته‌است، از حد نصاب با موفقیت عبور می‌کند ولی کاربر:ب که ۲۰ رأی موافق و ۴ رأی مخالف گرفته‌است، حذف خواهد شد. دقت شود که کاربر:ب دو رأی مخالف کمتر نسبت به کاربر:الف گرفته بود و درصدش نیز از او بالاتر بود (۸۳ > ۷۷) ولی در نهایت در رقابت با کاربر:الف ناکام می‌ماند. تأثیر معکوس آرا رأی‌دهندگان را دچار تردید کرده که آیا با دادن رأی مخالف به یک نامزد، در واقع در حال مخالفت با اویند یا حمایت ازو، لذا منطق رأی‌گیری زیر سؤال می‌رود و رأی‌دهندگان متحیر می‌مانند. در عالم واقعیت در انتخابات بوندستاگ آلمان سناریوی مشابهی رخ می‌داد و دادگاه قانونی اساسی آن کشور حکم به ابطال نظام قبلی و جایگزینی آن با سازوکاری اصلاح‌شده داد.
  • چالش جمع‌بندی: جمع‌بندی نتایج در روش فعلی به‌آسانی انجام نمی‌گیرد و گاه لازم شده دیوانسالاران چندین روز مشغول بحث و رسیدن به اجماع باشند. اما انتخابات هیئت نظارت یک «انتخابات» است بدین معنی که نتایجش صرفاً بر اساس رأی‌شماری تعیین می‌شود. لذا می‌بایست نتایج آن، فارغ از آنکه توسط چه کسی محاسبه می‌شود، در نهایت یکسان باشد.
  • فعال شدن افزونهٔ SecurePoll: در ویکی‌پدیا:نظرخواهی/رای‌گیری امن برای هیئت نظارت ۲ اجماع شد که انتخابات هیئت نظارت زین پس با افزونهٔ SecurePoll برگزار شود که ابتدا در دسترسی نبود. در حال حاضر این افزونه برای ویکی‌پدیای فارسی در دسترس است، آزمایش شده و از آن سربلند بیرون آمده‌است. این افزونه روش‌های نوینی را در دسترس جامعه قرار می‌دهد که حیف است از آن‌ها چشم پوشید.

جدول مقایسه

روش‌هایی که کارگروه برای انتخابات هیئت نظارت قابل اجرا تشخیص داده به ترتیب اولویت در جدول زیر ارائه و با یکدیگر مقایسه شده‌اند:

