حزب فالانژ لبنان

حزب فالانژ لبنان عربی: الكتائب اللبنانية‎ فرانسوی: Phalanges libanaises‎
رئیس‌جمهور	Samy Gemayel
Founder	Pierre Gemayel
بنیان‌گذاری	۱ اوت ۱۹۳۶ (۱۹۳۶-۰۸-01)
مقرها	بیروت، لبنان
مرام سیاسی	فالانژ (Historical) محافظه‌کاری ملی دموکراسی مسیحی Phoenicianism فدرالیسم
موضع سیاسی	راست (گرایش سیاسی)
وابستگی ملی	ائتلاف ۱۴ مارس
وابستگی بین‌المللی	Centrist Democrat International
مجلس نمایندگان لبنان	۳ از ۱۲۸
Cabinet of Lebanon	۰ از ۳۰
پرچم
وبگاه
www.kataeb.org

حزب کتائب با نام قبلی حزب فالانژ لبنان، یکی از حزب‌های دست راستی تندرو در کشور لبنان است. اگر چه حزب فالانژ لبنان به‌طور رسمی یک حزب سکولار است، اما به کلیسای مارونی منتسب است و برای حفظ منافع مسیحیان مارونی در لبنان فعالیت می‌کند. حزب فالانژ لبنان یکی از بازیگران اصلی در طول جنگ داخلی لبنان بود که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ میلادی در لبنان جریان داشت که نهایتاً با اخراج سازمان آزادی‌بخش فلسطین از لبنان پایان یافت.

تأسیس

حزب فالانژ لبنان در سال ۱۹۲۶ میلادی، توسط پیر جمیل بنیان‌گذاشته شد. شعار این حزب «خدا، میهن و خانواده» بود. حزب فالانژ برای به قدرت رساندن مسیحیان مارونی در لبنان تلاش می‌کرد.

جنگ داخلی لبنان

پیر جمیل بنیان‌گذار حزب فالانژ لبنان در سال‌روز تأسیس حزب در سال ۱۹۷۱ میلادی در منطقه مسیحی‌نشین اشرفیه در شرق بیروت.

در فرودین ۱۹۷۵ میلادی (۱۳ آوریل ۱۹۷۵) وقتی پی‌یر جمیل مؤسس و رهبر حزب کتائب (حزب فالانژ لبنان) در حال بازدید از مراحل ساخت کلیسایی در عین الرُمّانة بود هدف حمله سرنشینان مسلحِ خودرویی ناشناس قرار گرفت. این سوء قصد به سازمان آزادی‌بخش فلسطین نسبت داده شد، اگرچه صحت آن ثابت نشد. پی‌یر جمیل از سوءقصد جان سالم به در برد، ولی این رویداد به بهانه‌ای برای اقدامات متقابل و در نهایت به جنگ داخلی ۱۵ ساله در لبنان منجر شد.

در طول جنگ داخلی لبنان، حزب فالانژ با همراهی دیگر احزاب ملی‌گرای لبنانی با سازمان آزادی‌بخش فلسطین و نهضت ملی لبنان به جنگ خیابانی می‌پرداخت و متحد استراتژیک اسرائیل به‌شمار می‌رفت. در سال ۱۹۸۲ آریل شارون با محاصره بیروت راه را برای به قدرت رسیدن فالانژها هموار کرد. در همین هنگام مجلس لبنان، بشیر جمیل فرزند پیر جمیل را به عنوان رئیس‌جمهور برگزید.

در ۱۴ سپتامبر ۱۹۸۲ میلادی، بَشیر جُمَیِّل نه روز پس از تحویل گرفتن مقام ریاست جمهوری لبنان و قبل از ادای سوگند رسمی، به همراه ۲۵ نفر از همراهانش، در مقر حزب فالانژ لبنان در منطقه اشرفیه، بیروت به وسیله انفجار بمب، به قتل رسید. قتل بشیر جمیل ضربهٔ بزرگی بر حزب فالانژ بود. پس از دو روز از قتل بشیر جمیل، رئیس‌جمهور لبنان، نیروهای حزب فالانژ به دو اردوگاه صبرا و شتیلا در جنوب لبنان وارد شدند و بین ۷۰۰ تا ۳۵۰۰ نفر از فلسطینیان را کشتند.

برادر بشیر به نام امین جمیل رئیس‌جمهور بعدی لبنان شد. اما با افزایش نفوذ سوریه، موقعیت مسیحیان مارونی در صحنه سیاسی لبنان متزلزل شد. امین جمیل در سال ۱۹۸۸ میلادی، به همراه خانواده خود لبنان را ترک گفت و وارد تبعید خودخواسته شد.

ربودن دیپلمات‌های ایرانی

نیروهای حزب فالانژ لبنان در چهاردهم تیرماه ۱۳۶۱(۵ ژوئیه ۱۹۸۲)، سه دیپلمات و خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران ("سید محسن موسوی" (کاردار سفارت) " احمد متوسلیان"(وابسته نظامی) "تقی رستگار مقدم" (کارمند سفارت) و "کاظم اخوان"(خبرنگار و عکاس ایرنا)) در بیروت، در چهل کیلومتری شمال این شهر در حالی که عازم محل کار خود در سفارت ایران بودند، ربودند. (ناپدید شدن چهار ایرانی در لبنان (۱۳۶۱))

در آن زمان، ارتش اسرائیل به لبنان حمله کرده بود و حزب فالانژ، همکاری نزدیکی با این کشور داشت. هاشمی رفسنجانی در خاطرات سال ۱۳۶۷ خود می‌نویسد: «فرستاده رئیس‌جمهور کنیا آمد. اطلاع داد که گروگان‌های ما در لبنان همان سال ۶۲ شهید شده‌اند و خواستار مبادله گروگان‌های انگلیسی و سه اسرائیلی با ۹۰ اسیر شیعه در اسرائیل شد. گفتم اسامی اسرای مورد نظر و آثار گروگان‌های ما را بیاورند.»

وی در خاطرات سال ۱۳۶۹ در جریان کمک به آزاد سازی گروگانهای آمریکایی در لبنان به پیامی از جرج بوش -رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده- اشاره می‌کند و می‌نویسد:

«اطلاعات آمریکا می‌گوید گروگان‌های ایرانی در دست مارونی‌ها در همان روزهای اول کشته شده‌اند ولی باز هم آنها آمادگی دارند که پیگیری مسئله آن گروگان‌ها را ادامه دهند.»

به گفته مرکز اسناد انقلاب اسلامی «اگرچه ابتدا گفته می‌شد که سید محسن موسوی کاردار جمهوری اسلامی ایران در بیروت و همراهانش کشته شده‌اند؛ اما شواهد و مدارک موجود، حاکی از آن است که آنها در اسارت اسرائیل می‌باشند.»

البته قرائن غیر رسمی نیز وجود دارد که حاج احمد متوسلیان را نیز این حزب ربوده و در اختیار ارتش اسراییل قرار داده است.

جستارهای وابسته

• ناپدید شدن چهار ایرانی در لبنان (۱۳۶۱)

پیوند به بیرون

• وب‌گاه رسمی حزب کتائب