فعالیتهای سیا در ترکیه
در طول جنگ سرد، ایالات متحده عملیات متمرکز بر مبارزه با سوسیالیسم در ترکیه را انجام داد که عمدتاً از طریق عملیات گلادیو، شاخه ترکیه، ضد چریکها، اجرا شد. جنگ داخلی سوریه در سالهای اخیر شاهد افزایش مجدد فعالیت سیا در ترکیه بودهاست.
پروازهای شناسایی یو۲
[ویرایش]از دهه۱۹۵۰، پروازهای شناسایی لاکهید یو۲ از پایگاه هوایی اینجرلیک در ترکیه انجام شد. یو۲ که توسط فرانسیس گری پاورز به پرواز درآمد و در می۱۹۶۰ بر فراز اتحاد جماهیر شوروی سرنگون شد، در اینجرلیک مستقر بود و همچنین واحد پاور که تحت پوشش اسکادران رصد آب و هوا کمیته رایزنی ملی هوانوردی آمریکا فعالیت میکرد. این واحد متشکل از خلبانانی بود که توسط سیا برای پرواز در مأموریتهای شناسایی در ارتفاع بالا بر فراز اتحاد جماهیر شوروی و سایر مکانهای کلیدی استخدام شده بودند. در طول بحران سوئز آنها همچنین پروازهای شناسایی را بر فراز دریای مدیترانه انجام دادند.[۱]
استخدام
[ویرایش]در طول جنگ سرد، یک دارایی مهم ضد چریکها و گرگهای خاکستری بود. شاخه شبه نظامی جوانان حزب جنبش ملی.[۲] قبل از مرگ ضد چریک آلپارسلان تورکش، از گرگهای خاکستری شبهنظامی راست افراطی برای حمله به چپها استفاده میشد.[۳]
سیا همچنین کادری از خالها را در سازمان اطلاعات ملی ترکیه نگهداری میکند، همانطور که در سال۱۹۷۷ توسط معاون سابق مدیر آن و استخدامکننده سیا صباح الدین ساواشمان اعتراف کرد.[۴]
در طول جنگ سرد، سازمان سیا یک شبکه ارتش مخفیانه در ترکیه راه اندازی کرد. آنها قصد داشتند در صورت لزوم عملیات خرابکاری و جاسوسی انجام دهند. چنین شبکههایی در بسیاری از کشورهای اروپایی ناتو (که معروفترین آنها گلادیو است)، و همچنین در کشورهایی که بهطور رسمی بیطرف در اروپا هستند، راهاندازی شدند. این شبکه در ترکیه با اسم رمز «ضد چریک» شناخته شد، عناصر آن بعداً به ارتکاب شکنجه متهم شدند.[۵] وجود ضد چریکها در ترکیه در سال۱۹۷۳ توسط بولنت اجویت، نخستوزیر وقت فاش شد.[۶]
پروازهای «تحویل فوقالعاده» سیا
[ویرایش]پس از رد اتهامات مربوط به دخالت ترکیه در پروازهای محرمانه سیا توسط وزارت خارجه ترکیه، یک تلگراف دیپلماتیک ایالات متحده که توسط ویکی لیکس منتشر شد نشان داد که چنین پروازهایی انجام شدهاست. یک کابل به تاریخ ۸ ژوئن۲۰۰۶ بیان میکرد که ارتش ترکیه از سال۲۰۰۲ اجازه استفاده از پایگاه هوایی اینجرلیک را به عنوان ایستگاه سوخت رسانی برای «عملیات جابجایی بازداشت شدگان» دادهاست.[۷][۸]
سوریه
[ویرایش]به گفته منابع اطلاعاتی به نقل از سیمور هرش، در اوایل سال۲۰۱۲، سیا با همکاری ترکیه آنچه را «خط موش» نامید، عملیاتی مخفیانه برای به دست آوردن و انتقال، با استفاده از نیابتها و شرکتهای جلویی، تسلیحات از لیبی برای شورش ایجاد کرد. گروههایی در سوریه از طریق جنوب ترکیه. گزارش شدهاست که نقش سیا در این عملیات در نتیجه تخلیه گسترده مأموران سیا از کنسولگری آمریکا در بنغازی، لیبی، پس از حمله بنغازی در سال۲۰۱۲ به پایان رسید.[۹]به گفته هرش، این عملیات توسط دیوید پترائوس اداره میشد و سیا میتوانست از گزارش وجود این عملیات به کمیتههای اطلاعاتی کنگره آمریکا اجتناب کند، زیرا دخالت ترکیه اجازه میداد تا آن را به عنوان یک مأموریت رابط طبقهبندی کند.[۱۰]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- روابط ترکیه و ایالات متحده آمریکا
منابع
[ویرایش]- ↑ Glenn P. Hastedt, "Spies, Wiretaps, and Secret Operations", 2011
- ↑ Pacal, Jan (1997-04-04). "The Short and Bloody History of Ulkucus". Turkish Daily News. Hürriyet. Archived from the original on 2014-10-19. Retrieved 2008-12-30.
Ulkucus, the ultranationalists, were the lead players of the Turkish Gladio ...
- ↑ Celik, Serdar (February–March 1994). "Turkey's Killing Machine: The Contra-Guerrilla Force". Kurdistan Report. 17. Retrieved 2008-12-12.
- ↑ "THE NAME OF THE WAR AGAINST THE PEOPLE: THE CONTRA-GUERRILLA". Ozgur Politika. 1997-02-11. Archived from the original on 1998-02-14. Retrieved 2008-12-12.
The CIA has a delegation of at least 20 people who co-operate in the MIT with the CIA and who occupy high positions inside the MIT. They supply information, contacts and they participate in operations at home and collectively in operations abroad... All technical equipment is supplied by the CIA. A lot of personnel was trained by the Americans in courses abroad, the buildings were constructed by the CIA, the instructors were supplied by the CIA... The employees have been working for years as CIA agents, for the benefit of the American secret service, it takes over its tasks without pay in operations at home and abroad...
- ↑ Glenn P. Hastedt, "Spies, Wiretaps, and Secret Operations", 2011. Page 741-742
- ↑ Üstel, Aziz (2008-07-14). "Savcı, Ergenekon'u Kenan Evren'e sormalı asıl!". Star Gazete (به ترکی استانبولی). Retrieved 2008-10-21.
Türkiye'deki gizli ordunun adı kontr gerilladır.
- ↑ "WikiLeaks cables: Turkey let US use airbase for rendition flights". 17 January 2011.
- ↑ "US embassy cables: Turkey used as base to transport terrorism suspects". 18 January 2011.
- ↑ Patrick Cockburn "MI6, the CIA and Turkey's rogue game in Syria", The Independent, 12 April 2014
- ↑ Seymour Hersh, "The Red Line and the Rat Line", London Review of Books, 17 April 2014.