نام توضیح کاربردهای مجازی کاربردهای واقعی
شولتسه
روش اجرا
هر رأی‌دهنده به جای آنکه به نامزدها رأی موافق، مخالف یا ممتنع بدهد، نامزدان را بر حسب ارجحیت رتبه‌بندی می‌کند. مثلاً اگر ۶ نامزد وجود داشته باشند، به نامزد دلخواه خود رتبهٔ ۱ می‌دهد، به گزینهٔ بعدی‌اش رتبهٔ ۲ و الی آخر.
درست مثل روش‌های بالا که کاربر می‌تواند به یک نامزد کلاً رأی ندهد، در این روش هم می‌تواند به یک نامزد هیچ رتبه‌ای ندهد؛ در این صورت به طور خودکار بدترین رتبه به آن نامزد داده می‌شود (مثلاً اگر ۶ نامزد داشته باشیم، کاربر به هر نامزدی رتبه ندهد سیستم به طور خودکار به آن نامزد رتبهٔ ۶ می‌دهد).
سپس بر اساس روش ابداعی مارکوس شولتسه، رتبه‌های وارد شده توسط کاربران تجمیع می‌شود و یک رتبه‌بندی نهایی به دست می‌آید. برای جزئیات بیشتر راهنما:شولتسه را ببینید.
خوبی‌ها
بدی‌ها
  • پیچیدگی روش باعث می‌شود که افراد ناآشنا با ریاضیات آن را کاملاً نفهمند.
OpenStack, دبیان، اوبونتو، بنیاد نرم‌افزار آزاد اروپا؛ فهرست دیگر استفاده‌کنندگان حزب جنبش ۵ ستارهٔ ایتالیا، حزب دزدان دریایی سوئد، آلمان، استرالیا و . . .
سه‌امتیازی
روش اجرا
کاربران به هر نامزد باید رأی موافق، مخالف یا ممتنع بدهند. مابه‌التفاوت موافقان و مخالفان (موافق − مخالف) برای هر نامزد محاسبه و نتایج بر حسب بزرگی مرتب می‌شوند.
خوبی‌ها
  • سادگی
  • نزدیکی به روش فعلی
بدی‌ها
مقدماتی Stack Exchange؛ ویکی‌پدیای آلمانی و لهستانی؛ شرط اصلی ویکی‌پدیای اوکراینی
RR
روش اجرا
آرا به همان روش جاری (موافق یا مخالف) وارد می‌شوند، اما جمع‌بندی به شکلی که در پیوند آمده تغییر می‌کند. به طور خلاصه، روش RR بر اساس تعداد کل آرا (موافق + مخالف) وزنی به درصد آرای موافق می‌دهد. هر چه تعداد کل آرا کمتر باشد، وزن درصد آرای موافق کمتر می‌شود. روشی مشابه از نظر فنی، روش ضریب مقبولیت است.
خوبی‌ها
  • اساس آماری
  • عدم نیاز به تعیین حد نصاب آرا
بدی‌ها
  • پیچیدگی روش باعث می‌شود که افراد ناآشنا با آمار و ریاضیات آن را کاملاً نفهمند.
  • مقدار وزنی که به آرا داده می‌شود (مثلاً اینکه ضریب مقبولیت چه عددی باشد، یا اینکه از RR25 استفاده شود یا RR20 یا RR15) باید به صورت سلیقه‌ای تعیین بشود
سازمان غذا و داروی آمریکا
وضع موجود
روش اجرا
ابتدا حد نصابی از آرا تعریف می‌شود که هر نامزدی مجموع آرایش (موافق + مخالف) کمتر از آن بود حذف می‌شود. این حد نصاب معمولاً میانگین شرکت‌کنندگان در انتخابات یا عددی نزدیک به آن است. در نهایت باقی‌مانده‌ها بر حسب درصد آرای موافق مرتب می‌شوند.
خوبی‌ها
  • سادگی نسبی
  • آشنایی کاربران (روش جاری است)
بدی‌ها
  • در شرایطی که کل آرا کم باشد جمع‌بندی دشوار می‌شود (نظیر دور ششم)
  • آرای مخالف بیشتر می‌تواند نامزد را به حد نصاب کل آرا برساند (تأثیر معکوس آرا)
بدون تعریف حد نصاب:
ویکی‌پدیای انگلیسی، فرانسوی، روسی، کره‌ای، هلندی، تایلندی، و چکی

پیشنهادهای کارگروه

کارگروه تصمیم گرفت با رتبه‌بندی گزینه‌های پیشنهادی به اعضای جامعه در امر تصمیم‌گیری کمک کند. بدیهی است جامعه در انتخاب گزینهٔ دلخواهش مختار است. گزینه‌های پیشنهادی کارگروه به ترتیب عبارتند از:

  1. شولتسه: میزان قابل توجهی از اطلاعات را از جامعهٔ نسبتاً کوچک رأی‌دهنده دریافت می‌کند. این روش در ویکی‌پدیا:انتخابات امن آزمایشی با موفقیت آزمایش شد و بازخوردهای مثبتی گرفت.
  2. سه‌امتیازی: ساده و بدون نقطهٔ مبهم
  3. RR: نگرانی‌ها از بابت تأثیر معکوس آرا همچنان به قوت خود باقی است ولی احتمالش کاهش می‌یابد.
  4. وضع موجود: این گزینه از نظر کارگروه مردود است ولی برای جامعیت بخشیدن به همه‌پرسی جزو گزینه‌ها نگه داشته شده‌است. کسانی که با تغییر نظام انتخاباتی مخالفند می‌توانند این گزینه را انتخاب کنند.

روش جایگزین برای مواقع بحرانی

چون تنظیم افزونهٔ SecurePoll و برگزاری انتخابات توسط کارمندان بنیاد انجام خواهد گرفت، تصمیم گرفته شد که روشی مستقل از افزونه انتخاب شود تا در صورتی که به هر دلیل افزونه سر وقت آماده نشد، انتخابات به تعویق نیفتد. کارگروه روش RR را برگزید.

