ده ملازم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ده ملازم
زبان‌های چینی十常侍

ده ملازم که با نام ده خدمتگذار و جناح خواجگان نیز شناخته می‌شوند، گروهی از صاحب منصبان با نفوذ در دربار امپراتور لینگ هان (۱۶۸–۱۸۹) در امپراتوری هان شرقی چین بودند. اگرچه آنها اغلب به عنوان یک گروه ۱۰ نفره نامیده می‌شوند، اما در واقع آنها ۱۲ نفر بودند و همه در دربار امپراتور لینگ موقعیت ژونگ چانگشی (ملازمان اصلی) را داشتند.

۱۲ نفر عبارتند از: ژانگ رانگ (張讓)، ژائو ژونگ (趙忠)، شیا یون (夏惲)، گوا شنگ (郭勝)، سون ژانگ (孫璋)، بی لان (畢嵐)، لی سونگ (栗). 嵩)، دوان گوی (段珪)، گائو وانگ (高望)، ژانگ گونگ (張恭)، هان کوی (韓悝) و سونگ دیان (宋典).[۱]

قتل‌عام جناح خواجگان[ویرایش]

قتل‌عام جناح خواجگان
بخشی از جنگ‌های اواخر دودمان هان شرقی
تاریخسپتامبر ۱۸۹[۲]
موقعیت
نتایج شکست و نابودی جناح خواجگان
طرف‌های درگیر
جناح خواجگان جنگ‌سالاران
فرماندهان و رهبران
ده ملازم   هو جین  
یوان شائو
یوان شو
دونگ ژو
تلفات و خسارات
۲۰۰۰+ نفر، ازجمله ده ملازم[۳] نامعلوم

هنگامی که امپراتور لینگ در سال ۱۸۹ به شدت بیمار شد، پسر کوچکترش، لیو زی، را که در آن زمان حدود هشت سال داشت، مخفیانه به دستیار و خواجه نزدیک، ژیان شو، سپرد. پس از مرگ امپراتور، ژیان شو تلاش کرد لیو زی را بر تاج و تخت بنشاند اما نقشه او شکست خورد. پسر بزرگ امپراتور لینگ، لیو بین ۱۳ ساله، به جای آن امپراتور شد و به امپراتور شائو معروف شد. ملکه هو (مادر امپراتور شائو) و ژنرال هو جین (برادر امپراتیس هو) نایب‌السلطنه‌هایی شدند که از طرف امپراتور زیر سن قانونی حکومت می‌کردند.[۴][۵]

در تابستان ۱۸۹، پس از اینکه ژیان شو متوجه شد که هی جین و زیردستانش در حال نقشه کشیدن برای از بین بردن او هستند، سعی کرد خواجه‌های همکار خود را متقاعد کند تا در طرح او برای ترور هو جین به او بپیوندند. با این حال، آنها توسط گو شنگ، که از نزدیکان ملکه هو بود، متقاعد شدند که ایده جیان شوو را رد کنند. هی جین متعاقباً جیان شوو را دستگیر و اعدام کرد و سپس کنترل واحدهای نظامی را که قبلاً تحت فرماندهی جیان بود به دست گرفت.[۶] در پاییز ۱۸۹، یوان شائو به هی جین پیشنهاد کرد تا جناح خواجه را از بین ببرد و قدرت را تحکیم کند. ملکه هو بلافاصله این ایده را رد کرد، زیرا او را ملزم می‌کرد که به‌طور منظم با مردان ارتباط برقرار کند، که به نظر او توهین آمیز بود. مادر ملکه هو (بانوی وویانگ) و هه میائو (何苗) توسط خواجه‌ها رشوه دریافت کرده بودند تا از آنها محافظت کنند، بنابراین آنها نیز به شدت با نقشه هو جین مخالفت کردند و گفتند که بسیار به خواجه‌ها مدیون هستند. (ملکه هو همسر امپراتور لینگ شده بود زیرا خواجه‌ها به او کمک کرده بودند)[۷]

