آن لمبتون
آن کاترین سوینفورد لَمبتون (به انگلیسی: Ann Katherine Swynford Lambton) (۸ فوریه ۱۹۱۲ – ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۸) پروفسور ایرانشناسی در دانشگاه لندن.[۱] و پارسیدان انگلیسی و کارشناس تاریخ ایران در دورههای سلجوقیان، مغولها، صفویان و قاجاریان و پژوهشگر برجستهٔ مسائل ایران بود.
او مدتی وابستهٔ مطبوعاتیِ سفارت بریتانیا در تهران و نیز از مأموران برجستهٔ سازمانهای اطلاعاتی بریتانیا در دهههای ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی در ایران بود که در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقش داشت.[نیازمند منبع]
بر اساس روایت روزنامهٔ تایمز لندن لمبتون در دوران جنگ دوم جهانی در وقایعی که منجر به خلع رضاشاه از سلطنت شد، نقش مهمی داشت و در رساندن خبرهای ایران به بخش فارسی بیبیسی فعال بود.[۲]
زندگی
آن لمبتون در سال ۱۹۱۲ در نیومارکت، سافک به دنیا آمد. او دختر بزرگ جرج لمبتون و سیسیلی مارگارت بود. ادوارد دنیسن راس خاورشناس انگلیسی یکی از دوستان خانوادگی آنان بود و آن لمبتون به تشویق او در دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی شروع به تحصیل زبان فارسی و تاریخ ایران کرد. وی در اواسط دهه ۱۹۳۰ میلادی برای تکمیل مطالعاتش برای اولینبار به ایران سفر کرد.[۳] لمبتون در ایران به تکمیل زبان فارسی خود پرداخت. وی علاوه بر فارسی، زبانهای ترکی و عربی نیز میدانست. آن لمبتون طی سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ وابسته مطبوعاتی سفارت انگلیس در تهران بود.[۴] او از ۱۹۵۳ تا ۱۹۷۹ استاد دانشگاه لندن در رشتهٔ ایرانشناسی بود و از چند دانشگاه دکترای افتخاری داشت. لمبتون مسیحی معتقدی بود و روابط نزدیکی با کلیسای انگلستان داشت. آن لمبتون روز شنبه ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۰۸ در ۹۶ سالگی در شهر نورتن برلن در انگلستان درگذشت.[۲]
آثار
مهمترین کتابهای تألیفی او عبارتند از:
- اصلاحات ارضی در ایران
- مالک و زارع در ایران (۱۹۵۲)
- انجمنهای سرّی و انقلاب (مشروطه) ایران در سال ۱۳۲۴ ه. ق (۱۹۵۸)
- ایران در دورهٔ قاجار (۱۹۸۷)
- سه لهجه از لهجههای ایرانی (۱۹۳۸)
- دستور زبان فارسی (۱۹۵۳)
- تداوم و تحول در تاریخ میانهٔ ایران (۱۹۸۸)
- مشارکت در نوشتن تاریخ اسلام کمبریج[۵]
مهمترین مقالات او عبارتند از:
- شرحی دربارهٔ قم (۱۹۴۸)
- دوسیورغال متعلق به دورهٔ صفویه (۱۹۵۰)
- جامعهٔ اسلامی در ایران (۱۹۵۴)
- اندیشههایی دربارهٔ آیین جهانداری از نظر ایرانیان (۱۹۵۶)
- جهانداری سنجر بنا به شرح و تفصیل عَتَبةالکَتَبه (۱۹۵۷)
- نصیحةالملوک و آیین شهریاری (۱۹۵۸)
- تأثیر تمدن غرب در ایران (۱۹۵۸)
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ Cambridge History of Iran, Vol 7, p. Vlll, 1991, Cambridge University Press
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ آن لمبتون، ایرانشناس بریتانیایی؛ از سفارت تا پژوهش (وبگاه رادیو فردا)
- ↑ «فرنگیس محبی - مجله لندنی - دکتر یارشاطر: لمبتون انقلاب ایران را پیشبینی کرد». رادیو زمانه. ۲۰۰۸-۰۸-۱۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۲.
- ↑ صفوی، فاطمه (۱۳۸۶). «دوشیزه لمبتون». مطالعات تاریخی (۱۹): ۸۴–۱۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۲.
- ↑ Ann Lambton, Ann K. S[پیوند مرده]
منابع
- زادگان ۱۹۱۲ (میلادی)
- درگذشتگان ۲۰۰۸ (میلادی)
- استادان دانشگاه زن اهل بریتانیا
- استادان مدرسه مطالعات مشرقزمین و آفریقا
- اعضای آکادمی بریتانیا
- افراد مرتبط با دانشگاه دورهام
- افسران رتبه امپراتوری بریتانیا
- ایرانشناسان اهل انگلستان
- تاریخنگاران اهل انگلستان
- تاریخنگاران ایران
- تاریخنگاران زن اهل بریتانیا
- تاریخنگاران سده ۲۰ (میلادی) اهل بریتانیا
- جاسوسان اهل بریتانیا
- جاسوسان زن زمان جنگ
- خانواده لمبتون
- دانشآموختگان دانشگاه سواز لندن
- دور از وطنهای اهل بریتانیا در ایران
- زبانشناسان اهل انگلستان
- زنان در جنگهای جهانی
- نویسندگان تاریخ اسلام کمبریج
- نویسندگان تاریخ ایران کمبریج
- نویسندگان دانشنامه اسلام