استان توکومان

ایالت توکومان Provincia de Tucumán
ایالت
پرچم مهر
لقب(ها):  Garden of the Republic
محل ایالت توکومان در نقشهٔ آرژانتین
مختصات: ۲۶°۴۹′۰۰″ جنوبی ۶۵°۱۳′۰۰″ غربی
کشور	آرژانتین
مرکز ایالت	سان میگل ده توکومان
مدیریت
• فرماندار	خوزه آلپروویچ
مساحت
• کل	۲۲,۵۲۴ کیلومتر مربع (۸۶۹۷ مایل مربع)
جمعیت  (۲۰۱۰)
• کل	۱٫۴۴۸٫۲۰۰
نام اهلیت(ها)	tucumano
منطقه زمانی	یوتی‌سی ۳- (ART)
کد ایزو ۳۱۶۶	AR-T
وبگاه	www.tucuman.gov.ar

ایالت توکومان ، یکی از ایالات 23 گانه آرژانتین، واقع در شمال غرب کشور می‌باشد که با ایالات سالتا ، کاتامارکا و سانتیاگو دل استرو مرز مشترک دارد . توکومان پرجمعیت‌ترین ایالت آرژانتین است .

مشخصات

• مرکز : سان میگل ده توکومان
• مساحت : ۲۲٬۵۲۴ کیلومترمربع
• جمعیت : ۱,۳۳۸,۵۲۳ ( تا ۲۰۰۱ )
• فرماندار : خوزه آلپروویچ

تاریخچه

پیش از ورود استعمارگران اسپانیایی به آمریکای جنوبی، ایالتی که اکنون توکومان نام دارد زیستگاه بومیان ( دیاگیتاس و کالچاکیس ) بود . این بومیان به زراعت اشتغال داشتند . در سال ۱۵۳۳ دیه گو ده آلماگرو وارد شمال غرب آرژانتین از جمله توکومان شد . در سال ۱۵۶۵ دیه گو ده ویارول شهر سان میگل ده توکومان را بنا کرد . پس ازآن ایالت توکومان با فرمانداری فرانسیسکو ده آگیره به وجود آمد . در سال ۱۶۸۵ سان میگل سالاس، شهر سان میگل را به سبب حملات مکرر بومیان مالونس ، ۶۵ کیلومتری مکان سابق بازسازی کرد .

استعمارگران اسپانیایی که تلاش می کردند بومیان شکست خورده را به سمت بوئنوس آیرس روانه کنند با مقاومت قبیله کوئیلمس روبرو شدند . این قبیله بعدها به سوی شهر کوئیلمس کنونی رهسپار شد . محموله‌های طلا و نقره که از حاکم نشین‌های وابسته به امپراتوری اسپانیا به سمت بوئنوس آیرس در حرکت بودند از توکومان می گذشت به همین سبب توکومان اهمیت بسیاری یافت .

ایجاد نایب السلطنه ریودلاپلاتا به معنای پایان انتقال محموله از پرو به بوئنوس آیرس بود . از آن پس توکومان شاهد ورود کالاهای بریتانیا از طریق گمرک خانه‌های تازه تاسیس بوئنوس آیرس بود . در سال ۱۷۸۳ منطقه توکومان تجزیه شد و توکومان ( کنونی ) تحت نظارت منطقه سالتا دل توکومان درامد .

در سال ۱۸۱۳ خوزه ده سان مارتین به توکومان آمد و مدرسه نظامی را تاسیس کرد . منطقه مذکورنیز یک سال بعد تجزیه شد و به ایالات کنونی تجزیه شد . به تاریخ ۹ جولای ۱۸۱۶ در کنگرهٔ توکومان، ایالات متحده ریودلاپلاتا استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد اما درگیری‌های داخلی، اتفاق ایالات و تبدیل آن به جمهوری آرژانتین را به تاخیر انداخت .

در پی شکست آرژانتین در راه استقلال، برنابه آرائوس، فرماندار و از اعضای هیأت حاکمه، در ۲۲ مارس ۱۸۲۰ تشکیل " جمهوری فدرال توکومان " را اعلام کرد اما با عقب نشینی ایالات کاتامارکا و سانتیاگو دل استرو ، یک سال بعد شکست خورد . آغاز سدهٔ ۲۰ همزمان با اعمال محدودیت‌های گمرکی و ورود خطوط راه آهن بود که اوضاع اقتصادی ایالت را به ویژه در تولید نیشکر بهبود داد . اما بحران قیمت نیشکر در دهه ۱۹۶۰ موجب شد تا رئیس جمهور وقت، خوان کارلوس اونگانیا , ۱۱ کارخانه شکر را تعطیل اعلام کند که چالشی جدی برای اقتصاد توکومان بود .