هو جین سپس به پیشنهاد جایگزین یوان شائو توجه کرد: او مخفیانه به چند مقام نظامی استانی یا جنگ سالاران (دونگ ژو، وانگ کوانگ، کیائو مائو و دینگ یوان) دستور داد تا نیروهای خود را به مجاورت لوئویانگ، پایتخت امپراتوری و آشکارا هدایت کنند، به این امید که ملکه هو را تحت فشار قرار دهد تا علیه خواجه‌ها اقدام کند. ملکه هو در ابتدا از آسیب رساندن به خواجه‌ها خودداری کرد، اما با نزدیک شدن نیروهای دونگ ژو به لویانگ، او به خواجه‌ها دستور داد کاخ را ترک کرده و به مارکی‌های خود بازگردند. (بسیاری از خواجه‌ها توسط امپراتور لینگ، مارکی شده بودند)[۸] خواهر کوچکتر ملکه هو با پسر ژانگ رانگ (پسر خوانده) ازدواج کرد. ژانگ رانگ از او درخواست کرد که به او کمک کند، بنابراین او به مادرش (بانوی وویانگ)، که به نوبه خود با ملکه هو صحبت کرد، خبر داد. شهبانو تسلیم شد و خواجه‌ها را به کاخ احضار کرد.[۹]

در حدود سپتامبر ۱۸۹، خواجه‌ها نقشه ای برای ترور هی جین ترتیب دادند. آنها یک فرمان جعلی امپراتوری به نام ملکه هو صادر کردند و به هو جین دستور دادند تا برای ملاقات با او وارد قصر شود. در ۲۲ سپتامبر ۱۸۹، هو جین در کمین افتاد و به دست خواجه‌ها که او را متهم به خیانت کردند، درگذشت.[۱۰] پس از مرگ هی جین، زیردستان او وو کوانگ (吳匡) و ژانگ ژانگ (張璋)، همراه با یوان شائو، یوان شو و دیگران، نیروهای خود را به هجوم به کاخ و کشتن خواجه‌ها برای انتقام هدایت کردند. هر کس را که شبیه خواجه بود، بی‌رویه سلاخی می‌کردند. عده‌ای از جوانان که موهای صورت نداشتند، از شدت ناامیدی، شلوار خود را جلوی چشمان سربازان انداختند تا ثابت کنند که خواجه نیستند. در طول حمله، خواجه‌ها ملکه هو، امپراتور شائو و شاهزاده چنلیو (لیو زی) را گروگان گرفتند و سعی کردند از قصر به سمت رودخانه زرد به سمت چانگان فرار کنند. لو ژی خواجه دوان گوی (段珪) را دنبال کرد و ملکه را از دست او نجات داد.[۱۱] هه میائو که نسبت به خواجه‌ها همدردی می‌کرد، توسط وو کوانگ و برادر کوچکتر دونگ ژو، دونگ مین (董旻) کشته شد. بیش از ۲۰۰۰ نفر در این حمله کشته شدند.[۳]

ژانگ رانگ و حدود ۱۰ خواجه دیگر توانستند امپراتور شائو و شاهزاده چن‌لیو را با نیروهای امپراتوری به رهبری لو ژی و مین گونگ (閔貢) به ساحل رودخانه بیاورند. ژانگ رانگ رو به امپراتور شائو کرد و با گریه گفت: "ما نابود خواهیم شد و هرج و مرج در امپراتوری رخ خواهد داد. اعلیحضرت لطفا مواظب خودت باش!" سپس خود را به داخل رودخانه انداخت و غرق شد.[۱۲][۱۳]

منابع[ویرایش]

