موج استونلی
موج استونلی (انگلیسی: Stoneley wave) یک موج مرزی (یا موج رابط) است که معمولاً در امتداد یک رابط جامد-جامد منتشر می‌شود.[۲] این موج هنگامی که در سطح مشترک مایع و جامد یافت می‌شود، از آن به عنوان موج شولت نیز یاد می‌شود.[۳] این موج در سطح مشترک دارای حداکثر شدت است و به‌طور تصاعدی در فاصله دور از آن کاهش می‌یابد. این بنا به افتخار لرزه‌شناس بریتانیایی رابرت استونلی (۱۸۹۴–۱۹۷۶) مدرس دانشگاه لیدز نام‌گذاری شده‌است که آن را در ۱ اکتبر ۱۹۲۴ کشف کرد.[۴]
رویداد و کاربرد[ویرایش]
امواج استونلی معمولاً در حین ورود به سیستم صوتی گمانه و پروفیل لرزه‌ای عمودی ایجاد می‌شوند. این امواج در امتداد دیواره‌های یک گمانه پر از مایع منتشر می‌شوند. آنها بخش بزرگی از مولفه فرکانس پایین سیگنال از منبع لرزه‌ای را تشکیل می‌دهند و تضعیف آنها به شکستگی و نفوذپذیری سازند حساس است. مطالعات اخیر نشان داده‌است که پردازش موج استونلی در گمانه به تمایز بین درز زغال‌سنگ شکسته و غیر شکسته کمک می‌کند؛[۵] بنابراین، تجزیه و تحلیل امواج استونلی می‌تواند تخمین خواص سنگ را ممکن سازد. پردازش استاندارد داده‌های لاگ‌های صوتی برای استخراج سرعت موج و محتوای انرژی در این منابع[۶][۷] توضیح داده شده‌است.
مقایسه با امواج دیگر[ویرایش]
تعدادی از حالت‌های موج بر اساس سیالیت محیط پیش‌بینی شده‌است.[۸][۹]
| انواع موج در جامدات | ارتعاشات ذرات |
| طولی | موازی با جهت موج |
| عرضی (برشی) | عمود بر جهت موج |
| سطحی - رایلی | مدار بیضی - حالت متقارن |
| موج صفحه‌ای – لمب | جزء عمود بر سطح (موج امتدادی) |
| موج صفحه‌ای – لاو | موازی با لایه صفحه، عمود بر جهت موج |
| استونلی (امواج ریلی نشتی) | هدایت موج در امتداد رابط |
| سزاوا | حالت پادمتقارن |
اثرات نفوذپذیری[ویرایش]
نفوذپذیری می‌تواند از سه طریق بر انتشار موج استونلی تأثیر بگذارد. امواج استونلی می‌توانند تا حدی در کنتراست‌های امپدانس شدید مانند شکستگی‌ها، لیتولوژی یا تغییرات قطر گمانه منعکس شوند. علاوه بر این، با افزایش نفوذپذیری سازند، سرعت برداری موج استونلی کاهش می‌یابد، در نتیجه باعث ایجاد پراکندگی می‌شود. سومین اثر، تضعیف امواج استونلی است.[۱۰]
منابع[ویرایش]
- ↑ "Figure F3. Stoneley wave motion (figure after Qobi et al. , 2001)".
- ↑ Sheriff, Robert E. (2002). Encyclopedic Dictionary of Applied Geophysics. Society of Exploration Geophysicists. ISBN 978-1-56080-118-4.
- ↑ http://downloads.hindawi.com/journals/jam/2012/313207.pdf Rayleigh's, Stoneley's, and Scholte's Interface Waves in Elastic Models Using a Boundary Element Method, Esteban Flores-Mendez,Manuel Carbajal-Romero, Norberto Flores-Guzmán, Ricardo Sánchez-Martínez and Alejandro Rodríguez-Castellanos
- ↑ Stoneley, R. (October 1, 1924). "Elastic waves at the surface of separation of two solids". Proc. R. Soc. Lond. A. 106 (738): 416–428. Bibcode:1924RSPSA.106..416S. doi:10.1098/rspa.1924.0079.
- ↑ Banerjee, A & Chatterjee, R (2021), Fracture analysis using Stoneley wave in a coalbed methane reservoir. Near Surface Geophysics, https://doi.org/10.1002/nsg.12176
- ↑ http://www.slb.com/~/media/Files/resources/oilfield_review/ors06/spr06/03_borehole_acoustic_waves.pdf بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine Schlumberger Oilfield Glossary – Borehole Acoustic Waves
- ↑ "Introduction".
- ↑ "Modes of Sound Wave Propagation". Archived from the original on 2014-02-16. Retrieved 2012-05-02.
- ↑ Kubotera, A. (1957). "Rayleigh and Sezawa waves generated by explosions". Journal of Physics of the Earth. 5 (1): 33–41. doi:10.4294/jpe1952.5.33.
- ↑ "Method: Aquistion and Processing of Acoustic Waves in Boreholes".
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Stoneley wave». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۴.
 | این یک مقالهٔ خرد درباره لرزه‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |