ویکی‌پدیا:ویکی‌بان

ویکی‌بان دسترسی مدت‌داری است که در بعضی از کارهای مدیریتی به مدیران کمک می‌کند.

فلسفه وجودی

با توجه به کمبود (یا نبود) کاربران واجد شرایط برای مدیریت که مورد اجماع جامعهٔ ویکی‌فا باشند، کم‌کاری بیش از نیمی از مدیران و وجود کاربران دلسوز و فعال و مسلطی که به دلایلی طی نظرخواهی‌های اخیر نتوانستند مدیر شوند (که با کمی محدود کردن دسترسی مدیریت، می‌توانند به جامعه کمک کنند)؛ نیاز به یک دسترسی که قابلیت‌های زیر را داشته باشد، پیشنهاد شده است:

• حساسیت کمتری برای انتخاب نسبت به مدیر دارد و در عین حال محدودتر است.
• فرد راحت‌تر (نسبت به مدیران) انتخاب می‌شود و راحت‌تر هم عزل می‌شود تا انتخاب آنها تسهیل یابد.
• کاربری که محدودیت دسترسی و زمان داشته باشد، بهتر می‌تواند اعتماد مخالفان را بدست آورد و به پروژه با توجه به تجربیات و توانایی‌های خود کمک می‌کند.
• در مدیرشوندگی‌های احتمالی آینده برای کاربرانی که قبلاً «ویکی‌بان» بوده‌اند، ارزیابی آسان‌تر است و جامعهٔ ویکی‌پدیا دربارهٔ آنها بهتر می‌تواند قضاوت کند. اینک قضاوت‌ها در مدیرشوندگی‌ها دشوار است و بر پایه دسترسی غیرمدیر است که بسیار محدودتر از دسترسی‌هایی است که در آینده، کاربر خواهد داشت و معلوم نیست کاربر با گرفتن دسترسی‌های بیشتر چگونه عمل می‌کند. باید توجه داشت که ویکی‌بان بودن پیش‌شرط مدیر شوندگی نیست و نباید به صورت یک اجبار در نظرخواهی مدیریت مطرح شود.

اختیارات

«ویکی‌بان» اختیارات زیر را دارد:

حذف

۱–۲- حذف ویرایش و خلاصه‌ویرایش دشنام‌گویانه یا دربردارندهٔ اطلاعات شخصیِ نیازمند پنهان‌سازی (بدون امکان مشاهدهٔ ویرایش و خلاصه‌ویرایش‌های حذف‌شده) (به دلیل مشکلات فنی هنوز این امکان وجود ندارد)

۲–۲- کمک در حذف زمان‌دار (منقضی‌شده) و حذف سریع (بر پایهٔ وپ:معیار) به‌جز:

۱–۲–۲- پرونده‌ها که جزو صلاحیت بازبینان پرونده است و دسترسی جداگانه‌ایست.

۲–۲–۲- امکان دیدن نسخه‌های حذف شدهٔ صفحات را دارند ولی امکان احیای آن‌ها را ندارند.

۳–۲- انتقال صفحه بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر (حذف حاصل از تغییرمسیر)

بستن کاربر

۴–۲- تنها بستن کاربرهایی که گشت‌خودکار یا گشت‌زن یا واگردان یا مدیر نیستند و آن هم فقط با یکی از شرایط زیر:

۴–۲–۱- حساب‌های ایجادشده جهت فحاشی و خرابکاری آشکار (خرابکاری‌هایی که واگردانی آن‌ها ناقض سه‌برگردان نباشد و نه مواردی مانند حملهٔ شخصیِ تک‌موردی)

۴–۲–۲- حساب‌هایی که سابقاً ویرایش‌های مفید داشته ولی اینک در حال خرابکاری یا دشنامگویی‌اند، فقط به صورت کوتاه‌مدت (حداکثر ۲۴ ساعت) برای پایان‌دادن به روند دشنام‌گویی و رسیدگی بعدی توسط مدیران

۵–۲- بستن نام کاربری نامناسب که در حال تبلیغ برای آن نام هستند

۶–۲- در زمان بستن نباید ارسال ایمیل و ویرایش در بحث خود کاربر بسته شود.

