ویلیام آرچیبالد اسپونر
ویلیام آرچیبالد اسپونرِ انگلستانی (۲۲ ژوئن ۱۸۴۴–۲۹ اوت ۱۹۳۰) یک دن قدیمی آکسفورد بود. او بیش از همه به دلیل غیبتِ ذهن (حواس‌پرتی) و اختلاط ناخواسته‌یِ ظاهریِ هجاها در یک عبارتِ گفتاری با جلوه‌های کمیک مشهور بود. چنین عباراتی به عنوان اسپونریسم شناخته می‌شوند و اغلب به صورت طنز به‌کار می‌روند. اسپونریسم‌های بسیاری ابداع شده و به فردِ اسپونر نسبت داده‌شده‌است.
زندگی‌نامه[ویرایش]
او در ۲۲ ژوئیه ۱۸۴۴ در لندن به دنیا آمد. او پسر بزرگ ویلیام اسپونر و جین لیدیا اسپونر بود.[۱] او در مدرسهٔ ابسوستری (Oswestry) و کالج جدید آکسفورد تحصیل کرد.[۲] او در سال ۱۸۷۲ در کلیسای انگلستان به عنوان شماس و در سال ۱۸۷۵ به عنوان کشیش منصوب شد. در سال ۱۸۷۸، او کشیش اسقف اعظم آرچیبالد تایت شد.
او پیرامون تاریخ باستان، الاهیات و فلسفه (به‌ویژه در باب اخلاق ارسطو) سخنرانی‌های کرده‌است.
اسپونر در ۲۹ اوت ۱۹۳۰ درگذشت و در گورستان گراسمر در کامبریا به خاک سپرده شد.[۳]
اسپونریسم[ویرایش]
ویلیام اسپونر به دلیل چگونگی سخن‌گفتن (واقعی یا ساختگی) و بازی با واژگان که در آن همخوان‌ها، واکه‌ها یا تکواژهای متناظر دگرگون می‌شوند، مشهور شد. تعداد اندکی از اینجور سخنان او عمدی بوده‌اند و بسیاری از مواردی که به او نسبت‌داده‌می‌شود، غیرمعمول هستند. گفته‌می‌شود که اسپونر از شهرتی که به خاطر دَرهَم‌ریختنِ واژگان به‌دست‌آورده‌بود، بدش می‌آمد.[۲]
فرهنگ لغتِ گفتارهای آکسفورد(ویرایش سوم، ۱۹۷۹) تنها یک ادعای مستدل را ارائه می‌کند: "سنگینی خشم به شدت بر کارفرما فشار می‌آورد." (به دلیل زیادیِ نرخ دستمزدها) در مصاحبه ای در سال ۱۹۳۰، اسپونر خود اعتراف کرد که "Kinkering Congs Their Titles Take"[۴](پادشاهان تسخیر) را به زبان آورده‌است. اسپونر این سرود را در سال ۱۸۷۹ از منبر خواند.[۲]
بسیاری از گفتارهای دیگر، «محتمل و غیر محتمل، ابداع شده‌اند»[۲] و به اسپونر نسبت‌داده‌شده‌اند، مانند:
- It is kisstomary to cuss the bride
- واژه‌ی kisstomary بر وزنِ customary به معنای رسم و رسوم.[۲]
- I am tired of addressing beery wenches
- عبارتِ beery wenches بر وزنِ weary benches[۲]
منابع[ویرایش]
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/36219 https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-36219.
{{cite encyclopedia}}: Missing or empty|title=(help) (Subscription or UK public library membership required.) - ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ "From the archive, 1 September 1930: Obituary: Dr WA Spooner". The Guardian. 1 September 1930. Retrieved 13 August 2019.
- ↑ "William Archbald Spooner (1844–1930) – Find a Grave Memorial". findagrave.com. Retrieved 14 June 2013.
- ↑ "Spoonerisms – History of spoonerisms". fun-with-words.com. Retrieved 23 October 2019.