ویکی‌پدیا:درخواست برای نظر/بحث:کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷
کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷[ویرایش]
مقاله کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷ بنا به دلایلی که در ادامه می‌آید، ناقض بی طرفی و جعل منبع است. نه به این معنی که تمامی مطالب غلط باشد اما نظرات مخالف قید نشده است.
1- صفحات 53، 54، 55 کتاب Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict که در مرجع 13 نسخه فعلی مقاله بدان اشاره شده، در صفحه‌ی بحث:کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷ ترجمه شده اند و میتوانید بخوانید
2- مطالبی در ویکی انگللیسی موجود است که واقعه را کشتار دو طرفه و نه کشتار تاتار علیه ارمنی طبقه بندی کرده اند (refers to the bloody inter-ethnic confrontation between Armenians and Azerbaijanis) ولی به این نظرات مخالف توجه نشده در خالی که با یادکرد ویکی میتواند به نسخه فارسی اضافه شود مثل نظر فیروز کاطم زاده
"it is impossible to pin the blame for the massacres on either side. It seems that in some cases (Baku, Elizavetpol) the Azerbaijanis fired the first shots, in other cases (Shusha, Tiflis) the Armenians."
مقصر دانستن تنها یکی از طرفین غیر ممکن است. به نظر می‌رسد که در برخی درگیری‌ها (باکو و گنجه)، آذری‌ها آغاز کننده بوده اند و در برخی دیگر (شوشا و تفلیس)، ارامنه آغازگر بوده‌اند.
از سوی دیگر بعید است که ویرایشگر پیشین نسخه انگلیسی را نخوانده باشد. چون این بخش مقاله و ارجاع آن ترجمه ای از بخش انگلیسی است.
برطبق گفته حزب داشناک و کمیته مشترک روس و تاتار، ۲۰۵ ارمنی، کشته شدند و ۱۲۱ نفر مجروح؛ که (۷ زن، ۲۰ کودک و ۱۳ سالمند)، در بین کشته شدگان بودند و ۱۱۱ تاتار، کشته شده و همچنین، ۱۲۸ نفر مجروح شدند.[۱۵]
According to Baku statistic bureau and Tartar-Russian-Armenian committee of Assistance to Victims, 205 Armenians were killed, which included 7 women, 20 children, and 13 elderly, along with 121 wounded; and 111 Tartars were killed, consisting of 2 women and no children or elderly, and as well as 128 injured.
3- مطلب «سن پترزبورگ حس تعصب کهنه پرستی تاتارها را علیه ارمنیان برانگیخت و به آنان اشاره کرد که کشتار را آغاز کنند.»[۸] نه در صفحه 257 کتاب The Russian Empire and Czarism (1905) بلکه در صفحه 202 است.
Then Petersburg roused against the Armenian, burgess, citizen, capitalist and Christian, the fanatisism of the Tatar peasant, of the workman, and of the Mussulman. The Tatars were armed, and were given the signal to massacre; in the large towns of the Transcaucasus,
4- مرجع 13 مشمول جعل منبع است. همانطور که در مورد 1 گفته شد، صفحه مذکور ترجمه شده و چنین متنی موجود نیست.
آنگاه ارمنی‌های باکو به ناچار سرنوشت خود را، خود به دست گرفتند. در ۲۱ فوریه جوانان ارمنی مسلح به طپانچه و تفنگ که به شتاب گردآورده بودند به کوچه‌ها و خیابانهایی که دسته‌های مسلح تاتار در آن بودند سرازیر شدند. نظامیان روسی فقط ناظر صحنه بودند، در پایان روز، تاتارها از همه کوچه‌های اطراف کلیسای ارمنیان و اطراف ایستگاه راه آهن رانده شده بودند. صبح روز بعد، ارمنیان به سمت محلات دیگر شهر پیش رفتند و برسر راه خود دسته‌های تاتار را پراکنده کردند. انتقام‌جویی خونین بود و هر دم بر نعش تاتارها در کوچه‌ها افزوده می‌شد. در آن دم بود که سران تاتارها به نزد حاکم شهر شتافتند و به التماس از او خواستند که به مبارزه پایان دهد.[۱۳]
5- نطر مخالف جناب بیات مبنی بر حمایت امپراتوری روسیه و اعمال تبعیض به نفع ارامنه در صنایع نفت باکو نیامده است.
6- فشار روی مسلمانان قفقاز نیز وجود داشته و به مراتب شدیدتر و دو منبع The Russian empire and Czarism و Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict هر دو به اینکه ارامنه مورد اعتماد امپراطوری روس بودند اشاره دارد.
