سرقت اسناد هسته‌ای ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سرقت اسناد هسته‌ای ایران، به عملیات نفوذ عوامل موساد در نیمه شب ۳۱ ژانویه ۲۰۱۸ به یک انبار در منطقه‌ شورآباد استان تهران اشاره دارد که طی آن، اسنادی شامل ۵۵ هزار صفحه سند و ۱۸۳ لوح فشرده شامل پرونده‌ها، طرح‌ها و فیلم‌های مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران سرقت شده‌است. طبق ادعای اسرائیل، حکومت ایران پس از امضاء توافق هسته‌ای با گروه ۱+۵ در سال ۲۰۱۵ میلادی، انتقال و ذخیره‌سازی این اسناد در انبار فوق را آغاز کرده بودند. این اسناد محرمانه که خبر آن‌ها در آوریل ۲۰۱۸ از سوی بنیامین نتانیاهو رسانه‌ای شد، در جریان یک نشست مطبوعاتی در دسترس رسانه‌ها قرار گرفت. مقام‌های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا پس از بررسی این اسناد و تطبیق محتوای آن‌ها با اطلاعات مأموران جاسوسی‌شان، اصالت این اسناد را تأیید کرده‌اند.[۱]

حکومت ایران بارها اعلام کرده که اسناد مورد ادعای اسرائیل جعلی هستند و با هدف تخریب فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران از سوی سازمان جاسوسی اسرائیل تهیه شده‌است.[۲]

شرح عملیات[ویرایش]

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در ۳۰ آوریل ۲۰۱۸ ادعا کرد اسرائیل انبوهی از اسناد هسته‌ای ایران را از کشور خارج کرده‌است. وی ادعا کرد این اسناد شامل ۵۵ هزار صفحه و ۵۵ هزار فایل دیجیتال در قالب ۱۸۳ سی‌دی دربارهٔ برنامه و فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است.[۳][۲]

قبل از انجام عملیات سرقت، مأموران موساد یک انبار در اطراف شورآباد که محل نگه‌داری اسناد هسته‌ای ایران بود را به مدت دو سال تحت نظر داشته‌اند. مقامات اسرائیلی باور دارند نگه‌داری اسناد هسته‌ای آن هم در انباری خارج از مناطق محافظت شده نظامی، تنها به دلیل برانگیخته نشدن تردیدها نسبت به ماهیت واقعی این انبار بوده و ایران از این انبار به عنوان استتاری برای نگه‌داری اسناد هسته‌ای خود استفاده می‌کرده‌است.[۱]

روزنامه نیویورک تایمز جزئیات عملیات را این گونه روایت کرده‌است:[۴]

محتوای اسناد[ویرایش]

طبق این اسناد، جمهوری اسلامی ایران برای پیشبرد برنامه هسته‌ای خود از کارشناسان پاکستانی و برخی دیگر از کارشناسان خارجی کمک گرفته بود و در قالب پروژه ای به نام آماد، در آستانه دستیابی به فناوری مهم ساخت بمب هسته‌ای قرار داشته‌؛ پروژه‌ای که مربوط به ۱۵ سال پیش بوده‌است.[۱]

بر پایه این اسناد، ایران در تلاش برای تولید کلاهک هسته‌ای برای موشک شهاب ۳ بوده و چندین پیشنهاد را برای انجام آزمایش‌های هسته‌ای مخفیانه در دست بررسی داشته‌است که این برنامه از سال ۲۰۰۳ میلادی متوقف شده‌ و ترور دو دانشمند هسته‌ای ایران با هدف کند کردن این برنامه صورت گرفته‌است.[۱][۴]

واکنش‌ها[ویرایش]

به گفته حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ و تایید سرقت اسناد محرمانه، افشاء این اسناد یکی از دلایل تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج یکجانبه از توافق هسته‌ای گروه ۱+۵ با ایران بوده و نشان دهنده بنا شدن توافق هسته‌ای با ایران بر مبنای داده‌های غلط است.[۶][۱]

