پرش به محتوا

بابا لره: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Sovadkoh.hamedam (بحث | مشارکت‌ها)
طبق خود منبع گفت لرستانی
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Sovadkoh.hamedam (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۵: خط ۲۵:


==زبان اشعار==
==زبان اشعار==
اشعار بابالره،‌ بهلول ماهی و بقیۀ بزرگان یارسان به زبان [[گورانی]] ([[هورامی]]) به جا مانده‌است که از اولین نمونه‌های اشعار سروده شده در گویش‌های نو ایرانیست.<ref>{{Cite book|title=تاریخ ادبیات کرد، جلد دوم،|last=خزانه دار|first=معروف|publisher=نشر آراس،|year=2002|isbn=|location=اربیل|pages=}}</ref>
اشعار بابالره،‌ بهلول ماهی و بقیۀ بزرگان یارسان به زبان لری به جا مانده‌است که از اولین نمونه‌های اشعار سروده شده در گویش‌های نو ایرانیست.<ref>{{Cite book|title=تاریخ ادبیات کرد، جلد دوم،|last=خزانه دار|first=معروف|publisher=نشر آراس،|year=2002|isbn=|location=اربیل|pages=}}</ref>


==نمونۀ اشعار==
==نمونۀ اشعار==

نسخهٔ ‏۳ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۸

بابا لُره لرستانی یک از ذات‌های مقدس یارسان در دورۀ بهلول در تاریخ دین یارسان است. بابا لره در دورۀ بهلول،‌ مظهر پیر بنیامین بوده‌است.[۱]

دربارۀ بابا لره

صدیق صفی‌زاده (بوره‌که‌ئی) در تصحیح خود از «دوره بهلول» که درواقع بخشی از کتاب مقدس یارسان به نام سرانجام است، بابا لره را یکی از یاران بهلول ماهی دانسته که در مسافرت‌های بهلول وی را همراهی می‌کرده‌است.[۲] بهلول ماهی یکی از بزرگان یارسان بوده که که در سده دوم هجری زندگی می‌کرده[۳] و دربارۀ محل تولد او اطلاعی در دست نیست.[۴] صفی‌زاده مدعی شده که در کلام «دوره بهلول» بابا لره لرستانی را مظهر «سروش» معرفی می‌کند،‌ اما در دفتر یارسان چنین چیزی بیان نشده‌است. اما بابا نجوم خود را تناسخ «زروان» می‌داند. صفی‌زاده همچنین مدعی شده که بابا رجب در مجالس جم مسئول تنبورنوازی بوده‌است.[۲]

اسامی ذات‌ها در دورۀ بهلول

اسامی ذات‌های مقدس در دورۀ بهلول عبارت‌اند از: بابا لره، بابا رجب، بابا نجوم و بابا حاتم.[۱]

شماره نام در دورۀ بهلول مظهر
۰۱ بهلول ماهی خاوندگار
۰۲ بابا لره بنیامین
۰۳ بابا رجب داود
۰۴ بابا نجوم پیرموسی
۰۵ بابا حاتم مصطفی

زبان اشعار

اشعار بابالره،‌ بهلول ماهی و بقیۀ بزرگان یارسان به زبان لری به جا مانده‌است که از اولین نمونه‌های اشعار سروده شده در گویش‌های نو ایرانیست.[۵]

نمونۀ اشعار

از بابا لره تنها یک شعر دوبیتی به جا مانده‌است که در همان «دورۀ بهلول» در کنار کلام دیگر بزرگان یارسان قرار دارد. این شعر به زبان کردی گورانی (هورامی) است.[۶]

ساقی ناکامێم، ساقی ناکامێمجامێ بده‌ر پێم، ساقی ناکامیم
جه‌و مه‌ی کۆنه بڕێز نه جاممهانا سا به‌ڵکه ساڕێش بۆ زامم


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ده‌وره‌ی به‌هلوول، در سرانجام: مجموعه کلام‌های یارسان، پژوهش و نوشته: طیب طاهری، ویراستار کلام‌ها: استاد سروش، جمعی از سادات یارسان، اربیل: چاپخانه آراس، چاپ اول: ۲۰۰۷؛ ص ۱۷-۱۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ صفی‌زاده، صدیق (۱۳۶۳). دوره بهلول. تهران: انتشارات طهوری. ص. بند ۱۴.
  3. مدرس، میرزا محمد علی. ریحانه الادب. ج. ۵. تبریز: بیتا. صص. ۲۰۶ و ۲۰۷.
  4. Ḧemer̄eş, S. (2013),"Who are the Kurds?: the history of the Kurds and the origin of their language from the dawn of history till tenth century A.D." London.
  5. خزانه دار, معروف (2002). تاریخ ادبیات کرد، جلد دوم،. اربیل: نشر آراس،.
  6. ده‌وره‌ی به‌هلوول، در سرانجام: مجموعه کلام‌های یارسان، پژوهش و نوشته: طیب طاهری، ویراستار کلام‌ها: استاد سروش، جمعی از سادات یارسان، اربیل: چاپخانه آراس، چاپ اول: ۲۰۰۷؛ ص ۱۵.