سیردریا: تفاوت میان نسخهها
Hamed 2127 (بحث | مشارکتها) جز اصلاح ریزشگاه |
{{تغییرمسیر|سیحون}} |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{تغییرمسیر|سیحون}} |
|||
{{Coord|40|54|03|N|71|45|27|E|display=title}} |
{{Coord|40|54|03|N|71|45|27|E|display=title}} |
||
{{رودها |
{{رودها |
نسخهٔ ۲ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۴
سیردریا | |
---|---|
ویژگیهای ظاهری | |
دهانه | دریاچه آرال |
طول | ۲٬۲۱۲ کیلومتر |
دبی | ۷۰۳ متر مکعب بر ثانیه (نزدیک ریزشگاه) |
سیردَریا یا سیحون (پارسی باستان: یَخشَه اَرتَه، بهمعنای مروارید واقعی؛ زبان پهلوی|پهلوی: یَخشَرت[۱]؛ یونانی: Jaxartes/Ιαξάρτης/یَکسارتِس؛ عربی: سیحون[۲]) یا گلزریون، دومین رود پرآب در آسیای میانه است که به دریاچه خوارزم (آرال) میریزد. رود دیگر آمودریا نام دارد.
نخستین مرجع این نام در این سده (دهم هجری) است، که ابوالغازی بهادُرخان، مورخ و خان خیوه، دریاچه خوارزم را سیر تِنیزی (دریای سرخرنگ) نامید.[نیازمند منبع] در منابع اروپای غربی، سیردریا با نام یونانی باستانیاش Jaxartes/Ιαξάρτης/یاکسارتِس شناخته میشود، که برگرفته از واژهٔ زبان پهلوی یَخشَرت (آنطور که یوزف مارکوارت، خاورشناس نامدار آلمانی، در «Die Chronologic der alttiirkischen Inschriften» یاد کرده)، برگرفته از واژهٔ پارسی باستانی یَخشَه اَرتَه، بهمعنای مروارید واقعی است.[۲]
این رود دو سرچشمه دارد، یکی کوههای تیانشان در قرقیزستان کنونی و دیگری شرق ازبکستان. این رود در ۲۲۲۰ کیلومتر در غرب و شمال غربی سرچشمه دارد و پس از گذر از جنوب کشور کنونی قزاقستان به دریاچه خوارزم میرسد. این رود در گذر خود سرتاسر کشتزارهای پنبه را در آسیای مرکزی آبیاری میکند. سیردریا از کنار شهرهای خجند و قیزیلاوردا و خوقند میگذرد.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- Wikipedia contributors, "Syr Darya," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Syr_Darya&oldid=201995618
- W. Barthold, C. E. Bosworth, Encyclopaedia of Islam, 'SIR DARYA', Volume IX: SAN - SZE, Brill, Leiden, 1997, ISBN 90-04-10422-4