فاکتور هشت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Coagulation factor VIII
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگرfactor VIII F8Bcoagulation factor VIIIF8coagulation factor VIII C2 domainantihemophilic factorcoagulation factor VIII A1 domaincoagulation factor VIIIprocoagulant componentProcoagulant componentAHFcoagulation factor VIIIc
شناسه‌های بیرونیGeneCards: [۱]
الگوی گسترش RNA
PBB GE F8 205756 s at fs.png
More reference expression data
هم‌ساخت‌شناسی
گونه‌هاانسانموش
Entrez

n/a

n/a

آنسامبل

n/a

n/a

یونی‌پروت

n/a

n/a

RefSeq (mRNA)

n/a

n/a

RefSeq (پروتئین)

n/a

n/a

موقعیت (UCSC)n/an/a
جستجوی PubMedn/an/a
ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش Human
در انسان، ژن F8 بر روی بازوی بلند کروموزوم ایکس در جایگاه q28 قرار دارد.

فاکتور هشت یکی از پروتئین‌های ضروری لخته شدنِ خون است که به آن فاکتور ضد هموفیلی هم می‌گویند و در انسان توسط ژن «F8» کُدگذاری می‌شود[۱][۲] که بر روی بازوی بلند کروموزوم ایکس جای دارد. اختلال در این ژن، سبب بروز «هموفیلی A» می‌شود که نوعی اختلال در لخته‌شدن خون است و نحوهٔ توارث آن، از نوعِ «اتوزومال مغلوب وابسته به ایکس» است.[۳] فاکتور هشت در سلول‌های سینوزوئیدی کبد[۴] و سلول‌های لایه درون‌رگی در سرتاسر بدن ساخته می‌شود. این پروتئین به‌صورت «غیرفعال» در خون شناور است و پروتئین دیگری به نام عامل فون ویلبراند متصل است تا آنکه رگ‌های بدن به هر دلیلی دچار آسیب شوند.[۵] در پاسخ به این آسیب، فاکتور ۸ فعال شدن و از عامل فون ویلبراند جدا می‌شود. فاکتور ۸ فعال‌شده که به‌صورت VIIIa نمایش داده می‌شود، با پروتئین انعقادی دیگری به نام فاکتور ۹، تعامل پیدا می‌کند که این موضوع، سبب آغاز زنجیره‌ای از فعل‌وانفعالات شیمیایی در خون شده و خون را لخته می‌کند تا خونریزی بند بیاید.[۵]

فاکتور هشت در انعقاد خون مشارکت دارد و کوفاکتورِ «فاکتور نه فعال» است که در حضور یون کلسیم و فسفولیپیدها نوعی ترکیب شیمیایی پیچیده را ایجاد می‌کنند که فاکتور ده را فعال می‌کند. ژن فاکتور هشت از طریق فرایند پیرایش دگرسان، ۲ نسخهٔ رونویسی‌شدهٔ مختلف را ایجاد می‌کند: نسخهٔ شماره ۱، نوعی ایزوفرم گلیکوپروتئینیِ بزرگ را کُدگذاری می‌کند که در پلاسمای خون جریان دارد و به‌طور غیر کووالانسی، به عامل فون ویلبراد وصل می‌شود. نسخهٔ شمارهٔ ۲، تعدادی پروتئین‌های کوچک احتمالی را می‌سازد که به آن «ایزوفرم b» می‌گویند و بیشتر شامل دومِـین‌های متصل‌شونده به فسفولیپیدها در فاکتور هشت هستند. این دومِـین پروتئینی برای لخته شدن خون لازم است.[۶]

افرادی که میزان فاکتور ۸ در آنها خیلی بالاست، در معرض ترومبوز سیاهرگی عمقی و آمبولی ریه هستند.[۷] مس یک کوفاکتور ضروری برای فاکتور هشت است و کمبود آن، فعالیتِ فاکتور هشت را افزایش می‌دهد.[۸] ساخت فاکتور ۸ در بیماری‌های کبدی دچار مشکل نمی‌شود، بلکه بالعکس در چنین مواقعی، گاهی سطح آن بالاتر هم می‌رود.[۹][۱۰]

فاکتور هشت دارویی، یکی از داروهایی است که در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد که در برگیرندهٔ مهمترین داروهای نظام سلامت است.[۱۱]


آبشار انعقادی.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Toole JJ, Knopf JL, Wozney JM, Sultzman LA, Buecker JL, Pittman DD, Kaufman RJ, Brown E, Shoemaker C, Orr EC (1984). "Molecular cloning of a cDNA encoding human antihaemophilic factor". Nature. 312 (5992): 342–47. Bibcode:1984Natur.312..342T. doi:10.1038/312342a0. PMID 6438528.
  2. ↑ Truett MA, Blacher R, Burke RL, Caput D, Chu C, Dina D, Hartog K, Kuo CH, Masiarz FR, Merryweather JP (October 1985). "Characterization of the polypeptide composition of human factor VIII:C and the nucleotide sequence and expression of the human kidney cDNA". DNA. 4 (5): 333–49. doi:10.1089/dna.1985.4.333. PMID 3935400.
  3. ↑ Antonarakis SE (July 1995). "Molecular genetics of coagulation factor VIII gene and hemophilia A". Thrombosis and Haemostasis. 74 (1): 322–28. doi:10.1055/s-0038-1642697. PMID 8578479.
  4. ↑ Kumar V, Abbas A, Aster J (2005). Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease (9th ed.). Pennsylvania: Elsevier. p. 655. ISBN 978-0-8089-2450-0.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "NIH: F8 – coagulation factor VIII". National Institutes of Health.
  6. ↑ "Entrez Gene: F8 coagulation factor VIII, procoagulant component (hemophilia A)".
  7. ↑ Jenkins PV, Rawley O, Smith OP, O'Donnell JS (June 2012). "Elevated factor VIII levels and risk of venous thrombosis". British Journal of Haematology. 157 (6): 653–63. doi:10.1111/j.1365-2141.2012.09134.x. PMID 22530883.
  8. ↑ Milne DB, Nielsen FH (March 1996). "Effects of a diet low in copper on copper-status indicators in postmenopausal women". The American Journal of Clinical Nutrition. 63 (3): 358–64. doi:10.1093/ajcn/63.3.358. PMID 8602593.
  9. ↑ Hollestelle MJ, Geertzen HG, Straatsburg IH, van Gulik TM, van Mourik JA (February 2004). "Factor VIII expression in liver disease". Thrombosis and Haemostasis. 91 (2): 267–75. doi:10.1160/th03-05-0310. PMID 14961153.
  10. ↑ Rubin R, Leopold L (1998). Hematologic Pathophysiology. Madison, Conn: Fence Creek Publishing. ISBN 1-889325-04-X.
  11. ↑ "19th WHO Model List of Essential Medicines" (PDF). WHO. April 2015. Retrieved May 10, 2015.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فاکتور_هشت&oldid=30858249»