پرش به محتوا

باز لایتیر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
باز لایتیر
شخصیت داستان اسباب‌بازی
مجسمه باز لایتیر در هتل داستان اسباب‌بازی در شانگهای، چین
نخستین حضورداستان اسباب‌بازی (۱۹۹۵)
پدیدآور
صداپیشه
اطلاعاتِ درون‌داستانی
گونه
  • اسباب‌بازی (مجموعه فیلم‌های داستان اسباب‌بازی)
  • انسان (باز لایتیر فرماندهی ستاره و لایت‌یر)

باز لایتیر (به انگلیسی: Buzz Lightyear) شخصیتی خیالی در فرنچایز داستان اسباب‌بازی متعلق به دیزنی-پیکسار است. او یک اکشن فیگور ابرقهرمانی از یک فرنچایز رسانه‌ای درون داستانی است. باز به خاطر لباس فضایی سبز لیمویی، بنفش و سفیدش قابل شناسایی است. او نخست به عنوان یک اسباب‌بازی گروه تک‌نفره به نام تینی طراحی شد، اما در طول مراحل ساخت داستان اسباب‌بازی، به یک اکشن فیگور تکاور فضایی تکامل یافت؛ این تصمیمی بود که توسط کارگردان، جان لستر، گرفته شد. نام او از فضانورد آمریکایی، باز آلدرین، دومین فردی که روی ماه قدم گذاشت، گرفته شده است. باز لایتیر یک شخصیت تکرارشونده در تمام فیلم‌های بلند پویانمایی فرنچایز داستان اسباب‌بازی، از جمله اسپین‌آف‌ها، است. در فیلم‌های داستان اسباب‌بازی، او توسط تیم آلن صداپیشگی می‌شود.

اگرچه وودی به عنوان قهرمان در فیلم‌شناسی داستان اسباب‌بازی حضور دارد، اما باز نیز شخصیتی برجسته است، به طوری که رقابت و سپس دوستی آن‌ها، جنبه‌ای بنیادی از داستان را تشکیل می‌دهد. در داستان اسباب‌بازی (۱۹۹۵)، برخلاف اکثر اسباب‌بازی‌های دیگر، باز نخست خودش را باز لایتیر «واقعی» می‌پندارد و کم‌کم با این حقیقت کنار می‌آید که او صرفاً یک اسباب‌بازی است. در داستان اسباب‌بازی ۲ (۱۹۹۹)، او با اکشن فیگورهای دیگر باز لایتیر از همان خط تولید اسباب‌بازی روبه‌رو می‌شود که آن‌ها نیز به طور مشابه خود را «واقعی» می‌پندارند؛ از جمله امپراتور زورگ، که دشمن دیرینه و پدر درون داستانی او محسوب می‌شود. در داستان اسباب‌بازی ۳ (۲۰۱۰)، باز رابطه‌ای عاشقانه با شخصیت گاوچران دختر، جسی، برقرار می‌کند، در حالی که حالت اسپانیایی مخفی خود را نیز کشف می‌کند. در داستان اسباب‌بازی ۴ (۲۰۱۹): او صدای درونی خود را پیدا می‌کند و در نهایت با وودی خداحافظی می‌کند، که برای زندگی در کنار بو پیپ از آن‌ها جدا می‌شود.

شخصیت خیالی که اسباب‌بازی باز بر اساس آن ساخته شده است، در فیلم ویدئویی باز لایتیر فرماندهی ستاره: ماجراجویی آغاز می‌شود (۲۰۰۰) و مجموعه تلویزیونی اسپین‌آف بعدی آن، باز لایتیر فرماندهی ستاره، نیز حضور دارد. در این تولیدات، صداپیشگی او به ترتیب بر عهدهٔ تیم آلن و پاتریک واربرتون بوده است. کریس ایوانز صداپیشگی نسخه‌ای از این شخصیت را در فیلم اسپین‌آف لایت‌یر (۲۰۲۲) بر عهده داشت. این فیلم که داستانی درون دنیای داستان اسباب‌بازی دارد، به بررسی داستان منشأ او می‌پردازد؛ همچنین جیمز برولین صداپیشگی زورگ را انجام داد، که نسخه‌ای پیر و پوچ‌گرا از خود باز از یک آیندهٔ جایگزین است.

باز لایتیر پس از اکران داستان اسباب‌بازی، با استقبال مثبتی مواجه شد. منتقدان او را به عنوان یک نماد فرهنگ عامه و بزرگ‌ترین یا نمادین‌ترین شخصیت پیکسار توصیف کرده‌اند. او توسط تایم به عنوان یکی از تأثیرگذارترین اسباب‌بازی‌های دههٔ ۱۹۹۰ نامگذاری شد. تکیه‌کلام او، «به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن»، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نقل‌قول‌های تاریخ سینما توصیف شده است و از او در فرهنگ عامه، از جمله در ترانه‌هایی از بیانسه و جاستین بیبر، یاد شده است. پس از آنکه یک اکشن فیگور باز لایتیر به مدت ۱۵ ماه، از مه ۲۰۰۸ تا سپتامبر ۲۰۰۹، در ایستگاه فضایی بین‌المللی حضور داشت، ناسا او را «طولانی‌ترین فضانورد در فضا» نامید.[۵][۶]

توسعه

[ویرایش]

ایده و نگارش

[ویرایش]

داستان اسباب‌بازی ریشه در فیلم کوتاه اسباب‌بازی فلزی محصول سال ۱۹۸۸ دارد؛ یک فیلم پویانمایی پیکسار دربارهٔ یک اسباب‌بازی فلزی و یک نوزاد. این فیلم چنان موفق بود که دیزنی به پیکسار پیشنهاد داد تا فیلم‌های پویانمایی بیشتری را با استفاده از پویانمایی تولیدشده توسط رایانه بسازند. ایدهٔ یک فیلم بلند با محوریت یک اسباب‌بازی کوکی به نام «تینی» شکل گرفت که با یک اسباب‌بازی محبوب سابق، یک عروسک خیمه‌شب‌بازی شکم‌گو، رقابت می‌کرد. در نهایت، تینی به یک فضانورد تبدیل شد و پس از تغییرات طراحی مختلف، به باز لایتیر تکامل یافت.[۷] دیزنی با پیکسار، که آن زمان یک استودیوی تولید جوان تحت ریاست استیو جابز بود، برای ساخت سه فیلم بلند پویانمایی رایانه‌ای، قراردادی به ارزش ۲۶ میلیون دلار منعقد کرد. تیم پیکسار که روی این پروژه کار می‌کردند شامل جان لستر به عنوان کارگردان، فیلم‌نامه‌نویسان اندرو استنتون و پیت داکتر، و اد کتمول بودند.[۸] در اوایل دهه ۱۹۸۰، لستر و همکارانش فیلم‌های کوتاهی را در پیکسار با استفاده از نرم‌افزارهای رایانه‌ای که هنوز در دست طراحی بودند، خلق می‌کردند، اما هنوز فیلم بلندی تولید نکرده بودند. هنگامی که دیزنی با ایده لستر همراه شد، اصرار بر استفاده از شخصیت‌های تند و تیزتر داشتند. لستر به یاد می‌آورد که این موضوع باعث شده بود شخصیت‌ها دوست‌نداشتنی باشند: «شخصیت‌ها داد می‌زدند، بدبین بودند، همیشه دیگران را مسخره می‌کردند، و من از این وضعیت متنفر بودم.»[۹] تیم پیکسار که نگران از دست دادن قرارداد با دیزنی بودند، مفهوم داستان را ظرف دو هفته بازنویسی کردند با این باور که اسباب‌بازی‌ها می‌توانند برای بزرگسالان و نوجوانان نیز جذاب باشند. داستان جدید بر محوریت پسری به نام اندی، یک کابوی که رهبر گروه اسباب‌بازی‌ها بود، و یک اسباب‌بازی فضایی متمرکز شد، و دیزنی چراغ سبز ساخت فیلم را صادر کرد. لستر از تأثیرات مختلفی بر مفهوم داستان نام برد، از جمله جنگ ستارگان، رقابت فضایی، و کمدی‌های زوج هنری.[۱۰]

این طرح اولیه از باز لایتیر، او را در یکی از نخستین مراحل طراحی با نام لونار لری نشان می‌دهد.[۱۱]

فیلم‌نامهٔ این فیلم در طول مراحل توسعه، دستخوش تغییرات متعددی شد. نخستین پیش‌نویس در مارس ۱۹۹۱ تولید شد و حول محور تینی، اسباب‌بازی گروه تک‌نفره، می‌چرخید که به عنوان هدیه تولد به یک پسر داده می‌شود. خانوادهٔ پسر، تینی را با خود به تعطیلات می‌برند، اما به طور تصادفی او را در یک پمپ بنزین جا می‌گذارند، جایی که او با عروسک خیمه‌شب‌بازی شکم‌گو ملاقات می‌کند. از آنجا، این دو شخصیت باید راهی برای بازگشت به نزد صاحبان تینی پیدا کنند. پس از یک سری ماجراجویی، آن‌ها راه خود را به زمین بازی یک مهدکودک پیدا می‌کنند و در آنجا دوباره به کودکان می‌پیوندند. در تابستان ۱۹۹۱، جفری کاتزنبرگ در دیزنی تصمیم گرفت که این فیلم باید یک فیلم زوج هنری باشد که در آن دو شخصیت متضاد باید یاد بگیرند که با هم کار کنند. در سپتامبر ۱۹۹۱، تیم پیکسار نسخهٔ جدیدی را طراحی کرد که در آن عروسک خیمه‌شب‌بازی شکم‌گو از قبل اسباب‌بازی محبوب خانه است و تینی به عنوان رقیب او معرفی می‌شود، که این امر باعث ایجاد اصطکاک و درگیری بین دو شخصیت می‌گردد.[۱۲]

طراحی

[ویرایش]

