گذار بحرانی

گذار بحرانی (به انگلیسی: Critical transition)، جابجایی ناگهانی در وضعیت بوم‌سازگان، آب و هوا، سامانه‌های مالی یا دیگر سامانه‌های پیچیده پویا است که ممکن است زمانی رخ دهد که شرایط در حال تغییر از یک نقطه بحرانی دوشاخه عبور کند. به این ترتیب، آنها نوع خاصی از جابجایی رژیم هستند. بهبودی از چنین تغییرهایی ممکن است به چیزی بیش از یک بازگشت ساده به شرایطی نیاز داشته باشد که در آن یک گذار رخ عادی داده‌است، پدیده‌ای که به نام یسماند (هیسترزیس) شناخته می‌شود.^[۲]^[۳]^[۴]

منابع[ویرایش]

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ Forzieri, Giovanni; Dakos, Vasilis; McDowell, Nate G.; Ramdane, Alkama; Cescatti, Alessandro (August 2022). "Emerging signals of declining forest resilience under climate change". Nature (به انگلیسی). 608 (7923): 534–539. doi:10.1038/s41586-022-04959-9. ISSN 1476-4687. PMC 9385496. PMID 35831499.Forzieri, Giovanni; Dakos, Vasilis; McDowell, Nate G. ; Ramdane, Alkama; Cescatti, Alessandro (اوت ۲۰۲۲). "Emerging signals of declining forest resilience under climate change". Nature. 608 (7923): 534–539. doi:10.1038/s41586-022-04959-9. ISSN 1476-4687. PMC 9385496. PMID 35831499. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «10.1038/s41586-022-04959-9» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
↑ Scheffer, Marten; Carpenter, Steve; Foley, Jonathan A.; Folke, Carl; Walker, Brian (October 2001). "Catastrophic shifts in ecosystems". Nature (به انگلیسی). 413 (6856): 591–596. Bibcode:2001Natur.413..591S. doi:10.1038/35098000. ISSN 1476-4687. PMID 11595939.
↑ Scheffer, Marten; Bascompte, Jordi; Brock, William A.; Brovkin, Victor; Carpenter, Stephen R.; Dakos, Vasilis; Held, Hermann; van Nes, Egbert H.; Rietkerk, Max (September 2009). "Early-warning signals for critical transitions". Nature (به انگلیسی). 461 (7260): 53–59. Bibcode:2009Natur.461...53S. doi:10.1038/nature08227. ISSN 1476-4687. PMID 19727193.
↑ Scheffer, Marten; Carpenter, Stephen R.; Lenton, Timothy M.; Bascompte, Jordi; Brock, William; Dakos, Vasilis; Koppel, Johan van de; Leemput, Ingrid A. van de; Levin, Simon A. (19 October 2012). "Anticipating Critical Transitions". Science (به انگلیسی). 338 (6105): 344–348. Bibcode:2012Sci...338..344S. doi:10.1126/science.1225244. ISSN 0036-8075. PMID 23087241. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (help)

[10.1038/s41586-022-04959-9-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ Forzieri, Giovanni; Dakos, Vasilis; McDowell, Nate G.; Ramdane, Alkama; Cescatti, Alessandro (August 2022). "Emerging signals of declining forest resilience under climate change". Nature (به انگلیسی). 608 (7923): 534–539. doi:10.1038/s41586-022-04959-9. ISSN 1476-4687. PMC 9385496. PMID 35831499.Forzieri, Giovanni; Dakos, Vasilis; McDowell, Nate G. ; Ramdane, Alkama; Cescatti, Alessandro (اوت ۲۰۲۲). "Emerging signals of declining forest resilience under climate change". Nature. 608 (7923): 534–539. doi:10.1038/s41586-022-04959-9. ISSN 1476-4687. PMC 9385496. PMID 35831499. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «10.1038/s41586-022-04959-9» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).

[2] Scheffer, Marten; Carpenter, Steve; Foley, Jonathan A.; Folke, Carl; Walker, Brian (October 2001). "Catastrophic shifts in ecosystems". Nature (به انگلیسی). 413 (6856): 591–596. Bibcode:2001Natur.413..591S. doi:10.1038/35098000. ISSN 1476-4687. PMID 11595939.

[3] Scheffer, Marten; Bascompte, Jordi; Brock, William A.; Brovkin, Victor; Carpenter, Stephen R.; Dakos, Vasilis; Held, Hermann; van Nes, Egbert H.; Rietkerk, Max (September 2009). "Early-warning signals for critical transitions". Nature (به انگلیسی). 461 (7260): 53–59. Bibcode:2009Natur.461...53S. doi:10.1038/nature08227. ISSN 1476-4687. PMID 19727193.

[4] Scheffer, Marten; Carpenter, Stephen R.; Lenton, Timothy M.; Bascompte, Jordi; Brock, William; Dakos, Vasilis; Koppel, Johan van de; Leemput, Ingrid A. van de; Levin, Simon A. (19 October 2012). "Anticipating Critical Transitions". Science (به انگلیسی). 338 (6105): 344–348. Bibcode:2012Sci...338..344S. doi:10.1126/science.1225244. ISSN 0036-8075. PMID 23087241. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (help)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]