گلوتارآلدهید

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Fardin Daghighi (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۳ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۲۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

گلوتارآلدهید
Skeletal formula
Ball-and-stick model
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۱۱۱-۳۰-۸ ✔Y
پاب‌کم ۳۴۸۵
کم‌اسپایدر ۳۳۶۵ ✔Y
UNII T3C89M417N ✔Y
دراگ‌بانک DB03266
KEGG D01120 ✔Y
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • O=CCCCC=O

  • InChI=1S/C5H8O2/c6-4-2-1-3-5-7/h4-5H,1-3H2 ✔Y
    Key: SXRSQZLOMIGNAQ-UHFFFAOYSA-N ✔Y


    InChI=1/C5H8O2/c6-4-2-1-3-5-7/h4-5H,1-3H2
    Key: SXRSQZLOMIGNAQ-UHFFFAOYAO

خصوصیات
فرمول مولکولی C5H8O۲
جرم مولی ۱۰۰٫۱۲ g mol−1
شکل ظاهری Clear liquid
چگالی 1.06 g/mL
دمای ذوب −۱۴ درجه سلسیوس (۷ درجه فارنهایت؛ ۲۵۹ کلوین)
دمای جوش ۱۸۷ درجه سلسیوس (۳۶۹ درجه فارنهایت؛ ۴۶۰ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب Miscible
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 ✔Y (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

گلوتارآلدئید (Glutaraldehyde) مایعی بی رنگ، روغنی و با بویی تند و زننده است که به عنوان گند زدا، دارو، نگهدارنده و تثبیت کننده (fixative) به کار می رود. گلوتارآلدئید، یک استریل‌کننده سرد است و برای عفونت زدائی و تمیز نمودن تجهیزات حساس به گرما همچون ابزار دیالیز، برونکوسکوپ‌ها، آندوسکوپ‌ها و تجهیزات معاینه گلو، گوش و بینی استفاده می‌شود.

گلوتارآلدئید خاصیت گند زدایی بالایی دارد و بر طیف وسیعی از میکرو ارگانیسم ها از جمله اسپور ها، موثر است.

این ماده شیمیائی به عنوان فیکس‌کننده بافت در آزمایشگاه‌های بافت‌شناسی و پاتولوژی و عامل سخت‌کننده در ظهور عکس رادیولوژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کارکنان بیمارستان اغلب آن را به صورت رقیق شده با آب استفاده می‌کنند. محلول‌های آبی گلوتارآلدئید به‌طور معمول ازغلظت ۱ درصد تا ۵۰ درصد وجود دارد، اما فرمولاسیون‌های دیگر آن نیز در دسترس است. نام‌های تجاری آن شامل: ‍‍Cidex، Sonacide، Sporisidin، Hospex، Omnicide، Metricide و wavicide می‌باشد.

گلوتارآلدئید در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.

مکانیسم عمل

فعالیت ضد میکروبی گلوتارآلدئید در نتیجه واکنش آن با گروه های کربوکسیل، هیدروکسیل، تیول و آمین می باشد. واکنش گلوتارآلدئید با گروه های عاملی ذکر شده، موجب اختلال در ساخت و یا عملکرد پروتئین های میکروبی می شود.

عوارض جانبی

تماس با گلوتارآلدئید می‌تواند موجب عوارض زیر گردد: تحریک گلو و ریه، آسم، علائم مشابه آسم و تنفس سخت، تحریک بینی، عطسه و خس خس، خون دماغ، سوزش چشم و کنژونکتیویت، خارش، درماتیت تماسی یا آلرژیک، لکه روی پوست، کهیر، سردرد و حالت تهوع.

شواهدی مبنی بر سرطان زا بودن گلوتارآلدئید وجود ندارد و به دلیل سمیت کم تر گلوتارآلدئید نسبت به فرمالدهید، بسیاری از کشور ها از گلوتارآلدئید به طور گسترده ای استفاده می کنند. گلوتارآلدئید سمی و حساسیت زا است و توصیه می شود که هنگام استفاده از گلوتارآلدئید از وسایل حفاظت شخصی استفاده شود.

جستارهای وابسته

منابع

  • سایت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
  • ویکی‌پدیای انگلیسی