در طول مراحل توسعه، تغییرات بیشتری در شخصیت اصلی اعمال شد. لستر ایدهٔ اسباب‌بازی گروه تک‌نفره را قدیمی می‌دانست و تصمیم گرفت تینی را به یک اکشن فیگور، مشابه جی.آی. جو، تغییر دهد.[۱۳] او گفت: «ما شروع کردیم به تجزیه و تحلیل اینکه چه چیزی در این روزها می‌تواند یک پسر کوچک را آنقدر هیجان‌زده کند که بازی با هر چیز دیگری را متوقف کند.» تینی در دوران کودکی شخصیت مورد علاقهٔ لستر بود، اما بعداً به یک قهرمان فضایی مشابه ماژور مت میسون تکامل یافت.[۱۴] این شخصیت فضایی سپس دستخوش تغییرات طراحی متعددی شد، ابتدا لونار لری نامیده شد، سپس به تمپوس و بعد به مورف تغییر یافت که یک لباس فضایی قرمز می‌پوشید. سرانجام، شخصیت عروسک خیمه‌شب‌بازی دوباره طراحی شد و تبدیل به یک عروسک کابوی پارچه‌ای به نام وودی و مورف نیز به باز لایتیر تبدیل شد.[۱۵] باز طوری طراحی شد که نهایت و کامل‌ترین اسباب‌بازی کودک باشد. لستر به یاد می‌آورد: «ما به هر ایدهٔ مورد علاقه‌ای که می‌توانستیم به خاطر بیاوریم رجوع کردیم. و البته این ایده باید شامل فضای بیرونی می‌شد.» تیم سازنده می‌دانستند که به عنوان یک قهرمان فضایی، بدنهٔ باز باید محکم باشد تا بتواند مأموریت‌های فضایی زیادی را تحمل کند؛ بنابراین او را با سوراخ‌های زیادی برای پیچ و پرچ طراحی کردند تا نحوهٔ ساختار آن به وضوح مشخص باشد. آن‌ها از اکشن فیگورهای دیگر الهام گرفتند و یک «عملکرد کاراته» را در بازوهای او گنجاندند. باز همچنین با بال‌های فنری بیرون‌جهنده و چراغ‌های فرود طراحی شد تا به کودکان امکان پرواز دادن او را بدهد، و یک چراغ چشمک‌زن قرمز روی مچ دست او قرار داده شد تا نقش لیزر را ایفا کند. یک دکمه نیز روی سینه‌اش تعبیه شد که با فشار دادن آن، صداهای دیجیتالی پخش می‌شود.[۱۶] طرح رنگ سبز لیمویی و بنفش در طراحی باز توسط لستر هنگام طراحی اولیهٔ شخصیت ایجاد شد و این رنگ‌ها به عنوان یک عذرخواهی از همسرش بابت دیر کار کردن، انتخاب شدند؛ سبز لیمویی رنگ مورد علاقهٔ لستر و بنفش رنگ مورد علاقهٔ همسرش بود.[۱۷] ظاهر بازیگر تلویزیونی، اد کمر، نیز الهام‌بخش لایتیر بود. کمر نقش فرمانده باز کوری را در گشت فضایی، یکی از نخستین مجموعه‌های علمی-تخیلی در تلویزیون آمریکا، ایفا کرده بود.[۱۸][۱۹]

نام باز لایتیر به افتخار فضانورد آپولو ۱۱، باز آلدرین، دومین فردی که روی ماه قدم گذاشت، انتخاب شد. تهیه‌کنندگان فیلم بر این باور بودند که آلدرین «باحال‌ترین نام یک فضانورد» را دارد. آلدرین این ادای احترام را تأیید کرد، زمانی که یک اسباب‌بازی باز لایتیر را در جریان سخنرانی در ناسا بیرون آورد.[۲۰] آلدرین هیچ حق تأییدیه‌ای بابت استفاده از نام مستعارش دریافت نکرد.[۲۱] او در سال ۲۰۰۹ اعتراف کرد که از اینکه دیزنی از نام او برای این شخصیت استفاده کرده، به ستوه آمده است: «شما نمی‌خواهید با دیزنی، دوست کودکان، درگیر شوید. قطعاً نمی‌خواهید وکلای آن‌ها را به چالش بکشید – چون مطمئناً بازنده خواهید شد.»[۲۲]

صداپیشگان

[ویرایش]
تیم آلن صداپیشه باز لایتیر در فیلم‌شناسی داستان اسباب‌بازی است.

نخست، هنگامی که یک آزمون صفحه در حال انجام بود، لستر می‌خواست صداپیشگی باز را بیلی کریستال انجام دهد و برای این کار از صدای فیلم وقتی هری سالی را دید… استفاده کرد. کریستال این نقش را رد کرد، زیرا معتقد بود که صدایش برای این شخصیت مناسب نیست، اما بعدها گفت که این تصمیم بزرگ‌ترین پشیمانی دوران حرفه‌ای او بوده است.[۲۳] چندین بازیگر دیگر نیز برای این نقش در نظر گرفته شدند، از جمله بیل مری که آن را رد کرد و جیم کری.[۲۴][۲۵][۲۶] چوی چیس نیز این نقش را نپذیرفت و بدین ترتیب، این فرصت برای تیم آلن باز شد. قبل از اینکه آلن صداپیشهٔ باز شود و دیگران او را رد کنند، کاندیداهای دیگری نیز برای نقش باز در نظر گرفته شده بودند، از جمله: مایکل کیتون، کوین کاستنر، بروس ویلیس، دن اکروید، متیو برودریک، مل گیبسون، کرت راسل، ریچارد گی‌یر، وین نایت، مایکل جی. فاکس، جان تراولتا، آدام سندلر، دنیس کواید و جیسن الکساندر، که چوی چیس را الگوی خود ذکر کرد و دلیل پذیرش این نقش توسط خود را، علاقه به چیس عنوان کرد.[۲۷][۲۸] آلن برای نقش باز انتخاب شد، زیرا لستر از کمدی استندآپ او لذت می‌برد و می‌خواست این شخصیت خنده‌دار باشد. صداقت و جدیت در نخستین خوانش آلن برای نقش باز، پیکسار را تحت تأثیر قرار داد تا شخصیت باز را به کسی تغییر دهند که بی‌خبر از اسباب‌بازی بودن خود است.[۲۹] لستر توضیح داد که انتخاب آلن: «آن کیفیتی را که ما می‌خواستیم، یعنی یک مرد ماچو با یک بخش درونی لطیف، به ما داد. تیم در نقش‌آفرینی یک فرد معمولی عالی است.»[۳۰] این نخستین تجربهٔ کار در یک فیلم پویانمایی، هم برای آلن و هم برای تام هنکس، صداپیشهٔ وودی، بود. آلن اعتراف کرد که نخست نسبت به موفقیت فیلم تردید داشت، زیرا فکر می‌کرد فیلم «بیش از حد پیشرفته» و شبیه به یک بازی ویدئویی است.[۳۱]

آلن به صداپیشگی باز در تمام فیلم‌های بلند داستان اسباب‌بازی ادامه داد و همچنین در اسپین‌آف فیلم ویدئویی در سال ۲۰۰۰ به نام باز لایتیر فرماندهی ستاره: ماجراجویی آغاز می‌شود نیز صدای این شخصیت بود. علاوه بر این، آلن در مجموعه فیلم‌های کوتاه پویانمایی کارتون‌های داستان اسباب‌بازی و همچنین در رالف اینترنت را خراب می‌کند نیز صداپیشهٔ این شخصیت بود. پت فرلی یکی از بازیگرانی است که در اواسط دهه ۱۹۹۰ در تولیدات مختلف از جمله خوراکی‌های داستان اسباب‌بازی، داستان اسباب‌بازی: بازی ویدئویی، داستان اسباب‌بازی: کتاب داستان پویانمایی و داستان اسباب‌بازی: فعالیت صداپیشهٔ باز بود. پاتریک واربرتون نیز در سال ۲۰۰۰ برای مجموعه تلویزیونی پویانمایی دوبعدی باز لایتیر فرماندهی ستاره، که بر اساس فیلم ویدئویی ساخته شده بود، صداپیشهٔ این شخصیت بود. از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶، در نمایشی با عنوان داستان اسباب‌بازی: موزیکال در کشتی‌های تفریحی دیزنی کروز لاین، نوئل اورپوت نقش باز را ایفا کرد. در داستان اسباب‌بازی ۳، نسخهٔ اسپانیایی باز توسط خاویر فرناندز-پنا صداگذاری شد که برای داستان اسباب‌بازی: تعطیلات هاوایی بازگشت. از سال ۲۰۱۰، مایک مک‌ری صداپیشگی باز را در عناوین مختلف بازی‌های ویدئویی، از جمله داستان اسباب‌بازی ۳: بازی ویدئویی، مجموعه دیزنی اینفنتی، و تا سال ۲۰۱۹ در کینگدم هارتس ۳ بر عهده گرفت.[۳][۴] کوری بورتون در سال ۲۰۱۰ در اجراهای دیزنی روی یخ نقش باز را ایفا کرد. تدی نیوتون در فیلم کوتاه کارتون‌های داستان اسباب‌بازی: ریزه میزه (۲۰۱۱) صداپیشهٔ شخصیت کوچک باز بود. در فیلم کوتاه سیمپسون‌ها به نام پلاسورسری (که برای جشن دومین سالگرد دیزنی پلاس ساخته شد)، هانک آزاریا صداپیشهٔ باز بود.[۳۲] علاوه بر این، جیمز برولین صداپیشهٔ نسخهٔ مسن‌تر باز در لایت‌یر است.[۳۳]

کریس ایوانز برای صداپیشگی باز در فیلم پویانمایی اسپین‌آف سال ۲۰۲۲ به نام لایت‌یر انتخاب شد. ایوانز پس از اینکه نخست از این نقش هراس داشت، گفت که از آلن الهام گرفته است، اما نمی‌خواسته یک «تقلید بی‌شرمانه» انجام دهد. در عوض، تلاش کرد تا با پایین آوردن تن صدایش و در عین حال ادای احترام به آلن، تفسیری از شخصیت را از خود ارائه دهد. آنگوس مک‌لین، کارگردان فیلم، توضیح داد که هدف از انتخاب ایوانز، جدا کردن نسخهٔ قهرمان اکشن جدی‌تر شخصیت، از نسخهٔ اسباب‌بازی کمدی‌تر آلن در فیلم‌های داستان اسباب‌بازی بود که آن را «کمی احمقانه‌تر» و «کمی خنگ‌تر» توصیف کرد.[۳۴] لایت‌یر نخستین نقش صداپیشگی ایوانز بود.[۳۵] او اعتراف کرد که گفتن تکیه‌کلام باز، «به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن»، مانند «پوشیدن لباس‌های شخص دیگری» بود و حس می‌کرد که این دیالوگ متعلق به آلن است.[۳۶] اعلام این انتخاب در رسانه‌ها سردرگمی ایجاد کرد و باعث شد هنکس، که از زمان نخستین فیلم داستان اسباب‌بازی دوست آلن مانده بود، این سؤال را مطرح کند که چرا او برای این نقش بازگردانده نشده است.[۳۷] آلن در ژوئن ۲۰۲۲ به این انتخاب واکنش نشان داد و گفت که قبلاً اظهار نظری نکرده بود زیرا احساس می‌کرد لایت‌یر هیچ ارتباطی به باز اصلی ندارد.[۳۸] او از فیلم انتقاد کرد که چرا ارتباط نزدیک‌تری با اسباب‌بازی باز ندارد و اظهار داشت: «واقعاً بازِ داستان اسباب‌بازی بدون وودی وجود ندارد».[۳۹] در فوریه ۲۰۲۳، تأیید شد که آلن برای صداپیشگی در داستان اسباب‌بازی ۵ به این نقش بازخواهد گشت.[۴۰]

ویژگی‌ها

[ویرایش]

باز لایتیر اسباب‌بازی‌ای است که به عنوان هدیهٔ تولد به پسری به نام اندی داده می‌شود. او یک اسباب‌بازی تکاور فضایی با ویژگی‌های الکترونیکی، شامل چراغ‌های چشمک‌زن و تکیه‌کلام‌های ضبط‌شده است و بر اساس شخصیتی در فیلم مورد علاقهٔ اندی ساخته شده است. مانند سایر اسباب‌بازی‌های داستان اسباب‌بازی، باز نیز جان می‌گیرد، اما از اینکه یک اسباب‌بازی است بی‌خبر است و در عوض، خود را یک تکاور فضایی واقعی می‌پندارد.[۴۱] یک آگهی تلویزیونی درون داستانی که اسباب‌بازی‌های باز لایتیر را تبلیغ می‌کند، او را به عنوان «بزرگترین ابرقهرمان جهان» معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که باز اسباب‌بازی‌ای است که بر اساس یک شخصیت خیالی در یک فرنچایز رسانه‌ای موفق ساخته شده است.[۴۲] توهم او بلافاصله پس از ورود به اتاق اندی آشکار می‌شود، چرا که اتاق را با یک سیارهٔ عجیب اشتباه می‌گیرد. او اعلام می‌کند که در ربع گامای سکتور چهار مستقر است و وظیفه دارد کهکشان را از شر امپراتور شرور زورگ، دشمن اتحاد کهکشانی، محافظت کند. او برای وودی توضیح می‌دهد که باید با فرماندهی ستاره ملاقات کند تا اطلاعات مربوط به سلاح مخفی زورگ را تحویل دهد، سلاحی که می‌تواند تمام سیارات را نابود کند، و وودی باعث تأخیر او شده است. به عنوان یک اکشن فیگور، باز ویژگی‌های مختلفی دارد، از جمله یک لباس فضایی که در تاریکی می‌درخشد.[۴۳] او نقش قهرمانانهٔ خود را بسیار جدی می‌گیرد و آماده است تا با تنظیم «لیزر» خود از حالت بی‌حس‌کننده به حالت کشنده، با دشمنان خطرناک روبه‌رو شود. جدیّت او اغلب به عنوان نوعی کمدی موقعیت استفاده می‌شود. از آنجایی که او جدیدترین اسباب‌بازی در اتاق اندی است، سایر اسباب‌بازی‌ها، به جز وودی، تحت تأثیر قرار گرفته و با احترام یک تکاور فضایی واقعی با او رفتار می‌کنند. او به‌ویژه قانع شده است که می‌تواند پرواز کند و تلاش می‌کند این موضوع را به سایر اسباب‌بازی‌های اتاق اندی ثابت کند. او اغلب از یکی از تکیه‌کلام‌هایش، «به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن»، به عنوان شعار هنگام تلاش برای انجام یک عمل قهرمانانه استفاده می‌کند. باز با وجود اینکه نخست سوژهٔ شوخی‌های وودی است، اغلب ثابت می‌کند که شجاع بوده و آرام‌تر و معقول‌تر از آن دو است و تصمیمات مطمئن‌تری می‌گیرد که شایستگی‌های رهبری او را نشان می‌دهد. با گذشت زمان، باز دوستی عمیقی با وودی پیدا می‌کند و این پیوند در طول تمام فیلم‌های داستان اسباب‌بازی ادامه می‌یابد. او در نهایت کشف می‌کند که او فقط یک اسباب‌بازی است، که این موضوع منجر به یک بحران شخصی و لحظاتی از خودنگری پس از کشف اکشن فیگورهای دیگر باز لایتیر در یک فروشگاه اسباب‌بازی می‌شود. باز در حالی که به وودی کمک می‌کند تا خود را به اندی در داخل یک کامیون اسباب‌کشی برساند، می‌پذیرد که یک تکاور فضایی نیست. در آنجا، او بال‌هایش را فعال می‌کند تا در هوا سر بخورد و اعلام می‌کند که پرواز نمی‌کند، بلکه «با کلاس در حال سقوط است».[۴۴]

شخصیت‌پردازی

[ویرایش]

در داستان اسباب‌بازی

[ویرایش]

«او همیشه به‌طور شگفت‌انگیزی نسبت به اینکه کیست، یعنی اینکه یک اسباب‌بازی است، ناآگاه بوده است. اما انتقال او همیشه به این شکل بوده که، 'باشه، آن لحظهٔ وحشتناکی برای من بود، بیا دوباره جمع و جور شویم.'... هستهٔ اصلی او همیشه همین [شخصیت] کوچک، اصیل و دل‌رحم بوده است.»

تیم آلن در مورد باز لایتیر[۴۵]

در طول مراحل توسعه داستان اسباب‌بازی، باز لایتیر طوری طراحی شد که در تضاد کامل با اسباب‌بازی محبوب اندی، وودی، قرار گیرد. اندرو استنتون، نویسنده، توضیح داد که در حالی که وودی یک عروسک کابوی قدیمی است، باز یک «اسباب‌بازی تکاور فضایی، جدید و پر زرق و برق با همهٔ ابزار و وسایل جانبی» است. رقابت آن‌ها بر سر موقعیتشان به عنوان اسباب‌بازی مورد علاقهٔ اندی، جنبه‌ای بنیادی از داستان است که استنتون می‌گوید به یک «فیلم رفاقتی کلاسیک» تبدیل شد.[۴۶] استنتون گفت که توسعهٔ شخصیت باز مدتی زمان برد، اما به محض اینکه تیم او را نه یک ابرقهرمان، بلکه یک پلیس در نظر گرفتند، تعریف شخصیت آسان‌تر شد. ریچ کواد، کارگردان پویانمایی، گفت که این موضوع به طراحی حرکات شخصیت کمک کرد. باز طوری طراحی شد که حرکتی خشن و بی‌ظرافت داشته باشد تا بازتابی از نحوهٔ تفکرش باشد. جیسون کاتز، هنرمند داستان، اظهار داشت: «تنها کهکشانی که باز در آن گشت می‌زند، در سر خودش است». اش برانون، کارگردان پویانمایی، گفت که از نظر ساختاری، باز نقطهٔ مقابل ساختار نرم و آویزان وودی است. به جز سر نرم و پرسروصدایش، باز از پلاستیک سخت ساخته شده است و این سفتی بازتابی از شخصیت صریح و بی‌تعارف اوست.[۴۷] تیم آلن دربارهٔ شخصیت باز اظهار داشت که دوست دارد بی‌گناهی و سادگی باز را داشته باشد: «ای کاش می‌توانستم به همین سادگی به مسائل نگاه کنم».[۴۸] او گفت که برخلاف وودی، باز درک محدودی از واقعیت دارد و این فقدان آگاهی برای ایجاد اثر کمدی استفاده می‌شود. او اشاره کرد که پویایی بین این دو شخصیت است که به باز یک هویت می‌دهد و اظهار داشت که «حس وجودی» او در لحظه‌ای شکل می‌گیرد که برای نخستین بار وودی را می‌بیند. او باز را «خطی» و «وظیفه‌گرا» توصیف کرد، اما خاطرنشان کرد که وقتی در نهایت «صدای درونی» خود را پیدا می‌کند، این صدا «پلاستیکی است، ...اما برای باز کارساز است». آلن اعتراف کرد که شخصیت دوک کابوم به دلیل شباهت‌های شخصیتی‌اش به لاف‌زنی و رجزخوانی‌های باز، برای او مشکل ایجاد کرده بود. در نتیجه، او در مورد این شخصیت با کیانو ریوز، صداپیشهٔ این شخصیت، صحبت کرد که پس از آن ریوز تغییراتی در شخصیت ایجاد کرد.[۴۹] در داستان اسباب‌بازی ۳، لی آنکریچ، کارگردان، گفت که تیم تولید می‌دانستند که می‌خواهند باز از حالت معمول خود خارج شود، بنابراین پس از طوفان فکری، تصمیم گرفتند که او به حالت اسپانیایی تغییر کند. در نتیجه، شخصیت او به شکل یک «عاشق لاتین» درآمد.[۵۰] طبق گفتهٔ جاش کولی، کارگردان داستان اسباب‌بازی ۴، باز در قوس داستانی وودی در لحظه‌ای که او تصمیم به ترک دوستانش می‌گیرد، نقش محوری ایفا می‌کند. او اظهار داشت: «باز باید کسی باشد که به نوعی به او اجازه دهد و بگوید: 'باید این کار را بکنی. این برای توست.'» جوناس ریورا، تهیه‌کننده، رابطهٔ آن‌ها را در این لحظه «پیچیده و پخته» توصیف کرد، زیرا آن‌ها توانایی برقراری ارتباط بدون صحبت کردن را دارند.[۵۱]

در لایت‌یر

[ویرایش]
شخصیت‌پردازی باز در لایت‌یر تحت تأثیر کاپیتان آمریکا قرار گرفت که با انتخاب کریس ایوانز برای صداپیشگی تقویت شد.

در فیلم اسپین‌آف لایت‌یر محصول ۲۰۲۲، باز به عنوان شخصیت خیالی در فیلم مورد علاقهٔ اندی، که اکشن فیگورهای باز لایتیر بر اساس آن ساخته شده‌اند، به تصویر کشیده می‌شود.[۵۲] برای شخصیت باز در لایت‌یر، تیم پیکسار می‌خواستند تمایزی بین باز انسان و قهرمان و باز اسباب‌بازی در داستان اسباب‌بازی ایجاد کنند. در نتیجه، آن‌ها باید اطمینان حاصل می‌کردند که او هم یک شخصیت دراماتیک و هم کمدی باشد، نه صرفاً شخصیتی که برای کمدی موقعیت استفاده می‌شود. او همچنین باید قهرمان به نظر می‌رسید، بدون اینکه متکبر جلوه کند.[۵۳] آنگوس مک‌لین، کارگردان فیلم، تحت تأثیر علاقهٔ خود به فیلم‌های علمی-تخیلی و اکشن ماجراجویی بود تا باز را آن‌گونه که در یک فیلم بلاک‌باستر به نظر اندی می‌رسید، تصور کند. او باز را یک «اسباب‌بازی باحال» توصیف کرد و اعتماد به نفس مطلق باز را شریک کمدی ایده‌آل برای وودی دانست و این سؤال را مطرح کرد که آیا می‌توان پیشینهٔ داستانی او در مورد امپراتور زورگ را در قالب فیلم تولید کرد یا خیر. او که به عنوان پویانما روی دو دنبالهٔ نخست داستان اسباب‌بازی کار کرده بود، تصمیم گرفت که برای لایت‌یر، ویژگی اصلی شخصیت باز، «اختلاف نظر در مورد ماهیت واقعیت» باشد؛ با اشاره به داستان اسباب‌بازی که در آن باز خود را یک تکاور فضایی می‌پندارد، و داستان اسباب‌بازی ۲، که در آن باور دارد تنها باز لایتیر واقعی است. او با استفاده از تجربهٔ شخصی خود از گذر زمان در پیکسار به عنوان الهام، باز را در حالی تصور کرد که به سرعت در زمان سفر می‌کند و در نتیجه ارتباط خود را با افراد مهم زندگی‌اش از دست می‌دهد: «این برای باز به عنوان یک قهرمان خارج از زمان، که داستانی آشنا در درام‌های علمی-تخیلی است، مناسب به نظر می‌رسید.» او از تأثیرات مختلفی بر تصویرسازی داستان باز نام برد، از جمله جنگ ستارگان، پیشتازان فضا[۵۴] و بیگانه. مک‌لین باز را در قالب قهرمانانهٔ کاپیتان آمریکا طراحی کرد، که انتخاب ایوانز در این نقش نیز آن را تقویت کرد، اما شخصیت‌های آن‌ها به دلیل اینکه کاپیتان یک فرد تیمی است و باز یک شخصیت منزوی، متفاوت بودند. نویسندگان، شخصیتی به نام آلیشا هاوثورن را به عنوان فردی که باز به او احترام می‌گذارد و او را تحسین می‌کند، به داستان آوردند و از این رابطه استفاده کردند تا در نهایت به باز نشان دهند که چه چیزی را در زندگی‌اش از دست می‌دهد. مک‌لین توضیح داد که از تکیه‌کلام باز، «به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن»، برای تأکید بر قوس داستانی شخصیت استفاده شد: «شکست اخلاقی و شخصی او، درک این حقیقت است که او کامل نیست و نیاز به پذیرش نقص‌های خود دارد.»[۵۵] او به یاد آورد که در داستان اسباب‌بازی، تکیه‌کلام یک شوخی بود: «شما نمی‌توانید فراتر از بی‌نهایت بروید»؛ اما در لایت‌یر، از آن به عنوان یک «رمز سلام و احوال‌پرسی» که با دوستش آلیشا به اشتراک گذاشته است، استفاده شد. گالین ساسمن، تهیه‌کننده، گفت که این جمله در فیلم دو معنا داشت، نخست در مورد ماجراجویی بعدی باز بود و در نهایت، «بیشتر دربارهٔ با هم بودن و حضور در لحظهٔ حال است.»[۵۶] در فیلم، باز به سفینه فضایی زورگ منتقل می‌شود، جایی که او در این باره که آیا زورگ پدر اوست، تأمل می‌کند. این موضوع ارجاعی است به یک لحظهٔ کمدی در داستان اسباب‌بازی ۲ که صحنه‌ای از جنگ ستارگان را تقلید می‌کند، و در آن زورگ به یک فیگور باز لایتیر می‌گوید که پدر اوست. داستان لایت‌یر این ایده را وارونه می‌کند و نشان می‌دهد که زورگ در واقع نسخهٔ مسن‌تری از خود باز است که از یک خط زمانی جایگزین آمده است. مک‌لین متوجه شد که استفاده از همان نقطهٔ داستانی داستان اسباب‌بازی ۲ برای مخاطبان کارساز نخواهد بود، زیرا قابل پیش‌بینی می‌شد: «چیزی که ما واقعاً به دنبال آن بودیم، این ایده بود که بزرگ‌ترین دشمن باز، خودش است؛ هم به صورت واقعی و هم به صورت استعاری».[۵۷]

حضورها

[ویرایش]

فیلم‌های داستان اسباب‌بازی

[ویرایش]

داستان اسباب‌بازی (۱۹۹۵)

[ویرایش]

باز لایتیر، که یک اکشن فیگور است، توسط مادر اندی دیویس به عنوان هدیهٔ تولد به این پسر داده می‌شود. او به سرعت دیگر اسباب‌بازی‌ها را با مهارت‌ها، لوازم جانبی پر زرق و برق و بال‌هایش تحت تأثیر قرار می‌دهد و خیلی زود به اسباب‌بازی مورد علاقهٔ اندی تبدیل می‌شود. کلانتر وودی، که اسباب‌بازی محبوب قبلی اندی بود، به سرعت حسادت می‌کند. به زودی آشکار می‌شود که باز از اسباب‌بازی بودن خود بی‌خبر است و صادقانه باور دارد که یک تکاور فضایی است که برای متوقف کردن امپراتور زورگ شرور فرستاده شده است. او همچنین بر این باور است که «لیزر» لامپ قرمز روی مچ دستش یک سلاح مرگبار است، بال‌هایش از جنس فولاد هواپیمایی و قابل استفاده هستند، و بدون کلاه فضایی‌اش نمی‌تواند نفس بکشد.

پس از آنکه وودی به‌طور غیرعمد باز را از پنجرهٔ اتاق اندی به بیرون می‌اندازد، باز او را تعقیب کرده و در خودروی اندی با او درگیر می‌شود. این دو هنگام درگیری از اندی جدا می‌افتند، و وودی سعی می‌کند باز را قانع کند که او یک اسباب‌بازی است، اما موفق نمی‌شود. این دو به زودی توسط همسایهٔ سادیسمی اندی، سید فیلیپس، اسیر می‌شوند. باز در خانهٔ سید یک آگهی تبلیغاتی در تلویزیون می‌بیند که فاش می‌کند او یک اسباب‌بازی است. باز که در حالت انکار قرار دارد، تلاش می‌کند پرواز کند و در نهایت بازویش می‌شکند. او دچار افسردگی شدید می‌شود.

اسباب‌بازی‌های سید، بازوی شکستهٔ باز را تعمیر می‌کنند و سید او را به یک موشک می‌چسباند با این هدف که او را منفجر کند. وودی باز را متقاعد می‌کند که هدف او شاد کردن اندی است؛ و این امر در نهایت باعث می‌شود باز روحیهٔ خود را بازیابد. او با وودی متحد می‌شود تا از دست سید فرار کنند و نزد اندی بازگردند. در حالی که آن دو کامیون اسباب‌کشی اندی را تعقیب می‌کنند، وودی مورد حملهٔ سگ سید، اسکاد، قرار می‌گیرد. باز برای نجات وودی با سگ مبارزه می‌کند و وودی از آرسی استفاده می‌کند تا باز را نجات دهد. وقتی این دو همچنان نمی‌توانند به اندی برسند، وودی مجبور می‌شود موشک را روشن کند و آن‌ها را به هوا پرتاب نماید؛ باز بال‌های خود را باز می‌کند تا نوار چسبی که او را به موشک وصل کرده است، پاره کند، و بدین ترتیب آن‌ها را از انفجار نجات می‌دهد و در حالی که وودی را نیز حمل می‌کند، برای نخستین بار به‌تنهایی پرواز می‌کند. پس از اینکه آن‌ها دوباره به اندی می‌پیوندند، باز و وودی دوستان صمیمی باقی می‌مانند.

