زبان مینجایی: تفاوت میان نسخهها
جز ویراستار برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
چگینی هم یکی از گویش های مینجایی میباشد برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
<!-- متن بعد از این پیام را میتوانید ویرایش کنید --> |
<!-- متن بعد از این پیام را میتوانید ویرایش کنید --> |
||
{{Infobox language|name=زبان مینجایی|speakers=۳۵۰۰۰۰۰|date=۲۰۱۴|ref=e16|nativename=|states=[[عراق]] و [[ایران]]|region=[[فیلی]] و [[بالاگریوه]]|familycolor=Indo-European|fam2=[[زبانهای هندوایرانی|هندوایرانی]]|fam3=[[زبانهای ایرانی|ایرانی]]|fam4=[[زبانهای ایرانی غربی|ایرانی غربی]]|fam5=[[زبانهای ایرانی شمال غربی|جنوب غربی]]|fam6=|dia1={{سخ}}[[ثلاثی (مورد بحث)]]< |
{{Infobox language|name=زبان مینجایی|speakers=۳۵۰۰۰۰۰|date=۲۰۱۴|ref=e16|nativename=|states=[[عراق]] و [[ایران]]|region=[[فیلی]] و [[بالاگریوه]]|familycolor=Indo-European|fam2=[[زبانهای هندوایرانی|هندوایرانی]]|fam3=[[زبانهای ایرانی|ایرانی]]|fam4=[[زبانهای ایرانی غربی|ایرانی غربی]]|fam5=[[زبانهای ایرانی شمال غربی|جنوب غربی]]|fam6=|dia1={{سخ}}[[ثلاثی (مورد بحث)]]<refگویش چگینی name="dialects"/>{{سخ}}بالاگریوه ای<ref name="dialects">{{cite web |title=Gurani |url=http://www.iranicaonline.org/articles/gurani |publisher=[[Iranica Online]] |access-date=30 May 2019}}</ref>{{سخ}}خرم آبادی<ref>{{cite web |title=Bajalan |url=http://www.iranicaonline.org/articles/bajalan-kurdish-tribe |publisher=[[Iranica Online]] |access-date=30 May 2019}}</ref>|iso3=hac|glotto=West2744|glottorefname=Minjaei|lingua=Acc-dcc-58}} |
||
زبانی که ما امروزه به عنوان لری میشناسیم یک پیوستار زبانی از زبانهای های مختلف است که مردم لر به آن سخن میگویند <ref>{{یادکرد وب|عنوان=Welcome to Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=en-US|نام=Encyclopaedia Iranica|نام خانوادگی=Foundation}}</ref>این مجموعه زبانی به چند زیر مجموعه تقسیم میشود این ویژگی ها شامل تفاوت های آوایی و دستوری و واژگانی است.تفاوت ها دردرون این زیر مجموعه ها ادامه میابدمثلا در لری بختیاری بین گویش باب میوند با باب دورکی تفاوت هایی وجود دارد یا در لری لکی بین لکی کاکاوندی یا لکی بیرانوندی ولی این تفاوت ها چندان بارز نیستندکه نیاز باشدیک زیر مجموعه جدید برای آن ها تعریف شود لذا همه گویش هایی که فنداسیون یکسان و تفاوت های کوچکی دارند در یک زیر مجموعه قرار میگیرند یک زیر مجموعه از زبان لری که در دانشنامه های زبانی به آن اشاره شده لری شمالی می باشد. لرهای شمالی چه کسانی هستند<ref>{{Cite journal|last=Shoup|first=John A.|date=2011|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East|url=http://dx.doi.org/10.5040/9798400647796|doi=10.5040/9798400647796}}</ref> لرهای بالایی گروهی از مردم لر هستند که در شمالی ترین منطقه لرستان شامل استان لرستان و استان ایلام و شمال خوزستان و جنوب استان مرکزی و جنوب استان همدان و شرق استان کرمانشاه و بخش هایی از کشور عراق میشود زندگی میکنند. از نظر زبانی به سه گونه لکی و مینجایی و ثلاثی سخن میگویند. ماجرای نام گذاری مینجایی از این تقسیم بندی شروع