نمدار برگریز
| نمدار برگریز | |
|---|---|
| |
| برگ و گل نمدار برگریز | |
| ردهبندی علمی | |
| فرمانرو: | |
| دسته: | |
| رده: | |
| راسته: | |
| تیره: | |
| سرده: | |
| نام دوبخشی | |
| Tilia cordata | |
نَمدار برگریز[۱] نام گونهای از درخت نمدار است.
این درخت از تیره زیرفونیان (Tiliaceae)، راسته پنیرکسانان (Malvales) است.[۲]
ویژگیهای ظاهری
[ویرایش]این درخت که بومی بیشتر مناطق اروپا است، برگریز است که معمولاً ارتفاع آن بین ۲۰ تا ۴۰ متر رشد میکند و تنه آن میتواند تا ۱ متر قطر داشته باشد. پوست تنه در جوانی صاف و خاکستریرنگ است و با افزایش سن، شیارهای عمودی و شکافهای عرضی روی آن شکل میگیرد. تاج درخت شکل بیضی تا مخروطی دارد و شاخهها با افزایش سن متراکمتر و عمودیتر میشوند. برگها بهصورت متناوب قرار گرفتهاند، قلبیشکل تا تخممرغی، طولی بین ۳ تا ۸ سانتیمتر دارند و در زیرشان در گره رگبرگها، پرزهای قهوهای دیده میشود.
گل و میوه
[ویرایش]گلهای کوچک زرد-سبز با عطر زیاد، دوجنسه بوده و در خوشههایی از ۵ تا ۱۱ گل، اوایل تابستان ظاهر میشوند. هر خوشهی گل دارای یک براکته زرد-سبز است که به شناسایی آن کمک میکند. میوه آن یک میوه هستهدار سخت و خشک به طول حدود ۶–۷ میلیمتر است، معمولاً حاوی ۱–۲ دانه، در ابتدا کرکدار سپس صاف میشود و برخلاف برخی گونههای دیگر، دارای خطوط برجسته نیست.
بومشناسی
[ویرایش]این درخت ترجیحاً در خاکهای حاصلخیز و با زهکشی خوب رشد میکند ولی در خاکهای شنی فقیر نیز دوام میآورد و تا دمای −۳۴ درجهٔ سلسیوس مقاوم است. در بریتانیا، نمدار کوچکبرگ به عنوان نشاندهندهی جنگلهای کهنسال شمرده میشود و در برخی مناطق حفاظتی با عنوان SSSI ثبت شده است.
آفات و بیماریها
[ویرایش]مقاومت نسبی به بیماری دارد، ولی در خاکهای خشک ممکن است دچار سوختگی برگ شود. آفات مشهور آن شامل سوسکهای ژاپنی، شتهها، سنهای توریدار و پروانههایی همچون Lymantria dispar dispar هستند.
کشت و کاربرد
[ویرایش]عمدتاً بهعنوان درخت زینتی یا سایهدار محبوب است و در خیابانها، پارکها و برای ایجاد راستهدرختیها در قرنهای ۱۷ و ۱۸ زیاد کاشته شده است؛ مانند مسیر معروف اونتر دن لیندن در برلین. در آمریکا نیز در شهرهایی چون شیکاگو، آتلانتا و ایندیاناپولیس برای منظرهسازی و سایهپاشی استفاده میشود. علاوهبر زیبایی، مقاومت در برابر هرس شدید و قابلیت ساخت بونسای از ویژگیهای ارزشمند آن هستند. در گذشته، به دلیل چوب سبک و نرمش، برای ساخت سپر و کندهکاری استفاده میشد.
زیستجغرافیا
[ویرایش]پراکنش طبیعی آن در سراسر اروپا، از بریتانیا تا قفقاز و آسیای غربی است؛ در مناطق جنوبی، عمدتاً در ارتفاعات زیاد یافت میشود.
برداشت نهایی
[ویرایش]نمدار کوچکبرگ (Tilia cordata) درختی برگریز با برگهای قلبیشکل، گلهای معطر و میوه هستهدار است که هم بهعنوان نماد جنگلهای کهنسال و هم بهعنوان درختی زینتی و سایهپاش در فضاهای شهری و پارکی اهمیت دارد. مقاومتش به شرایط گوناگون محیطی و قابلیت هرس آن، آن را به انتخابی ممتاز بدل کرده است.
جستارهای وابسته
[ویرایش]- نمدار برگدرشت (Tilia platyphyllos)
- نمدار نقرهای (Tilia tomentosa)
منابع
[ویرایش]Wikipedia contributors, "Tilia cordata," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Tilia_cordata&oldid=209898890
 | این یک مقالهٔ خرد زیستشناسی است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |