سدیم کلسیم ادتات

سدیم کلسیم ادتات
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Calcium disodium versenate, others
نام‌های دیگر	edetate calcium disodium, sodium calcium edetate
AHFS/Drugs.com	monograph
روش مصرف دارو	IV, IM
کد ATC	V03AB03 ;
شناسه‌ها
	نام آیوپاک Calcium disodium 2-[2-[bis(carboxylatomethyl)amino]ethyl-(carboxylatomethyl)amino]acetate;
شمارهٔ سی‌ای‌اس	62-33-9;
پاب‌کم CID	6093170;
دراگ‌بنک	DB00974;
کم‌اسپایدر	5883;
UNII	8U5D034955;
عدد ئی	E385 (antioxidants, ...)
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID2036409 ;
ECHA InfoCard	100.000.482
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C10H12CaN2Na2O8
جرم مولی	۳۷۴٫۲۷۰ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
	SMILES C(CN(CC(=O)[O-])CC(=O)[O-])N(CC(=O)[O-])CC(=O)[O-].[Na+].[Na+].[Ca+2];
	InChI InChI=1S/C10H16N2O8.Ca.2Na/c13-7(14)3-11(4-8(15)16)1-2-12(5-9(17)18)6-10(19)20;;;/h1-6H2,(H,13,14)(H,15,16)(H,17,18)(H,19,20);;;/q;+2;2*+1/p-4; Key:SHWNNYZBHZIQQV-UHFFFAOYSA-J;

سدیم کلسیم ادتات(به انگلیسی: Sodium calcium edetate)، که با نام‌های ادتات کلسیم دی‌سدیم، سدیم کلسیم EDTA و دیگر نام‌ها نیز شناخته می‌شود، دارویی است که در وهله اول برای درمان مسمومیت با سرب،^[۱] شامل مسمومیت کوتاه مدت و بلند مدت استفاده می‌شود.^[۲] سدیم کلسیم ادتات در سال ۱۹۵۳ در ایالات متحده مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.^[۳]

عامل کی‌لیت‌ساز[ویرایش]

سدیم کلسیم اداتات در خانواده داروهای کی‌لیت کننده قرار دارد.^[۴] این ماده یک نمک ادتات با دو اتم سدیم و یک کلسیم است.^[۵] این ماده با اتصال به تعدادی از فلزات سنگین، آن‌ها را تقریباً بی اثر کرده و به آن‌ها اجازه می‌دهد به وسیله ادار از بدن خارج شوند.

ادتات دی‌سدیم فرمولاسیون متفاوتی است که اثرات یکسانی با این ماده ندارد.^[۶]

استفاده پزشکی[ویرایش]

سدیم کلسیم اداتات عمدتاً برای درمان مسمومیت با سرب،^[۷] و به عنوان جایگزینی برای سوکسیمر مورد استفاده قرار می‌گیرد.^[۶] این دارو به صورت تزریق وریدی آهسته یا تزریق عضلانی تجویز می‌شود.^[۸]

برای انسفالوپاتی سرب سدیم کلسیم ادتات به‌طور معمول همراه دی‌مرکاپرول استفاده می‌شود.^[۶] همچنین ممکن است برای درمان مسمومیت با پلوتونیوم نیز استفاده شود.^[۹] اما به نظر نمی رسد برای درمان مسمومیت با تترااتیل سرب مفید باشد.

اثرات جانبی[ویرایش]

عوارض جانبی شایع شامل درد در محل تزریق است.^[۶] سایر عوارض جانبی ممکن است شامل مشکلات کلیوی، اسهال، تب، دردهای عضلانی و افت فشار خون باشد.^[۱۰] به احتمال زیاد، فواید این دارو در صورت لزوم در هنگام بارداری، بیشتر از خطرات آن است.

تاریخچه[ویرایش]

سدیم کلسیم ادتات در سال ۱۹۵۳ در ایالات متحده مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.^[۶] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.^[۱۱]

منابع[ویرایش]

↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
↑ Kasture AV (2008). Pharmaceutical Chemistry (به انگلیسی). Vol. I. Pragati Books Pvt. Ltd. p. 16.11. ISBN 9788185790121. Archived from the original on 2017-01-16.
↑ ^۶٫۰ ^۶٫۱ ^۶٫۲ ^۶٫۳ ^۶٫۴ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017."Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
↑ Flanagan R, Jones A, Maynard RL (2003). Antidotes: Principles and Clinical Applications (به انگلیسی). CRC Press. p. 47. ISBN 9780203485071. Archived from the original on 2017-01-16.
↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
↑ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva,CH: World Health Organization. 2019. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.

پیوند به بیرون[ویرایش]

"Sodium calcium edetate". Drug Information Portal. U.S. National Institutes of Health.

[WHO20082-1] Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.

[AHFS20173-2] "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.

[AHFS20174-3] "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.

[AHFS20172-4] "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.

[5] Kasture AV (2008). Pharmaceutical Chemistry (به انگلیسی). Vol. I. Pragati Books Pvt. Ltd. p. 16.11. ISBN 9788185790121. Archived from the original on 2017-01-16.

[AHFS2017-6] ۶٫۰ ^۶٫۱ ^۶٫۲ ^۶٫۳ ^۶٫۴ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017."Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.

[WHO20083-7] Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.

[WHO20084-8] Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.

[9] Flanagan R, Jones A, Maynard RL (2003). Antidotes: Principles and Clinical Applications (به انگلیسی). CRC Press. p. 47. ISBN 9780203485071. Archived from the original on 2017-01-16.

[WHO20085-10] Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.

[WHO21st2-11] World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva,CH: World Health Organization. 2019. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]