میشود. در دوران معاصر در بین لرها یک دگرگونی در باب نامگذاری زبان به وجود آمد که بحث مفصلیست و ما را از موضوع اصلی دور میکند لذا به دلایل آن نمیپردازیم تنها به همین بسنده میکنیم که این دگرگونی چه می باشد. آن دگرگونی از این قرار بود که نام لری در مناطق شمالی لرستان تنها به گونه ای خاص از زبان های این منطقه مختص شد که اکنون ما آن را با نام مینجایی میشناسیم لذا این شکاف سبب شده بود در زمانه حال استثمار کنندگان لر در این مناطق از این شکاف سواستفاده کنند.از آنجا که گونه ی زبانی مینجایی در لرستان در مقابل گونه های دیگر یعنی لکی و ثلاثی و حتی بختیاری لری معرفی میشد اهل فن در حوزه زبانشناسی را بر آن داشت تا تعریفی دقیق تر از این گونه ارائه بدهند لذا واژه مینجایی که یک واژه مرکب ساخته شده از دو واژه مین+جابود به معنی مکان میانی انتخاب شد.دلیل نامگذاری این زبان نیز بنام مینجایی آن است که این زبان پیوستاری است بین سایر گونه های لری ثلاثی و لری بختیاریست.طوایف مختلفی که به این گونه زبانی با ویژگی های خاص خود سخن میگویند عبارتند از بالاگریوه و چگنی و طوایف رومشکان و طرهان و شوهان و و ما بقی طوایف پشتکوه و بخشی از بیرانوند ها و بخش اعظمی از باجولوندها و اهالی سیلاخور و بخشی از نهاوند این طوایف در عین آنکه در چهارچوب کلی سخن میگویند ولی ویژگی خاص خود را دارا می باشند. به طور نمونه گویش چگنی و طرهان و رومشکان متمایل به لکی و گویش بالاگریوه متمایل به بختیاریست لذا گرد آوردن این گونه زبانی ذیل یک نام ایلی میسر نبود. پس زبانشناسان نام زیبای مینجایی را برگزیدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Glottolog 5.0 -|نشانی=https://glottolog.org/glottolog?name=Luri&namequerytype=part#0/8/154|وبگاه=glottolog.org|بازبینی=2024-05-21}}</ref> <ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکه های ساده لری مینجایی: یک بررسی صوت شناختی|نشانی=https://ensani.ir/fa/article/535632/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%84%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C|وبگاه=پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref> |
زبانی که ما امروزه به عنوان لری میشناسیم یک پیوستار زبانی از زبانهای های مختلف است که مردم لر به آن سخن میگویند <ref>{{یادکرد وب|عنوان=Welcome to Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=en-US|نام=Encyclopaedia Iranica|نام خانوادگی=Foundation}}</ref>این مجموعه زبانی به چند زیر مجموعه تقسیم میشود این ویژگی ها شامل تفاوت های آوایی و دستوری و واژگانی است.تفاوت ها دردرون این زیر مجموعه ها ادامه میابدمثلا در لری بختیاری بین گویش باب میوند با باب دورکی تفاوت هایی وجود دارد یا در لری لکی بین لکی کاکاوندی یا لکی بیرانوندی ولی این تفاوت ها چندان بارز نیستندکه نیاز باشدیک زیر مجموعه جدید برای آن ها تعریف شود لذا همه گویش هایی که فنداسیون یکسان و تفاوت های کوچکی دارند در یک زیر مجموعه قرار میگیرند یک زیر مجموعه از زبان لری که در دانشنامه های زبانی به آن اشاره شده لری شمالی می باشد. لرهای شمالی چه کسانی هستند<ref>{{Cite journal|last=Shoup|first=John A.|date=2011|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East|url=http://dx.doi.org/10.5040/9798400647796|doi=10.5040/9798400647796}}</ref> لرهای بالایی گروهی از مردم لر هستند که در شمالی ترین منطقه لرستان شامل استان لرستان و استان ایلام و شمال خوزستان و جنوب استان مرکزی و جنوب استان همدان و شرق استان کرمانشاه و بخش هایی از کشور عراق میشود زندگی میکنند. از نظر زبانی به سه گونه لکی و مینجایی و ثلاثی سخن میگویند. ماجرای نام گذاری مینجایی از این تقسیم بندی شروع میشود. در دوران معاصر در بین لرها یک دگرگونی در باب نامگذاری زبان به وجود آمد که بحث مفصلیست و ما را از موضوع اصلی دور میکند لذا به دلایل آن نمیپردازیم تنها به همین بسنده میکنیم که این دگرگونی چه می باشد. آن دگرگونی از این قرار بود که نام لری در مناطق شمالی لرستان تنها به گونه ای خاص از زبان های این منطقه مختص شد که اکنون ما آن را با نام مینجایی میشناسیم لذا این شکاف سبب شده بود در زمانه حال استثمار کنندگان لر در این مناطق از این شکاف سواستفاده کنند.از آنجا که گونه ی زبانی مینجایی در لرستان در مقابل گونه های دیگر یعنی لکی و ثلاثی و حتی بختیاری لری معرفی میشد اهل فن در حوزه زبانشناسی را بر آن داشت تا تعریفی دقیق تر از این گونه ارائه بدهند لذا واژه مینجایی که یک واژه مرکب ساخته شده از دو واژه مین+جابود به معنی مکان میانی انتخاب شد.دلیل نامگذاری این زبان نیز بنام مینجایی آن است که این زبان پیوستاری است بین سایر گونه های لری ثلاثی و لری بختیاریست.طوایف مختلفی که به این گونه زبانی با ویژگی های خاص خود سخن میگویند عبارتند از بالاگریوه و چگنی و طوایف رومشکان و طرهان و شوهان و و ما بقی طوایف پشتکوه و بخشی از بیرانوند ها و بخش اعظمی از باجولوندها و اهالی سیلاخور و بخشی از نهاوند این طوایف در عین آنکه در چهارچوب کلی سخن میگویند ولی ویژگی خاص خود را دارا می باشند. به طور نمونه گویش چگنی و طرهان و رومشکان متمایل به لکی و گویش بالاگریوه متمایل به بختیاریست لذا گرد آوردن این گونه زبانی ذیل یک نام ایلی میسر نبود. پس زبانشناسان نام زیبای مینجایی را برگزیدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Glottolog 5.0 -|نشانی=https://glottolog.org/glottolog?name=Luri&namequerytype=part#0/8/154|وبگاه=glottolog.org|بازبینی=2024-05-21}}</ref> <ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکه های ساده لری مینجایی: یک بررسی صوت شناختی|نشانی=https://ensani.ir/fa/article/535632/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%84%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C|وبگاه=پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2024-05-21|کد زبان=fa}}</ref> |
نسخهٔ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۱
این مقاله ممکن است بهعنوان مقالهای تازهساز بدون تاریخچهٔ مرتبط که مقاله(های) موجود دربارهٔ موضوع (زبان مینجای • مقایسهٔ صفحهها) را گسترش نمیدهد، جزئیاتی به آن(ها) اضافه نمیکند یا اطلاعات آن(ها) را بهبود نمیدهد، واجد شرایط معیارهای حذف سریع ویکیپدیا باشد. دقت داشته باشید مقالههای حاصل از تفکیک مقالههای حجیم مشمول این معیار نیستند. اگر عنوان این صفحه میتواند تغییرمسیری قابل قبول به یک صفحهٔ از پیش موجود باشد، صفحه شایستهٔ حذف سریع نیست و بهجای حذف باید تغییر مسیر داده شود. محس م۱۰ را ببینید.