محافظت صفحه

۷–۲- در سطح نیمه‌محافظت حداکثر تا یک هفته

انتقال و ادغام

۹–۲- کمک به مدیران در انتقال

شرایط ویکی‌بان

کاربران گشت‌زن بالای ۳۰۰۰ ویرایش که در ماهِ منتهی به نامزدیشان حداقل ۱۰۰ ویرایش انجام داده‌اند و مدت ۱ ماه از زمان اعطای دسترسی گشت به آنها گذشته باشد، می‌توانند برای این دسترسی نامزد شوند.

نظرخواهی اعطا و تمدید دسترسی

۱–۴- مدت زمان نظرخواهی اعطای دسترسی ۷ روز است و در ویکی‌پدیا:درخواست برای دسترسی/ویکی‌بان برگزار می‌شود. این مدت قابل تمدید نیست.

۲–۴- تمامی کاربرانی که حداقل سه ماه قبل از شروع رأی‌گیری حساب‌کاربری‌شان باز شده باشد و در شش ماه منتهی به شروع نامزدی برای انتخابات حداقل ۱۰۰ ویرایش در فضای اصلی داشته باشند می‌توانند در نظرخواهی مشارکت کنند.

۳–۴- در صورت کسب حداقل ۱۰ رأی موافق (به جز رای نامزد به خود) و اجماع بیش‌تر از ۷۰٪ کاربران، دسترسی اعطا می‌گردد.

۴–۴- مدت این دسترسی ۱ سال است و در صورت درخواست، هر سال باید نظرخواهی تمدید برگزار شود.

۵–۴- برای تمدید دسترسی، کاربر تا پیش از اتمام مدت یکسالهٔ دسترسی‌اش ده روز فرصت دارد اقدام کند در غیر این صورت بعد از اتمام دورهٔ یک ساله دسترسی گرفته خواهد شد. شرایط نظرخواهی تمدید دسترسی مشابه نظرخواهی اعطای دسترسی است.

۶–۴- پس از جمع‌بندی نظرخواهی توسط یکی از مدیران یا دیوانسالاران، اعطا یا پس گرفتن دسترسی انجام می‌گیرد.

۷–۴-بازپس‌گیری دسترسی: در صورتی که ویکی‌بان پیش از اتمام دورهٔ یک سالهٔ فعالیت خود، درخواست پس دادن دسترسی را داده باشد می‌تواند برای بازپس‌گیری دسترسی به وپ:تاد مراجعه کند تا بعد از بررسی دلایل استعفا و مقدور بودن اعطای مجدد، دسترسی توسط دیوانسالاران اعطا شود. مدت اعتبار دسترسی بر پایهٔ دسترسی پیشین سنجیده می‌شود.

کارهایی که ویکی‌بان نمی‌تواند انجام دهد

۱–۵- انجام کارهای مدیریتی‌ای که در بخش اختیارات به آنها اشاره نشده‌است.

۲–۵- «ویکی‌بان» نمی‌تواند جمع‌بندی نظرخواهی‌ها از جمله نظرخواهی پیشنهاد حذف یا نظرخواهی‌های عمومی که جزو مسئولیت مدیران است، را انجام دهد.

۳–۵- نمی‌تواند در درگیری کاربران بالاتر از گشت خودکار (خواه در تام خواه در صفحه‌های بحث) قضاوت کند.

۴–۵- نمی‌تواند صفحات محافظت شده و فضای نام مدیاویکی را ویرایش کند.

۵–۵- نمی‌تواند پالایهٔ خرابکاری را ویرایش/ایجاد کند.

۶–۵- نمی‌تواند صفحات را احیا کند.

۷–۵-استفاده از ابزارهای حذف انبوه برای حذف دسته‌جمعی مانند توینکل، ویژه:حذف_دسته‌جمعی و ابزارهای مشابه

۸–۵-استفاده از ابزار پیام‌رسان انبوه مانند ویژه:پیام_انبوه

۹–۵-تغییر اختیارات و دسترسی دیگر کاربران

۱۰–۵- سایر موارد نوشته نشده در بخش اختیارات، مانند کاربر گشت‌زن است.

پس‌گرفتن دسترسی

۱–۶: دسترسی هر یک سال باید تمدید شود و در صورت عدم درخواست، دسترسی پس گرفته می‌شود.