داستان اسباب‌بازی ۲ (۱۹۹۹)

[ویرایش]

وودی توسط یک کلکسیونر حریص اسباب‌بازی به نام ال مک‌ویگین ربوده می‌شود؛ ال قصد دارد او و دیگر اسباب‌بازی‌های مجموعهٔ «وودیز راندآپ» را به یک موزهٔ اسباب‌بازی در ژاپن بفروشد. باز یک مأموریت نجات جسورانه را رهبری می‌کند و به همراه آقای سیب‌زمینی، اسلینکی سگ، رکس و هم برای پیدا کردن وودی به انبار اسباب‌بازی ال می‌روند. باز از مخروط‌های ترافیکی برای کمک به گروه استفاده می‌کند تا از یک جادهٔ شلوغ عبور کنند. در فروشگاه، اسباب‌بازی‌ها از هم جدا می‌شوند. باز به راهرویی پر از فیگورهای باز لایتیر هم‌نوع خود می‌رسد، که یکی از آن‌ها دارای کمربند ابزار شیک است. بازِ کمربند ابزاردار زنده می‌شود و بازِ اندی را «بازداشت» کرده و او را در یک جعبهٔ خالی باز لایتیر زندانی می‌کند. سایر اسباب‌بازی‌ها، باز کمربند ابزاردار را با باز اندی اشتباه می‌گیرند، و باز اصلی مجبور می‌شود خودش از جعبه فرار کند. او آن‌ها را تا آپارتمان ال تعقیب می‌کند، اما به‌طور ناخواسته یک اکشن فیگور امپراتور زورگ شرور را آزاد می‌کند که قصد دارد او را نابود کند.

بازِ اندی دوباره به گروه می‌پیوندد و وودی را متقاعد می‌کند که به خانه بازگردد. وودی از دیگر اسباب‌بازی‌های راندآپ دعوت می‌کند تا با آن‌ها بیایند؛ جسی و بولزآی قبول می‌کنند، اما استینکی پیت مخالفت کرده و هنگامی که آن‌ها سعی در فرار دارند، در را بر روی آن‌ها (و باز) قفل می‌کند. ال دوباره از راه می‌رسد و وودی و اسباب‌بازی‌های راندآپ را به فرودگاه می‌برد. بازِ اندی و بازِ کمربند ابزاردار به همراه دیگر اسباب‌بازی‌ها ال را تا چاه آسانسور تعقیب می‌کنند. زورگ با آن‌ها روبه‌رو می‌شود و فاش می‌کند که پدر بازِ کمربند ابزاردار است. رکس به طور تصادفی زورگ را به داخل چاه آسانسور می‌اندازد.

بازِ کمربند ابزاردار همراه با زورگ در محل می‌ماند، در حالی که بازِ اندی و دیگر اسباب‌بازی‌ها یک کامیون سیاره پیتزا را می‌دزدند و به سمت فرودگاه می‌رانند. در فرودگاه، آن‌ها استینکی پیت را مهار کرده و وودی و بولزآی را در دستگاه جابه‌جایی چمدان‌ها نجات می‌دهند. باز و وودی سوار بر بولزآی، به داخل باند پرواز می‌روند تا جسی را قبل از پرواز هواپیما به مقصد ژاپن نجات دهند. همهٔ اسباب‌بازی‌ها در نهایت با یک گاری چمدان دزدیده‌شده به خانه بازمی‌گردند. باز نسبت به جسی علاقهٔ عاشقانه پیدا می‌کند. او و وودی تصمیم می‌گیرند که نگران بزرگ شدن اندی نباشند، زیرا همیشه همدیگر را به عنوان دوست برای «بی‌نهایت و فراتر از آن» خواهند داشت.

داستان اسباب‌بازی ۳ (۲۰۱۰)

[ویرایش]

وودی، باز و دیگر اسباب‌بازی‌ها به طور تصادفی سر از یک مهدکودک درمی‌آورند، پس از آنکه مادر اندی آن‌ها را در حین جمع کردن وسایل اندی برای رفتن به کالج، با زباله اشتباه می‌گیرد. باز تصمیم می‌گیرد که بهترین کاری که اسباب‌بازی‌ها می‌توانند انجام دهند، ماندن در کنار هم در مهدکودک است. این موضوع باعث می‌شود وودی به تنهایی به دنبال اندی برود. اسباب‌بازی‌های اندی مورد استقبال خرس آغوش‌گیر لاتسو قرار می‌گیرند که ظاهراً رهبر اسباب‌بازی‌های مهدکودک است. او آن‌ها را به اتاق کرم ابریشم اختصاص می‌دهد، جایی که آن‌ها توسط کودکان خردسال تحت یک بازی خشن قرار می‌گیرند. باز نزد لاتسو می‌رود و درخواست انتقال به اتاق پروانه را می‌کند، اما پیشنهاد لاتسو برای پیوستن به گروه او را رد می‌کند؛ در نتیجه، لاتسو به افرادش دستور می‌دهد تا باز را به حالت «دمو» تغییر دهند.

به نظر می‌رسد حافظه و شخصیت باز پاک شده‌اند؛ توهمات تکاور فضایی او از فیلم نخست بازمی‌گردند. لاتسو از این فرصت استفاده می‌کند تا باز را وادار کند فکر کند که اسباب‌بازی‌های اندی، زیردستان امپراتور زورگ هستند. باز با عصبانیت دوستانش را زندانی می‌کند و مأمور می‌شود که هر شب بر «زندانیان» نظارت کند، در حالی که وودی به مهدکودک سانی‌ساید بازمی‌گردد. اسباب‌بازی‌های اندی برای بازگرداندن حافظهٔ باز، او را تحت فشار قرار می‌دهند، اما به طور تصادفی او را به «حالت اسپانیایی» تغییر وضعیت می‌دهند. وودی موفق می‌شود او را متقاعد کند که اسباب‌بازی‌های اندی «آمیگوس» (دوستان) او هستند. باز اسپانیایی به اسباب‌بازی‌ها کمک می‌کند تا از سانی‌ساید فرار کنند؛ در این میان، او هیچ شکی در مورد عشقش به جسی باقی نمی‌گذارد. لاتسو در خارج از مهدکودک و در کنار سطل زباله، با آن‌ها روبه‌رو می‌شود. در درگیری‌ای که پیش می‌آید، لاتسو و تمام اسباب‌بازی‌های اندی به داخل یک کامیون حمل زباله پرتاب می‌شوند. باز، جسی را از داخل زباله‌ها نجات می‌دهد، اما خودش زیر یک تلویزیون شکسته له می‌شود. جسی بر سر بدن «مرده» باز اشک می‌ریزد، اما باز بلافاصله بیدار می‌شود، سالم است و شخصیت و خاطرات معمول او بازیابی شده‌اند.

در محل دفن زباله، اسباب‌بازی‌ها به داخل یک نوار نقاله هل داده می‌شوند. باز و وودی، لاتسو را از یک دستگاه خردکن نجات می‌دهند و به او کمک می‌کنند تا به دکمهٔ توقف اضطراری برسد. لاتسو آن‌ها را تنها می‌گذارد و آن‌ها به داخل یک کورهٔ سوزانندهٔ زباله سقوط می‌کنند. سه اسباب‌بازی فضایی که یک چنگک را هدایت می‌کنند، آن‌ها را نجات داده و آن‌ها راه خود را به خانه پیدا می‌کنند. اندی تمام اسباب‌بازی‌ها را به بانی، دختر کوچکی که وودی در مهدکودک دیده بود، هدیه می‌دهد. هنگام معرفی باز به بانی، اندی او را «باحال‌ترین اسباب‌بازی دنیا» توصیف می‌کند. هنگامی که اسباب‌بازی‌ها در خانهٔ بانی مستقر می‌شوند، باز با جسی به همراه نسخهٔ اسپانیایی آهنگ «تو یک دوست در من داری» یک رومبا اجرا می‌کند که موجب شادی و سرگرمی دیگر اسباب‌بازی‌ها می‌شود.

داستان اسباب‌بازی ۴ (۲۰۱۹)

[ویرایش]

هنگامی که وودی و اسباب‌بازی جدید مورد علاقهٔ بانی، فورکی، طی یک سفر با ماشین کاروان از گروه جدا می‌شوند، باز که توسط «صدای درونی» خود هدایت می‌شود، آن‌ها را تا یک نمایشگاه و کارناوال تعقیب می‌کند. او توسط یک فروشنده دستگیر و به عنوان یک جایزه در کنار اسباب‌بازی‌های دیگر قرار داده می‌شود؛ در آنجا با دو عروسک پولیشی چسبیده به هم به نام‌های بانی و داکی برخورد می‌کند. آن‌ها نخست با باز دشمنی می‌کنند، زیرا باور دارند که باز برای کاهش شانس برنده شدن و در اختیار یک کودک قرار گرفتن آن‌ها آمده است. آن دو حاضر به گوش دادن به توضیحات باز نمی‌شوند و هنگامی که باز، خود و آن‌ها را از بازی آزاد می‌کند، خشمگین‌تر می‌شوند. با این تصور که دیگر هرگز صاحب نخواهند داشت، آن‌ها باز را تعقیب کرده و به او حمله می‌کنند، تا اینکه وودی پیشنهاد می‌دهد که پس از نجات فورکی، آن دو عروسک پولیشی را نزد بانی ببرند.

باز، بانی و داکی با هم متحد می‌شوند و مأمور می‌شوند تا کلیدهای صاحب یک مغازهٔ عتیقه‌فروشی را برای آزاد کردن فورکی، که در داخل مغازه به دام افتاده است، بازیابی کنند. آن‌ها موفق می‌شوند، اما مأموریت نجات فورکی به دلیل گربهٔ صاحب عتیقه‌فروشی شکست می‌خورد. پس از اینکه وودی و بو پیپ با هم درگیر می‌شوند و اختلاف پیدا می‌کنند، صدای درونی باز او را هدایت می‌کند تا به اسباب‌بازی‌های اندی بپیوندد. کمی بعد، فورکی توسط وودی آزاد می‌شود و گزارش می‌دهد که وودی و چندین اسباب‌بازی دیگر نیاز به نجات دارند. باز، جسی و بقیه کنترل کاروان را به دست می‌گیرند و پدر بانی را مجبور می‌کنند تا آن را به کارناوال برگرداند.

وودی و باز در یک چرخ و فلک ملاقات می‌کنند و باز متوجه می‌شود که وودی از دوری دوباره از بو دلشکسته است. باز پیشنهاد می‌کند که وودی پشت سر بماند تا با بو باشد، زیرا می‌داند که حتی بدون وودی هم بانی خوب خواهد بود. آن‌ها یک آغوش خداحافظی نهایی به یکدیگر داده و از هم جدا می‌شوند.