اگر این مقاله واجد شرایط معیارهای حذف سریع نیست، یا این که قصد دارید اشکالات آن را برطرف کنید، لطفاً این اعلان را بردارید، اما این اعلان را نباید از صفحههایی که خودتان ایجاد کردهاید حذف کنید. اگر خودتان این صفحه را ایجاد کردهاید و با دلیل ارائهشده برای حذف موافق نیستید، میتوانید روی دکمهٔ زیر کلیک کنید و با قرار دادن پیامی توضیح دهید که چرا باور دارید این مقاله نباید حذف شود. همچنین میتوانید به صفحهٔ بحث سر بزنید و ببینید که آیا پاسخی به پیام شما داده شده است یا خیر. دقت کنید که اگر این مقاله بهطور واضحی واجد شرایط حذف سریع باشد، یا توضیحات درج شده در صفحهٔ بحث کافی نباشند، این مقاله هر لحظه ممکن است حذف شود. قابل توجه مدیران: این مقاله در صفحهٔ بحث خود دارای محتوایی است که پیش از حذف باید بررسی شود. خطاب به مدیران: پیش از حذف صفحه، پیوندها، صفحهٔ بحث، تاریخچه (آخرین ویرایش) و سیاههها را بررسی کنید. بررسی گوگل نیز میتواند مفید باشد.این صفحه آخرین بار در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۱ (UTC) (۲۶ روز پیش) توسط 5.117.204.207 (مشارکتها | سیاههها) ویرایش شده است |
این صفحه مطابق سیاست حذف ویکیپدیا برای حذف در نظر گرفته شدهاست. لطفاً اندیشههای خود را دربارهٔ این موضوع در نظرخواهی مربوط به این صفحه، که در صفحهٔ نظرخواهیهای برای حذف، قرار دارد، به اشتراک بگذارید. در ویرایش آزاد هستید، ولی صفحه نباید خالی شود و این آگاهسازی تا زمانی که بحث بسته شود نباید حذف شود. برای اطلاعات بیشتر، به ویژه دربارهٔ ادغام یا انتقال صفحه در مدت بحث، راهنمای حذف را بخوانید. |
زبان مینجایی | |
---|---|
زبان بومی در | عراق و ایران |
منطقه | فیلی و بالاگریوه |
شمار گویشوران | ۳۵۰۰۰۰۰ (۲۰۱۴)[۱] |
هندواروپایی
| |
گویشها | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | hac |
گلاتولوگ | West2744 [۴] |
زبانشناسی | Acc-dcc-58 |
زبانی که ما امروزه به عنوان لری میشناسیم یک پیوستار زبانی از زبانهای های مختلف است که مردم لر به آن سخن میگویند [۵]این مجموعه زبانی به چند زیر مجموعه تقسیم میشود این ویژگی ها شامل تفاوت های آوایی و دستوری و واژگانی است.تفاوت ها دردرون این زیر مجموعه ها ادامه میابدمثلا در لری بختیاری بین گویش باب میوند با باب دورکی تفاوت هایی وجود دارد یا در لری لکی بین لکی کاکاوندی یا لکی بیرانوندی ولی این تفاوت ها چندان بارز نیستندکه نیاز باشدیک زیر مجموعه جدید برای آن ها تعریف شود لذا همه گویش هایی که فنداسیون یکسان و تفاوت های کوچکی دارند در یک زیر مجموعه قرار میگیرند یک زیر مجموعه از زبان لری که در دانشنامه های زبانی به آن اشاره شده لری شمالی می باشد. لرهای شمالی چه کسانی هستند[۶] لرهای بالایی گروهی از مردم لر هستند که در شمالی ترین منطقه لرستان شامل استان لرستان و استان ایلام و شمال خوزستان و جنوب استان مرکزی و جنوب استان همدان و شرق استان کرمانشاه و بخش هایی از کشور عراق میشود زندگی میکنند. از نظر زبانی به سه گونه لکی و مینجایی و ثلاثی سخن میگویند. ماجرای نام گذاری مینجایی از این تقسیم بندی شروع میشود. در دوران معاصر در بین لرها یک دگرگونی در باب نامگذاری زبان به وجود آمد که بحث مفصلیست و ما را از موضوع اصلی دور میکند لذا به دلایل آن نمیپردازیم تنها به همین بسنده میکنیم که این دگرگونی چه می باشد. آن دگرگونی از این قرار بود که نام لری در مناطق شمالی لرستان تنها به گونه ای خاص از زبان های این منطقه مختص شد که اکنون ما آن را با نام مینجایی میشناسیم لذا این شکاف سبب شده بود در زمانه حال استثمار کنندگان لر در این مناطق از این شکاف سواستفاده کنند.