  1. (張讓者,潁川人;趙忠者,安平人也。 … 是時讓、忠及夏惲、郭勝、孫璋、畢嵐、栗嵩、段珪、高望、張恭、韓悝、宋典十二人,皆為中常侍, ...) Houhanshu vol. 78.
  2. de Crespigny, Rafe (2007), p. 312.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ (匡遂引兵與董卓弟奉車都尉旻攻殺苗,弃其屍於苑中。紹遂閉北宮門,勒兵捕宦者,無少長皆殺之。或有無須而誤死者,至自發露然後得免。死者二千餘人。) Houhanshu vol. 69.
  4. (六年,帝疾篤,屬協於蹇碩。碩旣受遺詔,且素輕忌於進兄弟,及帝崩,碩時在內,欲先誅進而立協。及進從外入,碩司馬潘隱與進早舊,迎而目之。進驚,馳從儳道歸營,引兵入屯百郡邸,因稱疾不入。碩謀不行,皇子辯乃即位,何太后臨朝,進與太傅袁隗輔政,錄尚書事。) Houhanshu vol. 69.
  5. (中平六年,帝崩,皇子辯即位,尊后為皇太后。太后臨朝。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  6. (進素知中官天下所疾,兼忿蹇碩圖己,及秉朝政,陰規誅之。 … 進乃使黃門令收碩,誅之,因領其屯兵。) Houhanshu vol. 69.
  7. (袁紹復說進曰:「前竇武欲誅內寵而反為所害者, … 我柰何楚楚與士人對共事乎?」進難違太后意,且欲誅其放縱者。紹以為中官親近至尊,出入號令,今不悉廢,後必為患。而太后母舞陽君及苗數受諸宦官賂遺,知進欲誅之。數白太后,為其障蔽。又言:「大將軍專殺左右,擅權以弱社稷。」太后疑以為然。中官在省闥者或數十年,封侯貴寵,膠固內外。進新當重任,素敬憚之,雖外收大名而內不能斷,故事乆不決。) Houhanshu vol. 69.
  8. (紹等又為畫策,多召四方猛將及諸豪傑,使並引兵向京城,以脅太后。進然之。 … 遂西召前將軍董卓屯關中上林苑,又使府掾太山王匡東發其郡強弩,并召東郡太守橋瑁屯城皐,使武猛都尉丁原燒孟津,火照城中,皆以誅宦官為言。太后猶不從。 … 進於是以紹為司隷校尉,假節,專命擊斷;從事中郎王允為河南尹。紹使洛陽方略武吏司察宦者,而促董卓等使馳驛上,欲進兵平樂觀。太后乃恐,悉罷中常侍小黃門,使還里舍,唯留進素所私人,以守省中。諸常侍小黃門皆詣進謝罪,唯所措置。進謂曰:「天下匈匈,正患諸君耳。今董卓垂至,諸君何不早各就國?」袁紹勸進便於此決之,至于再三。進不許。紹又為書告諸州郡,詐宣進意,使捕案中官親屬。) Houhanshu vol. 69.
  9. (進謀積日,頗泄,中官懼而思變。張讓子婦,太后之妹也。讓向子婦叩頭曰:「老臣得罪,當與新婦俱歸私門。惟受恩累世,今當遠離宮殿,情懷戀戀,願復一入直,得暫奉望太后、陛下顏色,然後退就溝壑,死不恨矣。」子婦言於舞陽君,入白太后,乃詔諸常侍皆復入直。) Houhanshu vol. 69.
  10. (八月,進入長樂白太后,請盡誅諸常侍以下,選三署郎入守宦官廬。諸宦官相謂曰:「大將軍稱疾不臨喪,不送葬,今欻入省,此意何為?竇氏事竟復起邪?」又張讓等使人潛聽,具聞其語,乃率常侍段珪、畢嵐等數十人,持兵竊自側闥入,伏省中。及進出,因詐以太后詔召進。入坐省闥,讓等詰進曰:「天下憒憒,亦非獨我曹罪也。先帝甞與太后不快,幾至成敗,我曹涕泣救解,各出家財千萬為禮,和恱上意,但欲託卿門戶耳。今乃欲滅我曹種族,不亦太甚乎?卿言省內穢濁,公卿以下忠清者為誰?」於是尚方監渠穆拔劔斬進於嘉德殿前。讓、珪等為詔,以故太尉樊陵為司隷校尉,少府許相為河南尹。尚書得詔板,疑之,曰:「請大將軍出共議。」中黃門以進頭擲與尚書,曰:「何進謀反,已伏誅矣。」) Houhanshu vol. 69.
  11. (進部曲將吳匡、張璋,素所親幸,在外聞進被害,欲將兵入宮,宮閤閉。袁術與匡共斫攻之,中黃門持兵守閤。會日暮,術因燒南宮九龍門及東西宮,欲以脅出讓等。讓等入白太后,言大將軍兵反,燒宮,攻尚書闥,因將太后、天子及陳留王,又劫省內官屬,從複道走北宮。尚書盧植執戈於閣道䆫下,仰數段珪。段珪等懼,乃釋太后。太后投閣得免。) Houhanshu vol. 69.
  12. (張讓、段珪等困迫,遂將帝與陳留王數十人步出穀門,奔小平津。公卿並出平樂觀,無得從者,唯尚書盧植夜馳河上,王允遣河南中部掾閔貢隨植後。貢至,手劔斬數人,餘皆投河而死。明日,公卿百官乃奉迎天子還宮,以貢為郎中,封都亭侯。) Houhanshu vol. 69.
  13. (讓等數十人劫質天子走河上。追急,讓等悲哭辭曰:「臣等殄滅,天下亂矣。惟陛下自愛!」皆投河而死。) Houhanshu vol. 78.