داستان اسباب‌بازی ۵ (۲۰۲۶)

[ویرایش]

باز قرار است در داستان اسباب‌بازی ۵ حضور یابد و بار دیگر توسط تیم آلن صداپیشگی خواهد شد.[۵۸]

اسپین‌آف‌های باز لایتیر

[ویرایش]

باز لایتیر فرماندهی ستاره (۲۰۰۰)

[ویرایش]

در مجموعهٔ پویانمایی تلویزیونی باز لایتیر فرماندهی ستاره، باز لایتیر یک تکاور فضایی است که برای فرماندهی ستاره کار می‌کند و از جهان در برابر امپراتور زورگ شرور محافظت می‌کند. او در تیمی متشکل از میرا نوا، یک شاهدخت؛ بوستر، یک سرایدار؛ و ایکس‌آر، یک ربات، فعالیت می‌کند. این مجموعه نسخهٔ متفاوتی از باز لایتیر را نسبت به تجسم او در داستان اسباب‌بازی به تصویر می‌کشد. منشأ این مجموعه، فیلم ویدئویی سال ۲۰۰۰ به نام باز لایتیر فرماندهی ستاره: ماجراجویی آغاز می‌شود بود که به عنوان داستان پیشینه باز نوشته شده بود.[۵۹]

لایت‌یر (۲۰۲۲)

[ویرایش]

در جهان داستان اسباب‌بازی، فیلم پویانمایی لایت‌یر محصول ۲۰۲۲، فیلم مورد علاقهٔ اندی است که شخصیت خیالی داخل آن، منبع الهام اکشن فیگور باز لایتیر اندی بوده است.[۶۰] این فیلم که توسط آنگوس مک‌لین کارگردانی شده است، داستان فضانورد جوانی به نام باز لایتیر (با صداپیشگی کریس ایوانز) را روایت می‌کند که پس از سرگردانی در یک سیارهٔ متخاصم به همراه فرمانده و خدمه‌اش و یک گربهٔ ربات سخنگو به نام ساکس، تلاش می‌کند راهی برای بازگشت به خانه پیدا کند و در عین حال با تهدیدی برای امنیت جهان روبه‌رو می‌شود.[۶۱]

پارک‌های موضوعی و نمایش‌ها

[ویرایش]

باز لایتیر یک شخصیت قابل ملاقات در پارک‌ها و اقامتگاه‌های دیزنی است که در سرزمین داستان اسباب‌بازی حضور دارد.[۶۲] یک بازی تیراندازی تاریک به نام چرخش تکاور فضایی باز لایتیر در سال ۱۹۹۸ در تومارولند در پادشاهی جادویی راه‌اندازی شد. نسخه‌های دیگری از این بازی که در سایر پارک‌های دیزنی قرار دارند، با نام‌های انفجار لیزر باز لایتیر، نجات سیاره باز لایتیر و باز لایتیر آسترو بلسترز شناخته می‌شوند.[۶۳] باز همچنین به عنوان مجری بازی در جاذبهٔ تعاملی چهاربعدی شور و شوق داستان اسباب‌بازی! حضور برجسته‌ای دارد. نخست، دیزنی قصد داشت او را به دلیل حضور قبلی در آسترو بلسترز حذف کند، اما پیکسار اصرار داشت که باز باید حضور داشته باشد، چرا که او یک شخصیت ضروری در داستان اسباب‌بازی است.[۶۴] او همچنین در کنار دیگر شخصیت‌های داستان اسباب‌بازی در نمایش‌های دیزنی روی یخ نیز ظاهر شده است.[۶۵]

بازی‌های ویدئویی

[ویرایش]

بازی‌های ویدئویی متعددی بر اساس فرنچایز داستان اسباب‌بازی تولید شده‌اند. در سال ۱۹۹۵، باز در بازی ویدئویی داستان اسباب‌بازی که بر اساس داستان نخستین فیلم ساخته شده بود، ظاهر شد.[۶۶] در بازی‌های رایانه‌ای کتاب داستان پویانمایی دیزنی: داستان اسباب‌بازی و مرکز فعالیت دیزنی: داستان اسباب‌بازی که هر دو در سال ۱۹۹۶ منتشر شدند، پت فرلی صداپیشگی باز را بر عهده داشت.[۱] بازی ویدئویی داستان اسباب‌بازی ۲ در سال ۱۹۹۹ منتشر شد که در آن باز وظیفه نجات وودی را بر عهده دارد.[۶۷] در بازی سال ۱۹۹۹ با عنوان داستان اسباب‌بازی ۲: باز لایتیر به نجات، بازیکن به جای وودی، باز را کنترل می‌کند. در بازی ویدئویی مرتبط با داستان اسباب‌بازی ۳ در سال ۲۰۱۰، بازیکن می‌تواند در حالت جعبه اسباب‌بازی در نقش باز بازی کند.[۶۸] در سال ۲۰۰۰، یک بازی ویدئویی با عنوان باز لایتیر فرماندهی ستاره منتشر شد که بر اساس مجموعه کارتونی با همین نام بود. در این بازی، یک باز لایتیر قابل بازی، در سیارات مختلف با دشمنان مسابقه می‌دهد. یک بازی مسابقه‌ای شبیه به ماریو کارت در سال ۲۰۰۱ با عنوان مسابقه‌دهندهٔ داستان اسباب‌بازی منتشر شد. در سال ۲۰۰۳، باز و وودی در یک بازی اسکیت‌بورد با عنوان ماجراجویی اسکیت‌بورد افراطی دیزنی ظاهر شدند. باز همچنین در سال ۲۰۰۹ به همراه وودی و دیگر اسباب‌بازی‌ها در بازی تیراندازی شور و شوق داستان اسباب‌بازی! ظاهر شد؛ این بازی بر اساس جاذبه‌ای با همین نام در پارک‌های دیزنی ساخته شده بود.[۶۹] در سال ۲۰۱۳، یک مجموعه بازی فضایی داستان اسباب‌بازی با محوریت باز، برای بازی ویدئویی دیزنی اینفینیتی که از سبک تویز-تو-لایف استفاده می‌کند، معرفی شد.[۷۰] وودی و باز در بازی ویدئویی کینگدم هارتس ۳ در سال ۲۰۱۹ ظاهر شدند.[۷۱] در ژوئن ۲۰۱۹، باز به عنوان یک پوستهٔ شخصیت به همراه دیگر شخصیت‌های داستان اسباب‌بازی در یک بستهٔ ترکیبی در ماینکرفت ظاهر شد.[۷۲] در دسامبر ۲۰۲۲، باز و وودی در یک به‌روزرسانی محتوایی به درهٔ رؤیای دیزنی اضافه شدند.[۷۳] در اکتبر ۲۰۲۳، پوسته‌هایی بر اساس باز و وودی در بازی ویدئویی فال گایز در دسترس قرار گرفت.[۷۴] در دسامبر ۲۰۲۴، بازی برال استارز باز لایتیر را به عنوان یک شخصیت جدید قابل بازی معرفی کرد که تا فوریه ۲۰۲۵ در دسترس خواهد بود. علاوه بر این، یک پوستهٔ الهام گرفته از باز برای شخصیت سرج، پس از این رویداد منتشر شد.[۷۵]

دیگر حضورها

[ویرایش]

باز در مجموعه‌ای از پویانمایی‌های کوتاه تلویزیونی با عنوان خوراکی‌های داستان اسباب‌بازی ظاهر می‌شود که در سال ۱۹۹۶ در صبح‌های شنبه از شبکه ای‌بی‌سی پخش می‌شدند.[۷۶] یک اکشن فیگور باز لایتیر در اتاق انتظار دندان‌پزشکی در در جستجوی نمو محصول ۲۰۰۳ پیکسار دیده می‌شود.[۷۷] باز، وودی و هم در ماشین‌ها محصول ۲۰۰۶ پیکسار به شکل خودرو ظاهر می‌شوند. او همچنین در هر سه قسمت از کارتون‌های داستان اسباب‌بازی شامل تعطیلات هاوایی، ریزه میزه و رکس پارتی جور کن و همچنین دو قسمت ویژهٔ داستان اسباب‌بازی وحشت! و داستان اسباب‌بازی: زمانی که فراموش شد حضور دارد.[۷۸] باز و وودی در کوکو محصول ۲۰۱۷ پیکسار به شکل پینیاتا ظاهر می‌شوند.[۷۹] باز همچنین به همراه چندین شخصیت دیگر دیزنی در رالف اینترنت را خراب می‌کند محصول ۲۰۱۸ استودیو انیمیشن والت دیزنی، حضور دارد.[۸۰]

کالا

[ویرایش]

