خیزش ترتر (۱۹۲۰ میلادی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
خیزش ترتر
تاریخمه ۱۹۲۰
موقعیت
نتایج پیروزی بلشویک‌های باکو
طرف‌های درگیر
جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی مردم ترتر
فرماندهان و رهبران

نریمان نریمانف

رشید آقا جوانشیر

خیزش ترتر (انگلیسی: Tartar Uprising) نخستین خیزش در برابر تهاجم ارتش سرخ به جمهوری خلق آذربایجان در سال ۱۹۲۰ میلادی بود.[۱] رشید آقا جوانشیر (از نوادگان پناهعلی‌خان جوانشیر بنیان‌گذار خانات قره‌باغ) یکی از رهبران این خیزش بود.[۲]

رخدادها[ویرایش]

در ۲۱ مه ۱۹۲۰ ساکنان شهرستان ترتر خیزش مسلحانه‌ای را برپا کردند. آنها با کشتن ۸۰ سرباز ارتش سرخ، نافرمانی خود را از دولت جدید شوروی اعلام کردند. فرمانده ارتش سرخ نیز به دست شورشیان کشته شد.[۳]

سرکوب خیزش[ویرایش]

پس از گذشت ۳ روز، داداش بنیادزاده و چنگیز ایلدیریم برای سرکوب قیام به منطقه گسیل شدند. در همان زمان، برای جلوگیری از این خیزش، دولت شوروی نیروهای مسلح را به شهرستان ترتر فرستاد. خیزش ترتر در ماه مه به شکل ددمنشانه‌ای سرکوب شد. برخی از روستاها با گلوله باران به آتش کشیده شد. پس از مدت کوتاهی سرکوب خیزش ترتر، خیزش تازه‌ای در قره‌باغ آغاز شد و مردم تارتار به این خیزش پیوستند.

منابع[ویرایش]

  1. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası [Encyclopedia of the Azerbaijan Democratic Republic] (به ترکی آذربایجانی). Vol. II. Bakı: Lider. 2004. p. 472. ISBN 9952-417-44-4.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:خطاهای شابک چشم‌پوشی‌شده (link)
  2. Xəlilzadə, Flora (9 December 2012). "Günahsız şuşalılar" [Innocent people of Shusha] (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 1 January 2021.
  3. Azərbaycan tarixi 7 cilddə [History of Azerbaijan in 7 volumes] (به ترکی آذربایجانی). Vol. V. Bakı. 2001. p. 345.