دهه ۱۹۷۰ اوضاع اقتصادی و سیاسی رو به وخامت گذاشت . به این ترتیب که علاوه بر بحران اقتصادی ای که دامن گیر منطقه بود، رئیس جمهور وقت ( ۱۹۷۵ )، ایزابل پرون، در ایالت توکومان اعلام وضعیت اضطراری نمود که به " عملیات استقلال " منجر شد . این عملیات از سوی ارتش آرژانتین برای سرکوب یک گروه چریکی و چپ گرا موسوم به " ارتش انقلابی خلق " ( ERP ) انجام شد . این گروه گواریست در تدارک یک محاصره عمومی در مناطق کوهستانی ایالت توکومان در نزدیکی مرز بولیوی بود . خشونت‌ها تا انتخاب فرماندار بعدی، آنتونیو دومینگز بوسی ( مارس ۱۹۷۶ )، و عزل ایزابل پرون ادامه داشت .

جغرافیا و اقلیم

با وجود مساحت کم، دو سیستم جغرافیایی در ایالت توکومان مشهود است : شرق ایالت در نزدیکی منطقه گران چاکو با اراضی هموار و غرب آن با دره‌های تنگ ( در شمال غرب ) و کوه‌های نوک تیز ( در جنوب شرق و نزدیکی پامپاس ) . سررو ال بولسون با ۵۵۵۰ متر بلندترین قله در شمال غرب توکومان قرار دارد . نواحی کوهستانی ایالت بارش سالانه ای معادل ۱۵۰۰ میلیمتر دارد در حالیکه این مشخصه برای دیگر نواحی ۶۰۰ میلیمتر است . به سبب پوشش گیاهی عالی، به توکومان لقب " باغ جمهوری " داده اند . از رودهای عمده ایالت رود سالی است که از آن برای آبیاری و تولید برق استفاده می‌شود . در ضمن سدهای ال کادیال بر رود سالی، امبالسه بر روی رود اوندو، لا آنگوستورا بر رود سوسا و اسکاپا بر رود ماراپا احداث شده اند .

اقتصاد

ایالت توکومان با تولید ناخالص داخلی برابر ۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و درامد سرانه ۵۴۰۰ از نظر اقتصادی در حال توسعه می‌باشد ( هفتمین ایالت ) . تکیه گاه اقتصادی ایالت بخش کشاورزی ( ۷ درصد اقتصاد ایالت ) و محصولاتی چون نیشکر ( ۶۰ درصد تولید ملی )، سویا، ذرت، لیمو، توت فرنگی حبوبات و کیوی می‌باشد از سایر فعالیت‌های اقتصادی توکومان، پرورش دام به ویژه برای مصارف داخلی است . تولیدات صنعتی ۱۵ درصد اقتصاد ایالت را تشکیل می دهد . از جمله آنها : صنایع غذایی، نساجی، الکل، شکر و صنایع متالورژیک می باشند .

در بخش خدمات، صنعت جهانگردی و مراکز فرهنگی و ورزشی منبع درامدزایی می باشند . جاذبه‌های توریستی و اماکن دیدنی ایالت عبارتند از :

آزادراه پانامریکن که دو شهر توکومان را به سانتیاگو دل استرو و بوئنوس آیرس را به هم متصل می‌کند .

پارک ملی کامپو ده لوس آلیسوس

ویرانه‌های شهر تاریخی کوئیلمس

دانشگاه‌ها : دانشگاه ملی توکومان، دانشگاه فنی، دانشگاه ایالتی توکومان، دانشگاه سان پابلو و دانشگاه توماس ده آکینو

تقسیمان سیاسی

ایالت به 17 بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .

1 – بخش بورویاکو 2 – بخش مرکزی ( با مرکزیت سان میگل ده توکومان ) 3 – بخش چیکلیگاستا 4 – بخش کروز آلتا 5 – بخش فامائی یا 6 – بخش گرانه روس 7 – بخش خوان باتیستا آلبردی 8 – بخش لا کوچا 9 – بخش لئالس

10 – بخش لولس 11 – بخش مونتونروس 12 – بخش ریوچیکو 13 – بخش سیموکا 14 – بخش تافی دل وایه 15 – بخش تافی ویه خو 16 – بخش ترانکاس 17 – بخش یربا بوئنا

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی