نخستوزیر: تفاوت میان نسخهها
جز r2.7.1) (ربات افزودن: ml:പ്രധാനമന്ത്രി |
جز ربات رده همسنگ: افزودن> رده:نخستوزیران-رده:عنوانها |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
{{سیاست-خرد}} |
{{سیاست-خرد}} |
||
[[رده:نخستوزیران]] |
|||
[[رده:عنوانها]] |
|||
[[رده:پیشههای سیاسی]] |
[[رده:پیشههای سیاسی]] |
||
نسخهٔ ۱ دسامبر ۲۰۱۱، ساعت ۱۴:۱۶
نَخُستوزیر یا صَدر اَعظَم رئیس هیئت وزیران است. در کشورهای مشروطه پادشاهی و بیشتر کشورهای دارای حکومت جمهوری این مقام وجود دارد. البته در برخی از جمهوری ها جمهوری ریاستی این مقام وجود ندارد و رئیس جمهور رئیس هیئت وزیران است.[۱]
در ایران
این مقام را در گذشته در ایران وزیر، صدر اعظم و رئیسالوزرا میگفتند. مقام نخست وزیری به معنای امروزی آن پس از مشروطه در ایران بهوجود آمد. در نظام جمهوری اسلامی ایران پنج نفر به نخستوزیری رسیدند؛ مهندس مهدی بازرگان، آقای محمد علی رجایی، دکتر محمد جواد باهنر، آیت الله محمدرضا مهدوی کنی و نهایتا مهندس سید میرحسین موسوی، ولی با بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ خورشیدی این مقام حذف شد و پس از آن رئیس جمهوری بالاترین مقام اجرائی و رئیس هیئت وزیران شد. واپسین نخست وزیر تاریخ ایران مهندس میرحسین موسوی بود.
اولین نخست وزیر پس از مشروطیت ایران میرزا نصرالله نائینی بود که در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ هم زمان با فرمان مشروطیت به مقام نخست وزیری رسید و در ۲۶ اسفند ۱۲۸۵ پس از ۷ ماه و دوازده روز استعفاء کرد.[نیازمند منبع] بلندترین زمان نخست وزیری در ایران با نزدیک به ۱۳ سال نخست وزیری در اختیار امیرعباس هویدا بوده است. وی در بهمن ۱۳۴۳ به عنوان نخست وزیر انتخاب جانشین حسنعلی منصور شد و در نیمه مرداد سال ۱۳۵۶ پس از ۴۶۰۳ روز برکنار شد.