7- آمار مناسبی از طرف های درگیر، تعداد روستاهای تخریب شده و تعدادافراد کشته شده نمی‌دهد. در حالی که که در ویکی‌های مشابه(کشتار اسپایکر،کشتار صبرا و شتیلا، کشتار سربرنیتسا، کشتار زندان بادوش و از جمله در نسخه انگلیسی همین مقاله-Armenian–Tatar massacres of 1905–07-، آمار هدف، تاریخ، مکان، طرفین درگیر، عاملان، قربانیان، نتایج و ... در باکسی در ابتدای مقاله سمت راست می‌آید و سپس به توضیح می پردازد، مقاله به توصیف احساسی موضوع بسنده کرده و فقط در پاراگراف ما قبل آخر، اطلاعاتی می‌دهد که آن هم تمامی کشته شدگان نیست بلکه تعداد کشته شدگان در تنها یک نزاع است (کشتار دو سال در مقاطع زمانی مختلف با اوج گرفتن درگیری ها در شهرهای مختلف (نخجوان، گنجه، باکو، تفلیس، شوشا، ایروان) صورت میگرفته و آمار مربوطه تنها مربوط به یکی از درگیری‌های باکو است). کتاب Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical چنین آمارهایی از منابع مختلف ارائه داده:
فیگل: در شوشا خانه های آذری ویران شد و 500 آذری و 40 ارمنی کشته شدند. در کل ، فیگل ادعا می‌کند که، 158 روستای آذری در این مدت ویران و بیش از 10،000 آذری کشته شده‌اند.
به گفته ون دره لیو ، این آشوب ها با کشته شدن یک دانش آموز آذری و یک مغازه دار در باکو ، در اوایل فوریه 1905 آغاز شد. این واقعه درگیری‌های خونین به دنبال داشت و اوباش آذری به محله ارمنی باکو تاختند. طی جهار روز 126 آذری و 218 ارمنی کشته شدند. در ماه آگوست خشونت در شوشا آغاز شد و مانیفست داشناک خواهان پاکسازی تمامی عناصر ترک و ایرانی از ارمنستان مقدم شد. بنابر گرارشات صدها آذری کشته شدند و در پایان ماه آگوست خشونت ها آرام گرفت. با این وجود اخبار شوشا به باکو رسید و در آنجا آذری‌ها به صنایع ارمنی حمله کردند. بار دیگر خشونت در تابستان 1906 در قره باغ آغاز شد ، و نزاع بزرگی بین ارامنه و آذری‌ها در گرفت.در نتیجه شهر شوشا به دو بخش متخاصو ارمنی و آذری تقسیم شد. سوئیتچوفسکی به نقل از منابع ارمنی می‌نویسد که 128 روستای ارمنی و 158 روستای مسلمان نشین نابود یا غارت شدند و این نشان می دهد که خشونت دو طرفه بوده است. شمار کشته شدگان بین 3،100 تا 10000 نفر متغیر است. طبق گفته سوئیتچوفسکی ، همه داده ها حاکی از آن است که طرف آذری ها تلفات بیشتری نسبت به ارمنی ها متحمل شده است. این ناشی از این واقعیت است که آذربایجانی‌ها سازمان یافتگی مناسبی نداشتند، در حالی که یگان های مسلح داشناک که بیشترین نبردها را از طرف ارامنه انجام می دادند ، بسیار مؤثرتر بودند ،
همین مطلب در بخش انگلیسی نیز هست ولی ترجمه نشده، بنده مطلب را از خود کتاب Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical ترجمه کرده ام که در بحث:کشتار ارمنی-تاتار ۱۹۰۵–۱۹۰۷ موجود است.
The clashes were not confined to the towns, and, according to Swietochowswki, citing Armenian sources 128 Armenian and 158 Azerbaijani villages were destroyed or pillaged,[9] while the overall estimates of lives lost vary widely, ranging from 3,000 to 10,000, with Azerbaijanis suffering higher losses,[10] which stemmed from Azeri mobs being organized poorly and Dashnaks on the Armenian side being more effective.[11]
آمارهای نخچوان از بخش انگلیسی:
About 50 Armenians were murdered and some of the shopkeepers were burnt alive in their shops. The same day, Tartar villagers from the countryside began attacking their Armenian neighbours. Villari cites official reports mentioning that "out of a total of 52 villages with Armenian or mixed Armenian-Tartar populations, 47 were attacked, and of that 47, 19 were completely destroyed and abandoned by their inhabitants. The total number of dead, including those in Nachichevan town, was 239. Later, in a revenge attack, Armenians attacked a Tartar village, killing 36 people".[15]
حدود 50 ارمنی کشته شدند و چندین مغازه دار زنده زنده در مغازه شان سوختند. همان روز روستلییان تاتار حمله به همسایه‌های ارمنی خود را آغاز کردند. ویلاری بر مبنای گزارش‌های رسمی می‌نویسد "از مجموع 52 دهکده با جمعیت ارمنی یا ترکیب ارمنی-تاتار به 47 تا حمله شد و بین این 47 روستا، 19 تا کاملا ویران شد و ساکنانش روستا را ترک کردند. مجموع کشته شدگان از جماه در داخل شهر نخجوان، 239 بود. ارامنه چهت انتقام به یک روستای آذری نشین حمله کردند و 36 نفر را کشتند.
آمارهای شوشا از بخش انگلیسی:
According to Thomas de Waal in Shusha, "the number of killed and wounded amounted to about 300, of whom about two thirds were Tartars"[16]
طبق نوشته های توماس دی وال، آمار کشته شدگان و زخمی‌ها 300 بود که دو سوم آنان تاتار بودند.
8- کاربر مربوط متاسفانه اجازه بررسی و هیچ گونه ویرایش را نمی دهند. ویکی پایا را با جای دیگر اشتباه گرفته اید Abadpours (بحث) ۴ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۱۱ (UTC)