سید موسی حجازی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سید موسی حجازی
زادهٔ۱۲۶۱
تهران، ایران
درگذشت۱۳۳۲ (۷۰–۷۱ سال)
ملیتایران
پیشهپزشک
شناخته‌شده برایبنیان‌گذاری نخستین بیمارستان روانی در استان خراسان
حرفه پزشکی
حرفهروان‌پزشکی
مؤسساتبیمارستان دکتر حجازی (بنیان‌گذار)

سید موسی حجازی (۱۲۶۱ – ۱۳۳۲)، که با نام پزشک اعظم مشهور است،[۱] پزشک ایرانی و بنیانگذار بیمارستان روانی حجازی در استان خراسان بود.[۲]

زندگی‌نامه[ویرایش]

حجازی تحصیلات خود را در مدارس تهران طی کرد و سپس برای آموختن دانش پزشکی، به دارالفنون رفت.[۳] پس از پایان دورهٔ تحصیلی در دارالفنون، برای ادامهٔ تحصیلات به فرانسه سفر کرد. او در تهران ازدواج کرد. دختر او اکنون «عمه بزرگ» خاندان موسی خان است.

نخستین بیمارستان روانی مدرن در مشهد[ویرایش]

حجازی، در شرایطی که بیماران روانی از جامعه طرد می‌شدند، تصمیم به ایجاد مرکزی برای نگهداری آن‌ها گرفت و با تلاش او و کمک افراد خیر، سرانجام محلی در میدان «دوچرخه»، مکانی که امروزه سالن ورزشی مهرانِ مشهد قرار دارد، به این کار اختصاص داده‌شد.[۴]

حجازی با کمک آستان قدس رضوی زمینی در خیابان سمرقند مشهد (آیت‌الله عبادی فعلی) برای این کار تهیه کرد و سنگ بنای نخستین بیمارستان روانی شهر مشهد را گذاشت[۵] بیمارستان حجازی را در سال ۱۳۲۸ تأسیس کرد.[۶]

او به تأسیس این بیمارستان اکتفا نکرد و هزینهٔ نگهداری بسیاری از بیماران بی‌سرپرست را شخصاً تقبل می‌کرد. حجازی پیش از تأسیس بیمارستان حجازی، درصدد ساماندهی وضعیت مسلولان شهر مشهد برآمد. به همت او، در ابتدای جاده طرقبه فعلی، برای نگهداری مسلولان، بیمارستانی ساخته شد که امروزه به بیمارستان دکتر علی شریعتی مشهور است.[۷] ساخت بنای این بیمارستان در سال ۱۳۲۵ به پایان رسید.

درگذشت[ویرایش]

حجازی سرانجام پس از دو سال بیماری، در سال ۱۳۳۲ در سن ۷۶ سالگی، درگذشت و در بیمارستان مسلولان دکتر حجازی (دکتر شریعتی فعلی) دفن شد. مقبرهٔ وی، در اتاقک کوچکی است که در ورودی بیمارستان قرار دارد.[۸]

منابع[ویرایش]

  1. «نام پدرش «رضاقلی خان» ملقب به «مستوفی» بوده‌است. رضا قلی خان به دربار ناصری رفت و آمد داشت و از جمله محارم درباری [[قاجاریان|شاه قاجار]». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اكتبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۵ اكتبر ۲۰۲۲. تاریخ وارد شده در |بازبینی=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  2. صالحی‌نیا، مریم؛ جعفری، فرهاد؛ گلشنی، علیرضا. «تاریخچه بیمارستان روان‌پزشکی مشهد» (PDF). مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. تابستان ۱۳۹۵. صص. ۱۶۲–۱۶۵. دریافت‌شده در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲.
  3. «طبیب اعظم با درد مردمان آشنا بود | روایتی تاریخی از دکتر موسی و نصرا… حجازی». شهرآرانیوز. ۲ شهریور ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۳۱.
  4. گوشه‌هایی از زندگی‌نامه زنده یاد دکتر سید موسی حجازی بنیانگذار بیمارستان روانی در استان خراسان (به بهانه پنجاهمین سالگرد درگذشت وی) - نورمگز[پیوند مرده]
  5. از دکتر موسی و نصرا... حجازی تنها یک نام بر سر در بیمارستان باقی مانده‌است[پیوند مرده]
  6. بیمارستان ابن سینا و دکتر حجازی[نیازمند منبع معتبر]
  7. «تیم «بیمارستان حجازی» آماده مسابقه است!». شهرآرا نیوز. ۲۸ مهر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۳۱.
  8. نوائیان رودسری، جواد (۱۱ اسفند ۱۳۹۸). «روزنامه خراسان: دردشناس مثل دکتر حجازی مردم نواز مثل دکتر شیخ». روزنامه خراسان. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۳۱.