روش شرکت در همه‌پرسی

لطفاً به هر دو سؤال زیر پاسخ دهید:

  1. انتخابات هیئت نظارت را به کدام روش برگزار کنیم؟ فقط یکی از چهار گزینهٔ الف) شولتسه، ب) سه‌امتیازی، ج) RR، یا د) وضع موجود را انتخاب کنید. در ادامه می‌توانید به توضیح چرایی انتخابتان بپردازید.
  2. آیا در مواقع بحرانی که برگزاری انتخابات با افزونهٔ SecurePoll به هر دلیلی میسر نشد، با برگزاری انتخابات به روش RR موافق هستید؟ فقط یک بله یا خیر ذکر کنید. در ادامه می‌توانید به ذکر علت موافقت یا مخالفتتان بپردازید.

مثال برای نحوهٔ شرکت در همه‌پرسی:

  • روش ارجح: شولتسه. چون پیشرفته و در برابر مشکلات روش فعلی ایمن است. استفاده از RR به عنوان جایگزین: بله. چون تنها روشی است که برای جامعهٔ ما به صورت علنی ممکن است. ~~~~

اگر پرسشی دارید در صفحهٔ بحث مطرح کنید. اعضای کارگروه در اسرع وقت پاسخگو خواهند بود.

آرا

با افزایش دانشم نسبت به شولتسه رأی بنده (KhabarNegar) تغییر کرد، شولتسه را با میک اشتباه گرفته‌بودم، نظر بنده در بالا قرار دارد. با تشکر،
  • روش ارجح: شولتسه. چون آن‌طور که تصور می‌کنم تناسبی است و باعث برش بیشتر هیئت در بین کاربران می‌شود. استفاده از RR به عنوان جایگزین: بله. چون ضعف کمتری نسبت به دیگر سناریوها دارد. KhabarNegar خبرنگار ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۱۰ (UTC) در مورد شولتسه نمی‌دانم آیا تناسبی است یا نه، شاید با میک اشتباه کرده‌ام، اگر شولتسه تناسبی نیست من در همان وهلهٔ اول نیز با RR و به عنوان جایگزین برای RR نیز اگر شولتسه تناسبی نیست همین وضع موجود یا سه‌امتیازی بهتر است. KhabarNegar خبرنگار ‏۲ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۵۸ (UTC) نظرخواهی ایراد دارد باید مشخص می‌شد منظور از شولتسه، شولتسهٔ تناسبی است و یا نه شولتسهٔ کاملاً معمولی. بنده با شولتسهٔ معرفی شده در جدول بالا موافق نیستم، مگر آنکه افراد مجبور باشند تمام جدول را پرکنند و آرا نیز با روشی تناسبی جمع‌بندی شود. KhabarNegar خبرنگار ‏۲ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۰۶ (UTC) جدول فوق کامل نیست، بهتر بود برای این نظرسنجی این جدول [۱] کامل‌تر ارائه می‌شد، تا کاربران بهتر بدانند به چه چیزی دارند رأی می‌دهند و گزینه‌ها بیشتر می‌بود. KhabarNegar خبرنگار ‏۲ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۱۸ (UTC)[پاسخ]
  • روش ارجح: سه‌امتیازی چون ساده است و انتخاب کننده دچار سردرگمی در رتبه‌بندی نیست. استفاده از RR به عنوان جایگزین: بله. --Anvar11 گفتگو ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۲۷ (UTC)[پاسخ]
  • روش ارجح: شولتسه. چون اجازه می‌دهد رای مثبت من در سر لیست من با رای مثبت من در ته لیست وزن متفاوتی داشته باشند. این روش بیشترین اطلاعات را از رای‌دهنده می‌گیرد و قابلیت رای‌گیری دقیق‌تری برای شرایطی دارد که تعداد شرکت‌کننده کم است.
استفاده از RR به عنوان جایگزین: بله. بهتر از روش موجود است. طاها (بحث) ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۰۲ (UTC)[پاسخ]