dd (یونیکس)

فرمان تشریح داده یا دی‌دی (به انگلیسی: dd) دستوری در یونیکس است که کاربرد معمول آن برای رونوشت گرفتن و تبدیل سطح پایین دادگان خام است. این دستور، رونوشتی از پرونده را تبدیل کرده و برطبق عملگرهای داده‌شده آن را قالب‌بندی می‌کند.

در حالت کلی و با تنظیمات پیش‌فرض و اختصاص ندادن عملگرها، دستور dd داده‌ها را از ورودی استاندارد (مثلاً صفحه‌کلید) گرفته و به خروجی استاندارد می‌دهد.

ساختار دستور

ساختار کلی این فرمان با بیشتر فرمان‌های یونیکس متفاوت است. این تفاوت از این نظراست که معمولاً در یونیکس شما پارامترها یا سوئیچ‌های دستور را مستقیماً وارد می کنید و برنامه مرتبط با آن دستور، خود متوجه می‌شود که سوئیچ مربوطه باید چه تغییری را در روند اجرای عادی برنامه اعمال کند. در حالیکه فرمان dd سوئیچ‌ها و پارامترهایش را به صورت ترکیب "متغیر = مقدار" دریافت می نماید. به صورت پیش فرض، درگاه ورودی این فرمان STDIN و درگاه خروجی آن، STDOUT است، اما توسط سوئیچ‌های if و of می‌توان آن‌ها را تغییر داد.

dd if=FILE of=FILE ibs=BYTES obs=BYTES bs=BYTES cbs=BYTES 
skip=BLOCKS seek=BLOCKS count=BLOCKS status=noxfer

توضیحات:

• if (از input file) و FILE: نام پروندهٔ مبدا.
• of (از output file) و FILE: نام پروندهٔ مقصد.

Block یا بلاک

Block یک واحد اندازه‌گیری بایت هاست، که خوانده، نوشته یا تبدیل می‌شود. سوئیچ‌های مربوطه می‌توانند اندازه بلاک سایز متفاوتی را برای خواندن/دریافت (ibs) و نوشتن/خروجی (obs) تعیین کنند. تعیین obs نیز هر دوی این دو سوئیچ را بی‌اثر می سازد. مقدار پیش‌فرض برای ibs و obs برابر با 512 بایت است ( که یک اجبار از طرف POSIX است و از قدیم برای اندازه بلاک تعریف شده‌است. اندازه بلاک‌ها در برخی کارها بسیار حیاتی است، از جمله زمانی که اطلاعات صدمه دیده را از روی هارد دیسک بازیابی می کنیم. تعیین تعداد کوچک بلاک سایز در این کار، باعث می‌شود بازیابی اکثر بلاک‌ها با موفقیت و صحیح صورت گیرد. از طرف دیگر، تعیین تعداد کوچک بلاک باعث خواندن - نوشتن بیشتر روی دیسک شده و لذا سرعت کل عملیات پایین‌تر می‌آید، بنابراین در زمان کپی کردن اطلاعات بهتر است اندازه بلاک بزرگتر باشد.

گزینه count برای تعیین تعداد بلاک‌ها استفاده می‌شود.

مثال

دستور زیر داده‌های از لوح فشرده را از درایو سی‌دی‌رام گرفته و یک پرونده با نام image و با پسوند iso از آن می‌سازد. در هر بلوک ۲۰۰۰ بایت (۲ کیلوبایت) فراخوانی می‌شوند.

user@localhost:~$ dd if=/dev/cdrom of=image.iso bs=2k

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «dd (Unix)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۱.