فهرست نخست‌وزیران ایران پس از مشروطه

فهرست زیر نام کسانی است که پس از صدور فرمان مشروطیت در ایران به نخست‌وزیری (رئیس‌الوزرایی) رسیده‌اند و بنابراین شامل نخست‌وزیران دوره‌های فترت نیز هستند.

نام		نگاره	زایش-مرگ	آغاز وزارت	پایان وزارت	حزب سیاسی	رئیس حکومت
• دولت عِلّیه ایران (۱۹۰۷–۱۹۲۵)
۱	نصرالله مشیرالدوله		۱۸۴۰–۱۹۰۷	۹ مرداد ۱۲۸۵	۱۸ اسفند ۱۲۸۵	مستقل	محمدعلی‌شاه
۲	سلطانعلی وزیر افخم		؟ -؟	۲۵ اسفند ۱۲۸۵	۸ اردیبهشت ۱۲۸۶	مستقل
۳	علی‌اصغر اتابک		۱۸۴۳–۱۹۰۷	۱۳ اردیبهشت ۱۲۸۶	۸ شهریور ۱۲۸۶	مستقل
۴	احمد مشیرالسلطنه		؟ -؟	۲۴ شهریور ۱۲۸۶	۴ آبان ۱۲۸۶	مستقل
۵	ابوالقاسم ناصرالملک		؟ -؟	۴ آبان ۱۲۸۶	۲۹ آذر ۱۲۸۶	مستقل
۶	حسینقلی نظام‌السلطنه		۱۸۵۷–۱۹۳۴	‎۲۹ آذر ۱۲۸۶ (۱۹۰۷ بیست و یکم دسامبر)	‎۳۱ اردیبهشت ۱۲۸۷ (بیست و یکم مه ۱۹۰۸)	مستقل
۷	احمد مشیرالسلطنه		؟ -؟	۱۷ خرداد ۱۲۸۷	۹ اردیبهشت ۱۲۸۸	مستقل
۸	کامران میرزا		؟ -؟	۹ اردیبهشت ۱۲۸۸	۱۲ اردیبهشت ۱۲۸۸	مستقل
۹	جواد سعدالدوله		؟ -؟	۱۸ اردیبهشت ۱۲۸۸	۲۲ تیر ۱۲۸۸	مستقل
۱۰	محمدولی سپهدار اعظم		۱۸۶۷–۱۹۴۸	۸ مهر ۱۲۸۸	۲ مرداد ۱۲۸۹	مستقل	احمدشاه
۱۱	حسن مستوفی‌الممالک		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۲ مرداد ۱۲۸۹	۲۰ اسفند ۱۲۸۹	مستقل
۱۲	محمدولی سپهدار اعظم		۱۸۶۷–۱۹۴۸	۲۰ اسفند ۱۲۸۹	۳ امرداد ۱۲۹۰	اعتدالیون
۱۳	نجفقلی صمصام‌السلطنه		۱۸۵۱–۱۹۳۱	۱۲۹۰	۱۲۹۱	مستقل
۱۴	محمدعلی علاءالسلطنه		۱۸۶۷–۱۹۱۴	۲۸ دی ۱۲۹۱	۲۵ مرداد ۱۲۹۲	مستقل
۱۵	حسن مستوفی‌الممالک		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۲۶ امرداد ۱۲۹۲	۲۲ اسفند ۱۲۹۳	مستقل
۱۶	حسن مشیرالدوله		۱۸۷۱–۱۹۳۵	۲۲ اسفند ۱۲۹۳	۱۰ اردیبهشت ۱۲۹۴	مستقل
۱۷	عبدالمجید عین‌الدوله		۱۸۴۵–۱۹۲۷	۱۰ اردیبهشت ۱۲۹۴	۲۶ مرداد ۱۲۹۴	مستقل
۱۸	حسن مستوفی‌الممالک		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۲۶ مرداد ۱۲۹۴	۲ دی ۱۲۹۴	مستقل
۱۹	عبدالحسین فرمانفرما		۱۸۵۹–۱۹۳۹	۲ دی ۱۲۹۴	۱۴ اسفند ۱۲۹۴	مستقل
۲۰	محمدولی سپهسالار اعظم		۱۸۶۷–۱۹۴۸	۱۴ اسفند ۱۲۹۴	۷ شهریور ۱۲۹۵	اعتدالیون
۲۱	حسن وثوق‌الدوله		۱۸۷۳–۱۹۵۰	۷ شهریور ۱۲۹۵	۱۵ خرداد ۱۲۹۶	مستقل
۲۲	محمدعلی علاءالسلطنه		۱۸۶۷–۱۹۱۴	۱۵ خرداد ۱۲۹۶	۳۰ آبان ۱۲۹۶	مستقل
۲۳	عبدالمجید عین‌الدوله		۱۸۴۵–۱۹۲۷	۳۰ آبان ۱۲۹۶	۲۶ دی ۱۲۹۶	مستقل
۲۴	حسن مستوفی‌الممالک		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۱۲۹۶	۱۲۹۷	مستقل
۲۵	نجفقلی صمصام‌السلطنه		۱۸۵۱–۱۹۳۱	۱۰ اردیبهشت ۱۲۹۷	۱۶ مرداد ۱۲۹۷	مستقل
۲۶	حسن وثوق‌الدوله		۱۸۷۳–۱۹۵۰	۱۶ مرداد ۱۲۹۷	۱۲ تیر ۱۲۹۹	مستقل
۲۷	حسن مشیرالدوله		۱۸۷۱–۱۹۳۵	۱۲ تیر ۱۲۹۹	۵ آبان ۱۲۹۹	مستقل
۲۸	فتح‌الله سپهدار اعظم		۱۸۷۸–۱۹۶۷	۵ آبان ۱۲۹۹	۳ اسفند ۱۲۹۹	مستقل
۲۹	سید ضیاءالدین طباطبایی		۱۸۸۸–۱۹۶۹	۵ اسفند ۱۲۹۹	۱۴ خرداد ۱۳۰۰	مستقل
۳۰	احمد قوام‌السلطنه		۱۸۷۶–۱۹۵۵	۱۴ خرداد ۱۳۰۰	۱ بهمن ۱۳۰۰	مستقل
۳۱	حسن مشیرالدوله		۱۸۷۱–۱۹۳۵	۱ بهمن ۱۳۰۰	۳۱ خرداد ۱۳۰۱	مستقل
۳۲	احمد قوام‌السلطنه		۱۸۷۶–۱۹۵۵	۳۱ خرداد ۱۳۰۱	۲۵ بهمن ۱۳۰۱	مستقل
۳۳	حسن مستوفی‌الممالک		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۲۵ بهمن ۱۳۰۱	۲۴ خرداد ۱۳۰۲	مستقل
۳۴	حسن مشیرالدوله		۱۸۷۱–۱۹۳۵	۲۴ خرداد ۱۳۰۲	۳ آبان ۱۳۰۲	مستقل
۳۵	رضاخان سردارسپه		۱۸۷۸–۱۹۴۴	۳ آبان ۱۳۰۲	۲۱ آذر ۱۳۰۴	ارتش
• کشور شاهنشاهی ایران (۱۹۲۵–۱۹۷۹)
۳۶	محمدعلی فروغی		۱۸۷۷–۱۹۴۳	۲۱ آذر ۱۳۰۴	۲۲ خرداد ۱۳۰۵	حزب تجدد	رضا شاه
۳۷	حسن مستوفی		۱۸۷۵–۱۹۳۲	۲۲ خرداد ۱۳۰۵	۱۱ خرداد ۱۳۰۶	حزب تجدد
۳۸	مهدی‌قلی هدایت		۱۸۶۴–۱۹۵۵	۱۱ خرداد ۱۳۰۶	۲۷ تیر ۱۳۱۲	حزب تجدد
۳۹	محمدعلی فروغی		۱۸۷۷–۱۹۴۳	۲۷ شهریور ۱۳۱۲	۱۱ آذر ۱۳۱۴	حزب تجدد
۴۰	محمود جم		۱۸۸۰–۱۹۶۹	۱۱ آذر ۱۳۱۴	۳ آبان ۱۳۱۸	مستقل
۴۱	احمد متین‌دفتری		۱۸۹۶–۱۹۷۱	۳ آبان ۱۳۱۸	۵ تیر ۱۳۱۹	مستقل
۴۲	علی منصور		۱۸۹۵–۱۹۷۴	۵ تیر ۱۳۱۹	۵ شهریور ۱۳۲۰	مستقل