قبل از اکران داستان اسباب‌بازی، دیزنی یک قرارداد مجوز به تولیدکنندگان مختلف اسباب‌بازی، از جمله متل و هاسبرو، پیشنهاد داد، اما آن‌ها نتوانستند موفقیت این فیلم را پیش‌بینی کنند.[۸۱] در فوریه ۱۹۹۵، تینک‌وی تویز، یک تولیدکنندهٔ کوچک کانادایی، این قرارداد را در یک بازه زمانی فشرده پذیرفت.[۸۲] آلبرت چان، رئیس و مدیر عامل تینک‌وی تویز، گفت که او این معامله را یک فرصت دید، در حالی که بسیاری از تولیدکنندگان تولید اسباب‌بازی برای نخستین فیلم سی‌جی‌آی را یک ریسک در نظر می‌گرفتند. لستر توضیح داد که در فیلم، باز لایتیر به عنوان یک اکشن فیگور ۱۲ اینچی طراحی شده بود و بنابراین او برای اسباب‌بازی واقعی باز لایتیر نیز همان اندازه را می‌خواست. این اندازه با اکشن فیگورهای استاندارد ۵٫۵ اینچی که در آمریکای شمالی تولید می‌شدند، تفاوت داشت. چان در مورد اندازه و قیمت تردید داشت، اما قانع شد که به قضاوت لستر اعتماد کند.[۸۳] آن اسبرگ، رئیس دیزنی کاستومر پراداکتس، اعتراف کرد که پتانسیل تجاری‌سازی شخصیت‌های داستان اسباب‌بازی را در مقایسه با میکی ماوس دست کم گرفته بود: «من باز را رقیبی برای لاک‌پشت‌های نینجای جهش‌یافته نوجوان نمی‌دیدم.» به دلیل موفقیت بزرگ داستان اسباب‌بازی پس از اکران، تینک‌وی تویز نتوانست تقاضا برای فیگورهای باز لایتیر را در فصل تعطیلات سال ۱۹۹۶ برآورده کند. با این فرض که وودی محبوب‌ترین شخصیت خواهد بود، تنها ۵۰ هزار اسباب‌بازی باز لایتیر در مقابل ۲۰۰ هزار اسباب‌بازی وودی تولید شد.[۸۴] کمبود عرضه منجر به صف کشیدن صدها خریدار به امید خرید اسباب‌بازی باز لایتیر شد و نیاز به ارسال محموله‌های اضطراری به وجود آمد، به طوری که بی‌بی‌سی باز را «مطلوب‌ترین هدیهٔ کریسمس سال» توصیف کرد.[۸۵][۸۶] اگرچه فروش شخصیت‌های فیلم ۱۰۰ میلیون دلار درآمد داشت، اما مارکتینگ ویک آن را یک «افتضاح اسباب‌بازی» برای دیزنی توصیف کرد، زیرا تخمین زده شد که در نتیجهٔ «خشکسالی باز لایتیر»، ۳۰۰ میلیون دلار از فروش محقق‌نشده ضرر کرده است.[۸۷] بعدها به این اتفاق در داستان اسباب‌بازی ۲ به عنوان یک شوخی داخلی اشاره شد؛ در صحنه‌ای که باربی اسباب‌بازی‌ها را در فروشگاه اسباب‌بازی می‌گرداند و دربارهٔ تقاضای پیش‌بینی نشده برای اسباب‌بازی‌های باز لایتیر اظهار نظر می‌کند.[۸۸] در سال‌های بعد، فروش فیگورهای باز لایتیر قوی باقی ماند. در سال ۲۰۱۰، با اکران داستان اسباب‌بازی ۳، بیش از یک میلیون اکشن فیگور باز لایتیر فروخته شد. در سال ۲۰۱۹، دیزنی گزارش داد که فیگور باز، پرفروش‌ترین اسباب‌بازی تاریخ فروشگاه‌ دیزنی در بریتانیا بوده است.[۸۹] تا سال ۲۰۲۲، دیزنی بیش از ۳۵ میلیون باز لایتیر فروخته بود.[۹۰]

در مه ۲۰۰۸، ناسا و دیزنی اعلام کردند که یک اکشن فیگور باز لایتیر به خدمهٔ شاتل فضایی دیسکاوری در مأموریت اس‌تی‌اس-۱۲۴ خواهد پیوست. این اسباب‌بازی ۱۲ اینچی که در ایستگاه فضایی بین‌المللی (آی‌اس‌اس) باقی ماند، در یک آزمایش شرکت کرد و در یک ویدئوی ارسالی از فضا دیده شد، در حالی که شاتل فضایی بزرگترین ماژول ایستگاه فضایی – بخش تحت فشار کیبو، ماژول آزمایش ژاپنی – را تحویل می‌داد. این پرواز به عنوان بخشی از برنامهٔ اسباب‌بازی‌ها در فضا ناسا که در سال ۱۹۸۵ آغاز شد، ترتیب داده شد.[۹۱] این مأموریت با حضور باز لایتیر در ۳۱ مه ۲۰۰۸ آغاز شد، تا گشایش جاذبهٔ شور و شوق داستان اسباب‌بازی در میانه راه! در پارک‌های موضوعی استودیوهای هالیوود دیزنی و پارک ماجراجویی کالیفرنیا دیزنی را جشن بگیرند. در حین حضور در ایستگاه فضایی بین‌المللی، این اکشن فیگور با ده فضانورد و کیهان‌نورد شام «خورد» و در حال تماشای بیرون از پنجره دیده شد.[۹۲] او پس از ۱۵ ماه، در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۹، در مأموریت اس‌تی‌اس-۱۲۸ بازگشت، که در آن ماژول لجستیک چندمنظوره لئوناردو محمولهٔ اصلی بود.[۹۳] بازگشت او در یک رژه به رهبری باز آلدرین در پادشاهی جادویی در والت دیزنی ورلد جشن گرفته شد.[۹۴] این فیگور باز لایتیر توسط ناسا به عنوان «قدیمی‌ترین فضانورد در فضا» نامگذاری شد.[۹۵] در سال ۲۰۱۲، این اسباب‌بازی به موزهٔ ملی هوافضای اسمیتسونین در واشینگتن دی.سی. اهدا شد.[۹۶]

در سال ۲۰۰۹، دیزنی محصولات جدیدی را برای فرنچایز داستان اسباب‌بازی معرفی کرد، از جمله یک ربات باز لایتیر نهایی و خط تولید لگوی داستان اسباب‌بازی، که با ساخت یک مدل پنج فوتی از باز لایتیر با استفاده از ۴۰,۰۰۰ آجر لگو، در نمایشگاه بین‌المللی مجوزدهی در ژوئن ۲۰۰۹ رونمایی شد.[۹۷] در ژوئیه ۲۰۱۰، همزمان با اکران داستان اسباب‌بازی ۳، لگو مجموعهٔ ساختنی ساخت یک باز و دیگر مجموعه‌های بازی که شامل مینی‌فیگور باز لایتیر بودند را منتشر کرد.[۹۸] باز همچنین به عنوان یک مینی‌فیگور در خط تولید مینی‌فیگورهای لگوی دیزنی در سال ۲۰۱۶ گنجانده شد.[۹۹] در آوریل ۲۰۲۲، مجموعه‌ای از ست‌های لگو همزمان با اکران لایت‌یر معرفی شدند، از جمله یک مجموعهٔ ساختنی از سفینه فضایی ایکس‌ال-۱۵ باز.[۱۰۰] باز لایتیر همچنین در تعداد بی‌شماری از محصولات دارای مجوز دیگر که توسط برندهای مختلف تولید شده‌اند، حضور داشته است، از جمله اکشن فیگورهای متل، لباس‌ها، پوشاک و لوازم جانبی.[۱۰۱]

بازخورد و میراث

[ویرایش]

باز لایتیر پس از نخستین حضور خود در داستان اسباب‌بازی با استقبال خوبی از سوی منتقدان مواجه شد. راجر ایبرت او را به دلیل توهم اینکه یک تکاور فضایی است، «دوست‌داشتنی‌ترین اسباب‌بازی فیلم» توصیف کرد، در حالی که به «حس تأثیرگذار» لحظه‌ای که باز کشف می‌کند فقط یک اسباب‌بازی است، اشاره نمود.[۱۰۲] جانت ماسلین در نقد خود بر فیلم برای نیویورک تایمز، رقابت بین وودی و باز را یک نقطهٔ برجسته دانست و آلن را به خاطر «قیافه گرفتن مردانه» در نقش باز، تحسین کرد.[۱۰۳] لئونارد کلادی از ورایتی نیز تأثیر عاطفی لحظهٔ مواجههٔ باز با هویت واقعی خود را ستود.[۱۰۴] لس آنجلس تایمز باز را «یکی از شگفتی‌های دلپذیر داستان اسباب‌بازی» قلمداد کرد و به شخصیت «خودشیفته و توهم‌زده» او و ناتوانی‌اش در درک اینکه یک اسباب‌بازی است، اشاره کرد.[۱۰۵] اوون گلیبرمن در انترتینمنت ویکلی باز را هم «خنده‌دار و هم تأثیرگذار» یافت؛ با اشاره به شخصیت از خود راضی و مردانهٔ او، و اظهار داشت: «اعتقاد او به قدرت‌های فوق‌العادهٔ خودش، به ویژه توانایی پرواز، آنقدر کامل است که معصومیت همین توهم او به شکلی عجیب، جذاب می‌شود.»[۱۰۶] ریچارد کورلیس از تایم تأکید کرد که در داستان اسباب‌بازی ۲، باز سرانجام با رهبری یک تیم برای نجات وودی، به سرنوشت خود به عنوان یک قهرمان اکشن دست می‌یابد. او صدای آلن را «شیرین و کودن‌وار» توصیف کرد و اظهار داشت که تن «فلزی» صدای او به خوبی توانست پوچی درون سر باز را منتقل کند.[۱۰۷] امیلی سنت جیمز در نقد خود برای واکس، لحظه‌ای در داستان اسباب‌بازی ۲ را که باز با مواجهه با یک باز لایتیر دیگر که متوجه اسباب‌بازی بودنش نیست، با توهم قبلی خود روبه‌رو می‌شود، بسیار خنده‌دار دانست و آن را راهی ظریف برای نشان دادن رشد شخصی شخصیت توصیف کرد.[۱۰۸] پیتر دبروخه از ورایتی از کمدی باز در حالت اسپانیایی در داستان اسباب‌بازی ۳ لذت برد و آن را «الهام‌بخش» توصیف کرد.[۱۰۹] تام چریتی از سی‌ان‌ان نیز تحت تأثیر تغییر باز به یک اسپانیایی‌زبان روان، همراه با حرکات فلامنکو و اظهار عشق به جسی، گاوچران دختر، قرار گرفت و او را «یک گاوباز بین کهکشانی عشق» توصیف کرد.[۱۱۰] در مقابل، آستین آلیسون از کولایدر معتقد بود که پیکسار در دنباله‌های داستان اسباب‌بازی دچار مشکل شد تا تصمیم بگیرد با باز، به جز بحران هویت و دوست وودی بودن، چه کاری انجام دهد و اظهار داشت که «جهانی که حول محور او ساخته شده بود و طرفداران و خود پیکسار می‌خواستند روایت کنند، برای داستان‌های داستان اسباب‌بازی بسیار بزرگ بود.»[۱۱۱]

