میرجنت
| میرجنت | |
|---|---|
| فرمانده سپاه لرستان | |
| پیشین | میرقیصر خانه نیدل |
| درگذشته | 1007 هجری قمری |
| فرزند(ان) | میرناصر، میررضا، میرنجف |
| دودمان | اتابکان لر کوچک |
| پدر | میرقیصر خانه نیدل |
میرجنت یکی از فرزندان و فرماندهان سپاه میرقیصر خانه نیدل و نیای ایل طولابی است.[۱][۲][۳] او در جنگ با سپاه شاه عباس یکم صفوی و حسین‌خان فیلی کشته شد.[۴][۵]
تبار میرجنت[ویرایش]
میرجنت فرزند میرقیصر خانه نیدل و نواده میرمحمدی بیست و سومین اتابک لر بوده است. اتابکان لر کوچک از ایل جنگروی و شعبه سلبوری بودند.[۶]
قیام میرقیصر خانه نیدل[ویرایش]
پس از انقراض اتابکان لر کوچک و جانشینی خاندان والی توسط حکومت صفویه، میرقیصر خانه نیدل قصد انتقام خون میر شاهوردی خان، دسته‌جاتی را به فرماندهی فرزندان میر شاهوردی خان و بازماندگان اتابکان لر کوچک تشکیل داد و با نمایندگان دولت صفوی در لرستان وارد جنگ شدند که میرجنت فرزند میرقیصر نیز در این نبردها حاضر بود. سرانجام شاه عباس صفوی با سپاهی عظیم به لرستان لشکرکشی کرد که سپاه میرقیصر خانه نیدل به دلیل تعداد کم سپاهیان سرانجام از سپاه صفوی شکست خوردند و میرجنت کشته شد.[۷]
میرجنت در منابع تاریخی[ویرایش]
- علی محمد ساکی در کتاب «جغرافیای تاریخی و تاریخ لرستان» درباره میرجنت مینویسد:
تیره توابی مذکور در شرفنامه و تاریخ گزیده با نام طولابی ها منطبق است ولی آنچه برای نگارنده مسلم است، میرجنت هم چون میرقیصر از نزدیکان اتابکان لر بوده است.[۸]
- بهمن آزادی چگنی نیز در کتاب «تاریخ معاصر چگنی» درباره میرجنت مینویسد:
خوانین طولابی را از نسل میرناصر پسر میرجنت میدانند. آنها از نزدیکان اتابکان لر بوده اند.[۹]
- ایرج کاظمی در کتاب «میرنوروز» درباره میرجنت مینویسد:
طایفه طولابی از اعقاب میرناصر فرزند میرجنت بوده و آنچه نوشته شده از بین النهرین به این منطقه آمده و تقریبا در ششصد سال قبل زمانی که اصفهان مرکزیت داشته با سلاطین وقت ارتباط و تقرب داشته و از دربار صفویه میرناصر را به سمت ریاست چگنی روانه ساخته‌اند. [۱۰]
- حسین والی‌زاده معجزی در کتاب «تاریخ ایلات و طوایف لرستان» درباره میرجنت مینویسد:
میرناصر پسر میرجنت نیای خوانین طولابی است و چون میرناصر مردی لایق بود مورد توجه و عنایت خاص شاه عباس صفوی واقع شده و او را به سمت ریاست طوایف چگنی به لرستان فرستاده و او در محل معروف به سماق سکونت گزیده.[۱۱]
فرزندان میرجنت[ویرایش]
میرجنت دارای سه فرزند به نام های میرناصر، میررضا و میرنجف بودند که ایل طولابی از نوادگان آنها هستند.[۱۲] پس از مرگ میرجنت و میرقیصر خانه نیدل، فرزندان میرجنت به دستور شاه عباس یکم بین النهرین تبعید میشوند تا والیان فیلی بدون مشکل به لرستان تسلط پیدا کنند. پس از گذشت چند سال و عادی شدن اوضاع سیاسی، فرزندان میرجنت دوباره به لرستان باز می‌گردند.[۱۳]
منابع[ویرایش]
- ↑ کاظمی، ایرج (۱۳۷۶). مشاهیر لر، بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی، و ساختار شهر خرم‌آباد. خرم‌آباد: افلاک. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۴۳۱۰۰۳.
- ↑ میر، نصرت لله (۱۳۸۷). تاریخ پانصدساله لرستان. خرم‌آباد: شاپورخواست. صص. ۱۲۵. شابک ۹۷۸۹۶۴۲۷۰۷۰۵۸.
- ↑ "تیلاو". ویکی‌واژه. 2021-01-20.
- ↑ بدلیسی، شرف خان (۱۳۸۷). شرفنامه، تاریخ مفصل کردستان. تهران: اساطیر. شابک ۹۷۸۹۶۵۱۲۴۷۸۴۲.
- ↑ عالم آرای عباسی، اسکندر بیگ ترکمان
- ↑ حمدلله مستوفی، تاریخ گزیده
- ↑ محمود مهمان نواز. «قیام میرقیصر خانه نیدل». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ فوریه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ آوریل ۲۰۲۲.
- ↑ ساکی، علی محمد (۱۳۴۳). جغرافیای تاریخی و تاریخ لرستان. محمدی. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۲۷۸۰۲۸.
- ↑ آزادی چگنی، بهمن (۱۳۸۷). تاریخ معاصر چگنی: بررسی جغرافیای تاریخی؛ سیاسی؛ اقتصادی؛ اجتماعی و فرهنگی چگنی. تهران: سیفا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰-۵۵۲۲-۱.
- ↑ کاظمی، ایرج (۱۳۹۰). میرنوروز. خرم آباد: افلاک. شابک ۹۷۸۹۶۴۱۸۶۰۳۳۴.
- ↑ والیزاده‌معجزی، محمدرضا (۱۳۹۷). تاریخ ایلات و طوایف لرستان. اردی بهشت جانان. شابک ۹۷۸۶۰۰۷۸۲۲۱۳۵.
- ↑ ایزدپناه، حمید (۱۳۷۶). تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۲-۷۸۰۲-۸.
- ↑ میر، نصرت لله (۱۳۸۷). تاریخ پانصدساله لرستان. خرم‌آباد: شاپورخواست. صص. ۱۲۶. شابک ۹۷۸۹۶۴۲۷۰۷۰۵۸.