۴۳	محمدعلی فروغی		۱۸۷۷–۱۹۴۳	۵ شهریور ۱۳۲۰	۱۸ اسفند ۱۳۲۰	مستقل
۴۴	علی سهیلی		۱۸۹۶–۱۹۵۸	۱۸ اسفند ۱۳۲۰	۱۸ مرداد ۱۳۲۱	مستقل	محمدرضا شاه
۴۵	احمد قوام		۱۸۷۶–۱۹۵۵	۱۸ مرداد ۱۳۲۱	۲۶ بهمن ۱۳۲۱	مستقل
۴۶	علی سهیلی		۱۸۹۶–۱۹۵۸	۲۶ بهمن ۱۳۲۱	۱۷ فروردین ۱۳۲۳	مستقل
۴۷	محمد ساعد		۱۸۸۳–۱۹۷۳	۱۷ فروردین ۱۳۲۳	۴ آذر ۱۳۲۳	مستقل
۴۸	مرتضی‌قلی بیات		۱۸۹۰–۱۹۵۸	۴ آذر ۱۳۲۳	۱۰ خرداد ۱۳۲۴	مستقل
۴۹	ابراهیم حکیمی		۱۸۷۱–۱۹۵۹	۱۰ خرداد ۱۳۲۴	۱۶ خرداد ۱۳۲۴	مستقل
۵۰	محسن صدر		۱۸۶۶–۱۹۶۲	۱۶ خرداد ۱۳۲۴	۸ آبان ۱۳۲۴	مستقل
۵۱	ابراهیم حکیمی		۱۸۷۱–۱۹۵۹	۸ آبان ۱۳۲۴	۷ بهمن ۱۳۲۴	مستقل
۵۲	احمد قوام		۱۸۷۶–۱۹۵۵	۷ بهمن ۱۳۲۴	۲۶ آذر ۱۳۲۶	حزب دموکرات ایران
۵۳	رضا حکمت		۱۸۹۱–۱۹۷۸	۲۶ آذر ۱۳۲۶	۶ دی 1326 (استعفا داد)	مستقل
۵۴	ابراهیم حکیمی		۱۸۷۱–۱۹۵۹	۷ دی ۱۳۲۶	۲۲ دی ۱۳۲۶	مستقل
۵۵	عبدالحسین هژیر		۱۸۹۹–۱۹۴۹	۲۲ دی ۱۳۲۶	۱۸ آبان ۲۷	مستقل
۵۶	محمد ساعد		۱۸۸۳–۱۹۷۳	۱۸ آبان ۱۳۲۷	۳ فروردین ۱۳۲۹	مستقل
۵۷	علی منصور		۱۸۹۵–۱۹۷۴	۳ فروردین ۲۹	۵ تیر ۱۳۲۹	مستقل
۵۸	حاج‌علی رزم‌آرا		۱۹۰۱–۱۹۵۱	۵ تیر ۱۳۲۹	۱۶ اسفند 1329(ترور شد)	ارتش
-	خلیل فهیمی (سرپرست)		۱۲۵۵–۱۳۳۲	۱۶ اسفند ۱۳۲۹	۲۱ اسفند ۱۳۲۹	مستقل
۵۹	حسین علاء		۱۸۸۲–۱۹۶۴	۲۱ اسفند ۱۳۲۹	۹ اردیبهشت ۱۳۳۰	مستقل
۶۰	محمد مصدق		۱۸۸۲–۱۹۶۷	۹ اردیبهشت ۱۳۳۰	۲۶ تیر ۱۳۳۱	جبههٔ ملی ایران
۶۱	احمد قوام		۱۸۷۶–۱۹۵۵	۲۶ تیر ۱۳۳۱	۳۰ تیر ۱۳۳۱	حزب دموکرات ایران
۶۲	محمد مصدق		۱۸۸۲–۱۹۶۷	۳۰ تیر ۱۳۳۱	۲۸ مرداد ١٣٣٢	جبههٔ ملی ایران
۶۳	فضل‌الله زاهدی		۱۸۹۷–۱۹۶۳	۲۸ مرداد ۱۳۳۲	۱۷ فروردین ۱۳۳۴	ارتش
۶۴	حسین علاء		۱۸۸۲–۱۹۶۴	هفتم آوریل ۱۹۵۵	سوم آوریل ۱۹۵۷	مستقل
۶۵	منوچهر اقبال		۱۹۰۹–۱۹۷۷	سوم آوریل ۱۹۵۷	سی و یکم اوت ۱۹۶۰	حزب میلیون
۶۶	جعفر شریف‌امامی		۱۹۱۰–۱۹۹۸	سی و یکم اوت ۱۹۶۰	پنجم مه ۱۹۶۱	مستقل
۶۷	علی امینی		۱۹۰۵–۱۹۹۲	پنجم مه ۱۹۶۱	شانزدهم ژوئیه ۱۹۶۲	مستقل
