ناحیه جبال: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی
رده:سرزمین های کهن شرق برداشته شد؛ رده:سرزمین‌های کهن شرق افزوده شد با استفاده از وپ:رده‌ساز
خط ۱۷: خط ۱۷:


[[رده:تاریخ خاورمیانه]]
[[رده:تاریخ خاورمیانه]]
[[رده:سرزمین های کهن شرق]]
[[رده:سرزمین‌های کهن شرق]]
[[رده:سرزمین‌های ایران باستان]]
[[رده:سرزمین‌های ایران باستان]]



نسخهٔ ‏۳ ژوئن ۲۰۱۲، ساعت ۱۸:۵۶

جبال جمع عربی لغت جبل (کوهستان یا تپه) نامی که عرب ها به منطقه ای که قبلاً ماه (مادِ، مِدیه) که به آن عراق عجم هم گفته می شود که از عراق عرب (عراق فعلی) - در جنوب بین النهرین - تمایز داده شود[۱]

دلیل این نام گذاری، کوهستان های آن - جز در ناحیه شمال شرقی اش - است . جبال از شرق به صحرای بزرگ خراسان، از جنوب خوزستان، از جنوب شرق استان فارس، از جنوب غرب عراق عرب، در شمال غرب آذربایجان و در شمال هم رشته کوه های البرز محدود شده است . مرز های جبال به خوبی مشخص نشده و به طور مکرر تغییر می کرده است [۱]

بر طبق استخری (۲۰۳ ه.ق) و ابن هیکل (۲۶۷ ه.ق) معدن های آنتیمونی (سنگ سرمه) در اصفهان وجود داشته است[۱]

در سده‌های نخست پس از اسلام و دوران حکومت اموی و عباسی، به منطقه کوهستانی غرب ایران جبال (به معنای کوه‌ها یا رشته‌کوه) می‌گفتند. این ناحیه بین دو ناحیه عراق عرب (عراق کنونی) و عراق عجم (اصفهان و ری) قرار داشت.[۲]

سعید نفیسی، جبال را مابین بغداد، فارس، کرمان، خراسان، آذربایجان، خوزستان، طبرستان می داند و آن را شامل ناحیه همدان، ری، نهاود، سمنان، دامغان، قزوین، کاشان و قم و اصفهان می داند[۳]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Lockhart, L (1991). "DJIBAL". Encyclopaedia of Islam. Vol. vol.۲ (2nd ed.). Leiden: E. J. Brill. p. 534. ISBN 90-04-07026-5. {{cite book}}: |volume= has extra text (help)
  2. Janine et Dominique Sourdel, Dictionnaire historique de l'islam, Éd. PUF, ISBN 978-2-13-054536-1, article Jibâl, pp. ۴۳۵-۴۳۶
  3. نفیسی، سعید، ص 30

منبع

  • نفیسی، سعید، بابک خرمدین، دلاور آذربایجان، به اهتمام عبدالکریم جریزه دار، انتشارات اساطیر، تهران ، ISBN:۹۶۴-۳۳۱-۳۲۸-x