نیکول آقبالیان

نیکول آقبالیان
Nikol Aghbalyan portrait
وزیر آموزش و پرورش اولین جمهوری ارمنستان
اطلاعات شخصی
زاده	۱۸۷۵ میلادی تفلیس، امپراتوری روسیه
درگذشته	۱۹۴۷ (۷۲ سال) بیروت
محل تحصیل	دانشگاه دولتی مسکو لوزان دانشگاه پاریس
پیشه	چهره اجتماعی، سیاستمدار و تاریخ‌نگار

نیکول پوغوسی آقبالیان (ارمنی: Նիկոլ Պողոսի Աղբալյան؛ ۱۸۷۵ – ۱۹۴۷) یک چهره اجتماعی، ادیب، کارشناس امور تعلیم و تربیت، سیاستمدار و تاریخ‌نگار ادبیات اهل ارمنستان و عضو فعال حزب داشناکسوتیون بود. وی ویراستار روزنامه هوریزون (Horizon) نیز بود.

زندگی‌نامه

‏در ۱۸۷۳م در تفلیس متولد شد. ‏ تحصیلات خود را در دبیرستان عالی نرسیسیان تفلیس و مدرسهٔ عالی گئورکیان اجمیادزین به پایان رساند و در دانشگاه‌های مسکو، لوزان و سوربن فرانسه تحصیل کرد. ‏

با شروع جنگ جهانی اول آقبالیان به عضویت شورای ملی ارمنیان و هیئت اجرایی یگان‌های داوطلب رزمنده انتخاب شد. همچنین، در زمینهٔ نقل و انتقال و اسکان آوارگان ارمنی فعالیت داشت. در ۱۹۱۸–۱۹۲۰م نمایندهٔ مجلس و پس از آن، وزیر آموزش عمومی در جمهوری اول ارمنستان بود. ‏ آقبالیان در محافل معتبر ادبی و انجمن نویسندگان ارمنی عضویت داشت، دارای تألیفاتی متعدد دربارهٔ موضوعات ادبی و تاریخ ادبیات ارمنی است. آقبالیان پس از ۱۹۲۱م، در نخستین روزهای استقرار حکومت شوروی در ارمنستان، زندانی شد. پس از آزادی، ابتدا به تبریز و سپس، به بیروت نقل مکان کرد. وی به همراه لئون شانت بنیان‌گذار مدرسهٔ عالی نشان پالانجیان بود و تا پایان عمر در همان‌جا تدریس کرد. آقبالیان در ۱۹۴۷م در بیروت درگذشت.

جستارهای وابسته

• ارمنی‌های گرجستان

منابع

• یونانسیان، ایساک (۱۳۹۷). «دولت ها و شخصیت های تأثیر گذار در نخستین جمهوری ارمنستان». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال بیست و دوم - تابستان (۸۴).
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Հայաստանի Հանրապետության Կառավարություն (1918-1920)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای ارمنی، بازبینی‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۸.
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nikol Aghbalian». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۷.

• Նիկոլ Աղբալյան at Avproduction.am
• Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press.
• Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 1. Yerevan. p. 249.
• Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. p. 106. ISBN 978-0-8143-3221-4.
• Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
• Խուդավերդյան, Կոստանդին (1990). Հայկական համառոտ հանրագիտարան (به ارمنی). Vol. 1. Երևան: Հայկական Հանրագիտարան հրատարակչություն ՊՈԱԿ.
• Adalian, Rouben Paul (2002). Historical Dictionary Of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. p. 5. ISBN 978-0-8108-4337-0.
• Walker, Christopher J. (1990). _The Survival of a Nation. St. Martin's Press Press. p. 379-80. ISBN 978-0-312-04944-7. Archived from the original on 13 July 2012.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
• Babayan, Mikle (2019). Commemorative Book of Independence: Statesmen of the Republic of Armenia 1918-1921. Երևան. p. 77-80. ISBN 978-9939-0-3126-2.
• ԱՂԲԱԼՅԱՆ Նիկոլ at Armin.am

بایگانی‌شده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine Աղբալյան Նիկոլ at Encyclopedia.am