از آنجا که گونه ی زبانی مینجایی در لرستان در مقابل گونه های دیگر یعنی لکی و ثلاثی و حتی بختیاری لری معرفی میشد اهل فن در حوزه زبانشناسی را بر آن داشت تا تعریفی دقیق تر از این گونه ارائه بدهند لذا واژه مینجایی که یک واژه مرکب ساخته شده از دو واژه مین+جابود به معنی مکان میانی انتخاب شد.دلیل نامگذاری این زبان نیز بنام مینجایی آن است که این زبان پیوستاری است بین سایر گونه های لری ثلاثی و لری بختیاریست.طوایف مختلفی که به این گونه زبانی با ویژگی های خاص خود سخن میگویند عبارتند از بالاگریوه و چگنی و طوایف رومشکان و طرهان و شوهان و و ما بقی طوایف پشتکوه و بخشی از بیرانوند ها و بخش اعظمی از باجولوندها و اهالی سیلاخور و بخشی از نهاوند این طوایف در عین آنکه در چهارچوب کلی سخن میگویند ولی ویژگی خاص خود را دارا می باشند. به طور نمونه گویش چگنی و طرهان و رومشکان متمایل به لکی و گویش بالاگریوه متمایل به بختیاریست لذا گرد آوردن این گونه زبانی ذیل یک نام ایلی میسر نبود. پس زبانشناسان نام زیبای مینجایی را برگزیدند.[۷] [۸]
منبع:
- ↑ زبان مینجایی منبع در اتنولوگ (16th ed., 2009)
- ↑ "Gurani". Iranica Online. Retrieved 30 May 2019.
- ↑ "Bajalan". Iranica Online. Retrieved 30 May 2019.
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Minjaei". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}
: Invalid|display-editors=4
(help) - ↑ Foundation، Encyclopaedia Iranica. «Welcome to Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
- ↑ Shoup, John A. (2011). "Ethnic Groups of Africa and the Middle East". doi:10.5040/9798400647796.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ «Glottolog 5.0 -». glottolog.org. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
- ↑ «واکه های ساده لری مینجایی: یک بررسی صوت شناختی». پرتال جامع علوم انسانی. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۱.
- Northern Luri at Ethnologue (18th ed., 2015)
- ^ Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press (7 November 2013).
- ^ Najm S. Mehdi, al-Fayli, Stockholm 2001.
- ^ Faylee Archive - الارشيف الفيلي. آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 2017-10-11. یوْخلانیلیب2018-05-12
- ^ Shoup, J.A.2011.Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia.ABC-CLIO, Incorporated2001.
- https://iranicaonline.org/articles/lori-language-ii
- [۱]
- [۲]
- ↑ «Luri language, alphabet and pronunciation». www.omniglot.com. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۲۴.
- ↑ Piryaee, Shiva (2023-08-23). "Recognition of the Linguistic- Geographical Distribution of Lori Language Varieties in Three Provinces of Hamadan, Lorestan and Khuzestan: Using a Dialectometric Approach". Dialectology and Folklore. 1 (1): 141–169. ISSN 2981-183X.