لرستان پیشکوه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Lake.zero (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح اشتباه تایپی
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
Sorena2020 (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی ویرایش 31554197 از Lake.zero (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده
خط ۱: خط ۱:
'''پیشکوه'''، نام تاریخی مناطقی است در غرب ایران که برابر با [[استان لرستان]] امروزی است. بین استان لرستان و [[استان ایلام]] رشته کوه [[کبیرکوه]] قرار دارد، [[لرستان]] را پیشکوه و ایلام را [[پشتکوه (منطقه)|پشتکوه]] می‌نامیدند. در قرن سیزدهم قمری از منطقه پشتکوه نام برده شده‌است.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2774 پشتکوه] بنیاد دایرة المعارف اسلامی</ref> اهالی پیشکوه عمدتا به زبان‌های [[لری خرم‌آبادی]] و [[لکی]] سخن می‌گویند.{{سخ}}[[لرستان فیلی]] در منابع به دو قسمت عمده پشتکوه و پیشکوه تقسیم شده‌است. لرستان پیشکوه شامل استان امروزی لرستان می‌شود در حالی که منظور از پشتکوه استان ایلام است. سعیدیان به نقل از ودیعی در صفحه ۱۰۶۹ دایرة المعارف خود زبان غالب مردم پیشکوه را لکی و زبان غالب مردم پشتکوه را ملکی معرفی کرده‌است.<ref>سعیدیان، عبدالحسین (۱۳۶۰). دائرةالمعارف سرزمین و مردم ایران. انتشارات مجله علم و زندگی ۱۳۶۰</ref>
'''پیشکوه'''، نام تاریخی مناطقی است در غرب ایران که برابر با [[استان لرستان]] امروزی است. بین استان لرستان و [[استان ایلام]] رشته کوه [[کبیرکوه]] قرار دارد، [[لرستان]] را پیشکوه و ایلام را [[پشتکوه (منطقه)|پشتکوه]] می‌نامیدند. در قرن سیزدهم قمری از منطقه پشتکوه نام برده شده‌است.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2774 پشتکوه] بنیاد دایرة المعارف اسلامی</ref> لرهای پیشکوه عمدتا به زبان‌های [[لری خرم‌آبادی]] و [[لکی]] سخن می‌گویند.{{سخ}}[[لرستان فیلی]] در منابع به دو قسمت عمده پشتکوه و پیشکوه تقسیم شده‌است. لرستان پیشکوه شامل استان امروزی لرستان می‌شود در حالی که منظور از پشتکوه استان ایلام است. سعیدیان به نقل از ودیعی در صفحه ۱۰۶۹ دایرة المعارف خود زبان غالب مردم پیشکوه را لکی و زبان غالب مردم پشتکوه را ملکی معرفی کرده‌است.<ref>سعیدیان، عبدالحسین (۱۳۶۰). دائرةالمعارف سرزمین و مردم ایران. انتشارات مجله علم و زندگی ۱۳۶۰</ref> ظاهراً کلمه ملکی از نام ایل ملکشاهی از ایلات پشتکوه گرفته شده‌است.


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==

نسخهٔ ‏۳ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۳

پیشکوه، نام تاریخی مناطقی است در غرب ایران که برابر با استان لرستان امروزی است. بین استان لرستان و استان ایلام رشته کوه کبیرکوه قرار دارد، لرستان را پیشکوه و ایلام را پشتکوه می‌نامیدند. در قرن سیزدهم قمری از منطقه پشتکوه نام برده شده‌است.[۱] لرهای پیشکوه عمدتا به زبان‌های لری خرم‌آبادی و لکی سخن می‌گویند.
لرستان فیلی در منابع به دو قسمت عمده پشتکوه و پیشکوه تقسیم شده‌است. لرستان پیشکوه شامل استان امروزی لرستان می‌شود در حالی که منظور از پشتکوه استان ایلام است. سعیدیان به نقل از ودیعی در صفحه ۱۰۶۹ دایرة المعارف خود زبان غالب مردم پیشکوه را لکی و زبان غالب مردم پشتکوه را ملکی معرفی کرده‌است.[۲] ظاهراً کلمه ملکی از نام ایل ملکشاهی از ایلات پشتکوه گرفته شده‌است.

تاریخچه

لرستان به معنی سکونتگاه مردم لر [۳] و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. با این توضیح می‌توان حدود لرستان را از شمال خرم‌آباد تا دشت ارژن در استان فارس در ایران و از شمال از استان همدان، تا سواحل خلیج فارس به صورت حدودی تعیین کرد.[۴] گستره نام لرستان پیش از حکومت صفویان، سکونتگاه لرهای بختیاری، لرهای کهگیلویه و لرهای بویراحمدی را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.[۳] این منطقه نیز در حکومت قاجاریان به دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.[۳] امروزه لرستان نام یکی از استان‌های غربی ایران است. در نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شده‌است.[۵]

لرستان
لر کوچکلر بزرگ
لرستان فیلی
پیشکوه یا لرستانپشتکوهبختیاریبویراحمدیشولستان
استان لرستاناستان ایلامچهارمحال و بختیاری و خوزستانکهگیلویه و بویراحمدشهرستان ممسنی

منابع

  1. پشتکوه بنیاد دایرة المعارف اسلامی
  2. سعیدیان، عبدالحسین (۱۳۶۰). دائرةالمعارف سرزمین و مردم ایران. انتشارات مجله علم و زندگی ۱۳۶۰
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ پشتدار، علی محمد (۱۳۷۶). لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی. ج. ۷. علوم انسانی «ایران شناخت». ص. ۱۶۰ تا ۱۸۳. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۴.
  4. "LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori" (به انگلیسی). Iranica. Retrieved 6 August 2014.
  5. امان اللهی بهاروند، سکندر (۱۳۹۱). قوم لر. آگه. ص. ۷۷. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۹۱۳۵۸. پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)