  • محسن رضایی ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ سرقت اسناد هسته‌ای توسط اسرائیل را تأیید کرد و گفت:[۷] «کشور دچار آلودگی امنیتی شده و خواستار سالم‌سازی امنیتی و پاک‌سازی منابع نفوذی احتمالی از سوی دولت آینده شده‌است. قبل از این، از اسناد به کلی سری هسته‌ای ما سرقت شده‌است و قبل از آن چند ریز پرنده مشکوک آمدند و کارهایی انجام دادند.[۸][۳]»
  • یوسی کوهن، رئیس موساد، عملیات سرقت اسناد مربوط به برنامه هسته‌ای ایران توسط این سازمان را به عملیات جیمز باند در دنیای واقعی تشبیه کرد.
  • خبرگزاری آسوشیتدپرس تصریح کرد که جزئیات جدید منتشر شده ثابت نمی‌کند که ایران به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ پایبند نبوده‌است.[۱]
  • محمدجواد ظریف، در پیامی توییتری این ادعاها را برنامه‌ای از پیش تعیین شده و برای تأثیر بر ادامه حیات برجام دانست.
  • روزنامه کیهان: «کدام نظام و حکومتی را می‌توان آدرس داد که از کمترین سطح درک و شعور برخوردار باشد و در همان حال اسناد به‌کلی سرّی خود را در یک منطقه بیابانی بی‌حفاظ رها کند که مورد دستبرد صهیونیست‌های فطرتاً دزد قرار بگیرد؟![۹]»

آثار فرهنگی و هنری[ویرایش]

کتابی تحت عنوان «تلاش پرمخاطره ایرانی برای دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای» قرار است به زودی در ایالات متحده منتشر شود که در آن با استناد به آرشیو سرقت شده هسته‌ای ایران، گفته شده‌است که جمهوری اسلامی ایران سال‌ها پیش از توانایی ساخت سلاح هسته‌ای در یک دوره زمانی کوتاه برخوردار شده‌است.[۱۰] دیوید آلبرایت، رئیس مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی، و سارا برکهارد، از محققان همین مؤسسه، نویسندگان این کتاب هستند و آن را بر اساس اسناد آرشیو هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران که اسرائیلی‌ها در ۱۱ بهمن ۱۳۹۶ از داخل ایران سرقت و به اسرائیل منتقل کردند، تنظیم و برای انتشار آماده کرده‌اند. نویسندگان کتاب عقیده دارند شیوه ایرانی‌ها برای ساخت بمب اتمی «کاملاً بومی» است و از خارج الگوبرداری نشده‌است.[۱۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ «جزئیات عملیات شبانه موساد در تهران؛ ادعای سرقت اسناد هسته‌ای ۱۵ ساله». euronews (به اردو). ۲۰۱۸-۰۷-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «محسن رضایی؛ اعتراف به "آلودگی امنیتی" و تأیید سرقت اسناد هسته‌ای - 14.04.2021». DW.COM. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ آسیا، روزنامه (۲۰۲۱-۰۵-۱۵). «سرقت اسناد هسته ای و «آلودگی امنیتی» در کشور رخ داده‌است». روزنامه آسیا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «انتشار جزییاتی از 'سرقت اسناد برنامه اتمی ایران توسط اسرائیل'». BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۰۷-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  5. «ادعای رسانه‌های آمریکا دربارهٔ سرقت اسناد هسته‌ای محرمانه ایران». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۷-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ -موساد-سرقت-اسناد-هسته‌ای-ایران، عملیات-جیمز-باند-در-دنیای-واقعی-بود «رئیس موساد: سرقت اسناد هسته‌ای ایران، عملیات جیمز باند در دنیای واقعی بود» مقدار |پیوند= را بررسی کنید (کمک). ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۰۷-۰۱.[پیوند مرده]
  7. فردا، رادیو (۲۰۲۱-۰۴-۱۴). «محسن رضایی سرقت اسناد هسته‌ای توسط اسرائیل را تأیید کرد؛ «کشور دچار آلودگی امنیتی شده»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  8. «محسن رضائی، سرقت هزاران سند و سی‌دی از داخل ایران، توسط اسرائیل را تأیید کرد». rfi. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۵ مه ۲۰۲۱.
  9. «واکنش کیهان به ادعای سرقت اسناد هسته ای ایران توسط اسرائیل». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  10. «جزییاتی از برنامه هسته‌ای ایران در کتاب تازه «مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی»». رادیو فردا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۶.
  11. «گزارش واشینگتن پست از توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای در مدت کوتاه». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۶.