۲–۶- در صورت تخلف در عملکرد یا عملکرد اشتباه یا انجام دادن مواردی که در بالا اجازهٔ انجام آن داده نشده‌است با مطرح کردن آن در وپ:ناظر توسط ۳ کاربر بالای ۱۰۰۰ ویرایش پرونده بررسی می‌شود و در صورت تأئید در وپ:ناظر دسترسی پس گرفته می‌شود.

۳–۶- اگر ۳ مدیر/دیوانسالار در وپ:تام به عدم کفایت «ویکی‌بان» رای دهند دسترسی وی گرفته می‌شود.

جریمه

۴–۶- اگر کاربر برای گرفتن دسترسی، خود را نامزد کرد و یا نامزد شد و رأی نیاورد تا سه ماه بعد نمی‌تواند درخواست جدید بدهد.

۵–۶- در صورت عزل «ویکی‌بان» تامدتی امکان نظرخواهی برای اعطای دسترسی به وی وجود ندارد. برای بار اول تا ۶ ماه و بار دوم تا ۱ سال به وی اجازهٔ درخواست داده نمی‌شود.

۶–۶- عدم درخواست تمدید دسترسی بعد از یک سال یا عدم موفقیت در تمدید دسترسی، شامل جریمه (بند ۵–۶) نمی‌شود.

پاسخگویی

ویکی‌بانان در مقابل اقداماتی که به وسیلهٔ ابزارهای مدیریتی انجام می‌دهند، مسئول هستند. اقدامات مدیریتیِ توضیح داده نشده می‌تواند موجب تضعیف روحیهٔ دیگر کاربرانی که از چنان ابزارهایی برخوردار نیستند شود. فقط منوط به قیود نزاکت، اجتناب از حمله شخصی و فرض حسن نیت، ویرایشگران در سؤال کردن یا انتقاد از اقدامات مدیریتی آزاد هستند. از ویکی‌بانان توقع می‌رود بی‌معطلی و با نزاکت به سؤالات دربارهٔ رفتارهای ایشان در ارتباط با ویکی‌پدیا و اقدامات مدیریتی‌شان پاسخ دهند و به هنگام نیاز آنها را توجیه کنند.

ویکی‌بانانی که به طور جدی و مکرر، به شیوه‌ای مشکل‌دار عمل کنند و اعتماد یا اطمینان جامعه را از دست داده باشند، ممکن است تحریم شوند یا دسترسی ویکی‌بانی‌شان گرفته شود.

تخلف در عملکرد

۱–۷- تخلف در عملکرد به معنای انجام کارهایی است که ۱- در این سیاست‌نامه، «ویکی‌بان» از انجام آنها نهی شده‌است ۲- انجام کنش‌های مدیریتی مخالف با سیاست‌های ویکی‌پدیا و وپ:مدیر

۲–۷- کاربرانی که قصد عزل یا شکایت از «ویکی‌بان» به دلیل تخلف در عملکرد، دارند باید به یکی از موارد ذکر شده در بند ۷–۱ استناد کنند و برای شکایت‌های معمولی یا درخواست رسیدگی در وپ:تام و برای درخواست عزل در وپ:ناظر مطرح نمایند.

تبدیل به مدیر دائم

۱–۸- دسترسی «ویکی‌بان» هیچ تضمینی برای گرفتن یا رد دسترسی مدیریت دائم به فرد نمی‌دهد ولی حسن نیت و روش مدیریت مناسب کاربر، باعث می‌شود که جامعه در نظرخواهی مدیریت دائم آن کاربر، با دید بهتری قضاوت کند و مسلماً ویکی‌بانی که خوب عمل کند و فعال باشد، می‌تواند اجماع نظرخواهی مدیریت را راحت‌تر کسب کند؛ و زمانی که فرد در نظرخواهی مدیریت مدیر دائم شد دیگر «ویکی‌بان» نخواهد بود.

تداخل با مدیر

۱–۹-مدیران حق خنثی‌سازی عمل‌های این گروه را دارند و این کار جنگ چرخشی محسوب نمی‌شود.

فهرست کاربران دارای دسترسی ویکی‌بان

• فهرست ویکی‌بان‌ها (۱۳ نفر)

جستارهای وابسته

• ویکی‌پدیا:درخواست برای دسترسی/ویکی‌بان
• وپ:مدیران
• وپ:گشت
• ویکی‌پدیا:گزارش دیتابیس/گزارش عملکرد اشتباه ویکی‌بان‌ها