۶۸	اسدالله علم		۱۹۱۹–۱۹۷۸	شانزدهم ژوئیه ۱۹۶۲	هفتم مارس ۱۹۶۴	حزب مردم
۶۹	حسنعلی منصور		۱۹۲۳–۱۹۶۵	هفتم مارس ۱۹۶۴	بیست و ششم ژانویه ۱۹۶۵(ترور شد)	حزب ایران نوین
۷۰	امیرعباس هویدا (در آغاز سرپرست)		۱۹۲۰–۱۹۷۹	بیست و ششم ژانویه ۱۹۶۵	هفتم اوت ۱۹۷۷	حزب ایران نوین ↓ حزب رستاخیز
۷۱	جمشید آموزگار		۱۹۲۳–۲۰۱۶	هفتم اوت ۱۹۷۷	بیست و هفتم اوت ۱۹۷۸	حزب رستاخیز
۷۲	جعفر شریف‌امامی		۱۹۱۰–۱۹۹۸	بیست و هفتم اوت ۱۹۷۸	ششم نوامبر ۱۹۷۸	مستقل
۷۳	غلامرضا ازهاری		۱۹۱۲–۲۰۰۱	ششم نوامبر ۱۹۷۸	چهارم ژانویه ۱۹۷۹	ارتش
۷۴	شاپور بختیار		۱۹۱۵–۱۹۹۱	چهارم ژانویه ۱۹۷۹	یازدهم فوریه ۱۹۷۹	مستقل
• جمهوری اسلامی ایران (۱۹۷۹-اکنون)
۷۵	مهدی بازرگان		۱۹۰۷–۱۹۹۵	چهارم فوریه ۱۹۷۹	ششم نوامبر ۱۹۷۹	نهضت آزادی
شورای انقلاب اسلامی (به رهبری: ابوالحسن بنی‌صدر)			-	ششم نوامبر ۱۹۷۹	دوازدهم اوت ۱۹۸۰	-
۷۶	محمدعلی رجایی		۱۹۳۳–۱۹۸۱	دوازدهم اوت ۱۹۸۰	چهارم اوت ۱۹۸۱	حزب جمهوری اسلامی	ابوالحسن بنی‌صدر
۷۷	محمدجواد باهنر		۱۹۳۳–۱۹۸۱	چهارم اوت ۱۹۸۱	سی ام اوت ۱۹۸۱(ترور شد)	حزب جمهوری اسلامی	محمدعلی رجایی
-	محمدرضا مهدوی کنی (سرپرست)		۱۹۳۱–۲۰۱۴	دوم سپتامبر ۱۹۸۱	سی و یکم اکتبر ۱۹۸۱	جامعهٔ روحانیت مبارز
۷۸	میرحسین موسوی خامنه		۱۹۴۲-	سی و یکم اکتبر ۱۹۸۱	سوم اوت ۱۹۸۹	حزب جمهوری اسلامی ↓ مستقل	سید علی خامنه‌ای
این منصب حکومتی از ۳ اوت ۱۹۸۹ حذف شد و به گونه‌ای دیگر از این نوع تغییر شکل داد.

جستارهای وابسته

• فهرست وزیران ایران پس از حمله اعراب

منابع

• سفری، محمدعلی، مشروطه‌سازان، نشر علم چمران
• کتاب «از سید ضیاء تا بختیار»، نوشته: مسعود بهنود، چاپ: تهران، نشر جاویدان، ۱۳۶۹.
• محمودیان، علی‌اکبر، نگاهی به تهران از آغاز تاکنون، با همکاری: هوشنگ قاسمی، غلامرضا هوشمند فینی، و... ، ناشر: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی.

پیوند به بیرون

• فهرست رهبران ایران
• فهرست دولت‌مردان ایران