لرستان پیشکوه: تفاوت میان نسخه‌ها
+تاریخچه |
جز ←تاریخچه |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== تاریخچه == |
== تاریخچه == |
||
{{اصلی|تاریخ لرستان}} |
{{اصلی|تاریخ لرستان}} |
||
لرستان به معنی سکونتگاه [[مردم لر]] <ref name=l1>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =پشتدار | نام =علی محمد | پیوند نویسنده = | عنوان =لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی | ترجمه = | جلد =۷ | سال =۱۳۷۶ | ناشر =علوم انسانی «ایران شناخت» |مکان = | شابک = | صفحه =۱۶۰ تا ۱۸۳ | پیوند =http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/716110 | تاریخ بازبینی =۶ اوت ۲۰۱۴}}</ref> واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. با این توضیح می‌توان حدود لرستان را از دشت‌های غرب خانقین و مندلی در [[عراق]] تا دشت ارژن در [[استان فارس]] در [[ایران]] و از شمال از [[استان همدان]]، تا سواحل [[خلیج فارس]] به صورت حدودی تعیین کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/lori-language-ii |عنوان =LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori | ناشر =Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید =۶ اوت ۲۰۱۴|زبان=انگلیسی}}</ref> گستره نام لرستان پیش از [[صفویان|حکومت صفویان]]، سکونتگاه [[مردم بختیاری|لرهای بختیاری]]، [[لرهای کهگیلویه]] و [[لرهای بویراحمدی]] را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.<ref name=l1/> این منطقه نیز در [[قاجاریان|حکومت قاجاریان]] به دو بخش |
لرستان به معنی سکونتگاه [[مردم لر]] <ref name=l1>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =پشتدار | نام =علی محمد | پیوند نویسنده = | عنوان =لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی | ترجمه = | جلد =۷ | سال =۱۳۷۶ | ناشر =علوم انسانی «ایران شناخت» |مکان = | شابک = | صفحه =۱۶۰ تا ۱۸۳ | پیوند =http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/716110 | تاریخ بازبینی =۶ اوت ۲۰۱۴}}</ref> واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. با این توضیح می‌توان حدود لرستان را از دشت‌های غرب خانقین و مندلی در [[عراق]] تا دشت ارژن در [[استان فارس]] در [[ایران]] و از شمال از [[استان همدان]]، تا سواحل [[خلیج فارس]] به صورت حدودی تعیین کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/lori-language-ii |عنوان =LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori | ناشر =Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید =۶ اوت ۲۰۱۴|زبان=انگلیسی}}</ref> گستره نام لرستان پیش از [[صفویان|حکومت صفویان]]، سکونتگاه [[مردم بختیاری|لرهای بختیاری]]، [[لرهای کهگیلویه]] و [[لرهای بویراحمدی]] را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.<ref name=l1/> این منطقه نیز در [[قاجاریان|حکومت قاجاریان]] به دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.<ref name=l1/> امروزه [[استان لرستان|لرستان]] نام یکی از استان‌های غربی ایران است. در نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شده است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =امان اللهی بهاروند | نام =سکندر | پیوند نویسنده = | عنوان =قوم لر | ترجمه = | جلد = | سال =۱۳۹۱ | ناشر =آگه |مکان = | شابک =۹۷۸۹۶۴۳۲۹۱۳۵۸| صفحه =۷۷ | پیوند = | تاریخ بازبینی =۶ اوت ۲۰۱۴}}</ref> |
||
{{تقسیمات لرستان}} |
{{تقسیمات لرستان}} |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
نسخهٔ ۶ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۱:۳۳
پیشکوه، نام تاریخی مناطقی است در غرب ایران که برابر با استان لرستان امروزی است. بین استان لرستان و استان ایلام رشته کوه کبیرکوه قرار دارد، لرستان را پیشکوه و ایلام را پشتکوه می‌نامیدند. در قرن سیزدهم قمری از منطقه پشتکوه نام برده شده‌است.[۱] لرهای پیشکوه عمدتا به زبان‌های لری خرم‌آبادی و لکی سخن می‌گویند.
لرستان فیلی در منابع به دو قسمت عمده پشتکوه و پیشکوه تقسیم شده است. لرستان پیشکوه شامل استان امروزی لرستان می‌شود در حالی که منظور از پشتکوه استان ایلام است. سعیدیان به نقل از ودیعی در صفحه ۱۰۶۹ دایرة المعارف خود زبان غالب مردم پیشکوه را لکی و زبان غالب مردم پشتکوه را ملکی معرفی کرده است.[۲] ظاهرا کلمه ملکی از نام ایل ملکشاهی از ایلات پشتکوه گرفته شده است.
تاریخچه
لرستان به معنی سکونتگاه مردم لر [۳] واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. با این توضیح می‌توان حدود لرستان را از دشت‌های غرب خانقین و مندلی در عراق تا دشت ارژن در استان فارس در ایران و از شمال از استان همدان، تا سواحل خلیج فارس به صورت حدودی تعیین کرد.[۴] گستره نام لرستان پیش از حکومت صفویان، سکونتگاه لرهای بختیاری، لرهای کهگیلویه و لرهای بویراحمدی را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.[۳] این منطقه نیز در حکومت قاجاریان به دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.[۳] امروزه لرستان نام یکی از استان‌های غربی ایران است. در نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شده است.[۵]
| لرستان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| لر کوچک | لر بزرگ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| لرستان فیلی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پیشکوه یا لرستان | پشتکوه | بختیاری | بویراحمدی | شولستان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| استان لرستان | استان ایلام | چهارمحال و بختیاری و خوزستان | کهگیلویه و بویراحمد | شهرستان ممسنی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع
- ↑ پشتکوه بنیاد دایرة المعارف اسلامی
- ↑ سعیدیان، عبدالحسین (۱۳۶۰). دائرةالمعارف سرزمین و مردم ایران. انتشارات مجله علم و زندگی ۱۳۶۰
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ پشتدار، علی محمد (۱۳۷۶). لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی. ج. ۷. علوم انسانی «ایران شناخت». ص. ۱۶۰ تا ۱۸۳. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۴.
- ↑ "LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori" (به انگلیسی). Iranica. Retrieved 6 August 2014.
- ↑ امان اللهی بهاروند، سکندر (۱۳۹۱). قوم لر. آگه. ص. ۷۷. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۲۹۱۳۵۸. پارامتر
|تاریخ بازیابی=نیاز به وارد کردن|پیوند=دارد (کمک)