نقش اصلی باز در لایت‌یر با واکنش‌های متفاوتی از سوی منتقدان روبه‌رو شد. در واکنش اولیه به اعلام ساخت فیلم، بن چایلد از گاردین سردرگمی خود را ابراز کرد و اظهار داشت که باز از نخستین حضورش تاکنون همیشه با «اسباب‌بازی بودن» تعریف شده است و معتقد بود که انتظار بازسازی تخیل مخاطب در مورد او پس از چندین دهه غیرممکن است.[۱۱۲] استفانی زاکارک که برای تایم می‌نوشت، از کشف این موضوع که باز لایتیر یک اسباب‌بازی نیست بلکه یک شخصیت سینمایی است، «بهت‌زده» شد و این را «موردی از تقلید تجارت از هنر» دانست و از پیچش داستانی فیلم به دلیل کاهش همدردی مخاطب با شخصیت، انتقاد کرد.[۱۱۳] نیکلاس باربر از بی‌بی‌سی، شخصیت‌پردازی باز در این فیلم را نامطلوب دانست و او را «بسیار کمتر دوست‌داشتنی‌تر از آن خنگ از خود راضی‌ای که از داستان اسباب‌بازی می‌شناسیم و دوست داریم» توصیف کرد و اظهار داشت که نویسندگان نتوانسته‌اند تعریف کنند که او کیست.[۱۱۴] آلیسون ویلمور، منتقد فیلم والچر، باز را مشکل اصلی فیلم دانست و اظهار داشت که در داستان اسباب‌بازی، او یک «تقلید توهم‌آمیز از نوع شخصیت تک‌بعدی بود که، با صداپیشگی ایوانز در لایت‌یر، تقریباً همان شخصیت شده است.»[۱۱۵] هلن اوهارا، روزنامه‌نگار فیلم، در گاردین نوشت که این فیلم تنها نمونه‌ای دیگر از یک داستان پیشینهٔ غیرضروری برای شخصیتی است که پیش‌تر «کاملاً شکل‌گرفته» روی صفحه ظاهر شده بود.[۱۱۶] در مقابل، الکس آباد-سانتوز در نقد خود برای واکس، معتقد بود که این فیلم با موفقیت همان ویژگی‌های شخصیتی «جسور، لجوج و قوی» را که قبلاً در فیلم‌های داستان اسباب‌بازی دیده شده بود، در لایت‌یر نیز منتقل می‌کند.[۱۱۷] جاستین چانگ از لس آنجلس تایمز نیز تحسین کرد که شخصیت در لایت‌یر با وجود ظاهر انسانی به جای اسباب‌بازی، همچنان به عنوان باز لایتیر قابل تشخیص است و ایوانز را برای «انتقال بخشی از روحیهٔ عمل‌گرای کاپیتان آمریکا» ستود.[۱۱۸]

منتقدان باز لایتیر را به عنوان یک نماد فرهنگ عامه توصیف کرده‌اند.[۱۱۹][۱۲۰][۱۲۱] او در فهرست بهترین شخصیت‌های پیکسار قرار گرفته است.[۱۲۲] آی‌جی‌ان اظهار داشت که او «شاید نمادین‌ترین در میان تمام شخصیت‌های پیکسار باشد.»[۱۲۳] چارلی گرین در گاردین، ورود باز در داستان اسباب‌بازی را یکی از پنج معرفی شخصیت برتر در تاریخ سینما دانست.[۱۲۴] ریچارد فینک از مووی‌وب او را به عنوان بهترین شخصیت پیکسار رتبه‌بندی کرد و تکیه‌کلامش «به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن» را یکی از «نمادین‌ترین نقل قول‌های تاریخ سینما» نام برد.[۱۲۵] کریس مورگان، نویسندهٔ یاردبارکر، نیز این جمله را به عنوان یکی از به‌یادماندنی‌ترین جملات معروف در سینما فهرست کرد.[۱۲۶] در نوامبر ۲۰۱۴، این تکیه‌کلام در یک نظرسنجی از سوی ریدیو تایمز در رتبهٔ نخست به عنوان بهترین نقل قول فیلم تاریخ قرار گرفت.[۱۲۷] تایم باز لایتیر را به عنوان یکی از تأثیرگذارترین اسباب‌بازی‌های دهه ۱۹۹۰ نام برد و بر تأثیر فرهنگی او به عنوان یک اسباب‌بازی دائماً محبوب و مشارکتش با ناسا در ترویج علوم هوافضا به کودکان، تأکید کرد.[۱۲۸] ترانهٔ «خانم‌های مجرد» اثر بیانسه در سال ۲۰۰۸ شامل این متن است: «...و مرا به سوی یک سرنوشت، به سوی بی‌نهایت و فراتر از آن می‌رساند.»[۱۲۹] در ترانهٔ «دوست‌پسر» در سال ۲۰۱۲ اثر ستارهٔ پاپ کانادایی، جاستین بیبر، به باز لایتیر در این جمله اشاره شده است: «من می‌توانم باز لایتیر تو باشم، پرواز کنم در سراسر کرهٔ زمین.»[۱۳۰]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Price, David A. (June 22, 2008). "The Pixar Touch". The New York Times. Retrieved October 2, 2019.
  2. "Trick or "Treats": Remembering when "Toy Story" invaded ABC Saturday Mornings". October 16, 2013.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Brently, Heilborn (May 26, 2017). "Six comedy shows that will have you in stitches in June". Statesman. Retrieved June 14, 2020.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "Corporate Austin Comedian Mike MacRae". mikemacrae.com. Retrieved October 26, 2025.
  5. Lopresto, Charlie (2022-06-18). "The Infinite Evolution of Buzz Lightyear". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-17.
  6. Zorthian, Julia (2015-11-19). "How 'Toy Story' Changed Movie History". TIME (به انگلیسی). Archived from the original on September 18, 2017. Retrieved 2024-06-17.
  7. Lopresto, Charlie (2022-06-18). "The Infinite Evolution of Buzz Lightyear". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-17.
  8. Zorthian, Julia (2015-11-19). "How 'Toy Story' Changed Movie History". TIME (به انگلیسی). Archived from the original on September 18, 2017. Retrieved 2024-06-17.
  9. "What will Pixar's John Lasseter do at Disney - May. 17, 2006". money.cnn.com. Retrieved 2024-06-18.
  10. Galuppo, Mia (2015-10-02). "John Lasseter on Early 'Toy Story' Draft: "Woody Was a Jerk"". The Hollywood Reporter (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-17.
  11. "Toy Story's Buzz Lightyear looked very different in never-before-seen first sketches". Digital Spy (به انگلیسی). 2020-08-05. Retrieved 2024-06-18.
  12. Garber, Megan (2014-06-30). "Toy Story Was Originally Going to Feature G.I. Joe and Barbie". The Atlantic (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-18.
  13. Garber, Megan (2014-06-30). "Toy Story Was Originally Going to Feature G.I. Joe and Barbie". The Atlantic (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-18.
  14. Busch, Jenna (2022-06-14). "How Buzz Lightyear Evolved From Pixar Short Character To Toy Story Hero". SlashFilm (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-18.
  15. Garber, Megan (2014-06-30). "Toy Story Was Originally Going to Feature G.I. Joe and Barbie". The Atlantic (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-18.
  16. Lasseter, John (1995-11-09). Toy Story: The Art and Making of the Animated Film. Disney Editions. pp. 31–37. ISBN 978-0786861804.
  17. Adams, Guy (2010-07-16). "John Lasseter: To infinity and beyond | The Independent". The Independent (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-05.
  18. Brian Pendreigh Ed Kemmer TV star and inspiration for the character of Buzz Lightyear November 19, 2004, The Herald Scotland
  19. Husband, Stuart (2015-10-02). "The 10 best astronauts". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-06-05.
  20. "Moon Landing: Toy Story to Despicable Me and other surprising Moon landing films". BBC Newsround (به انگلیسی). 2019-07-18. Retrieved 2024-06-05.
  21. Solomon, Deborah; Oth, Christian (June 15, 2009). "Questions for Buzz Aldrin: The Man on the Moon". The New York Times. Retrieved June 15, 2009. Note: nytimes.com print-view software lists the article date as June 21, 2009; main article webpage shows June 15.
  22. Lee, Marc (2009-07-08). "Buzz Aldrin: the dark times that followed that historic flight". The Telegraph (به انگلیسی). Archived from the original on 2019-03-01. Retrieved 2024-06-23.
  23. Alter, Ethan (2021-11-02). "Billy Crystal reveals his biggest career regret: 'I'm the schmuck who turned down "Toy Story"'". Yahoo Entertainment (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-05.
  24. "Bill Murray and the Roles That Got Away". HuffPost (به انگلیسی). 2014-09-19. Retrieved 2024-06-13.
  25. Kozak, Jim (2005-08-03). "In Focus August/September 2005 Serenity Now! Uncut". In Focus. Archived from the original on 2005-08-03. Retrieved 2024-06-13.
  26. Evans, Bradford (March 17, 2011). "The Lost Roles of Jim Carrey". Splitsider. Archived from the original on August 8, 2015. Retrieved March 28, 2016. Early in Toy Story's development, producers wanted Paul Newman as Woody and Jim Carrey as Buzz Lightyear, with the two actors representing Old Hollywood and New Hollywood, respectively.
  27. "Photos from The Faces & Facts Behind Disney Characters". E! Online. Retrieved 2024-06-13.
  28. Sherlock, Ben (January 7, 2020). "Toy Story: 10 Actors Who Almost Voiced Iconic Roles". Screen Rant. Archived from the original on October 28, 2021. Retrieved October 28, 2021.
  29. "'Toy Story At 20' Explains How Tom Hanks & Tim Allen Came To Be Woody & Buzz Lightyear". Bustle (به انگلیسی). 2015-12-11. Retrieved 2024-06-13.
  30. Lasseter, John (1995-11-09). Toy Story: The Art and Making of the Animated Film. Disney Editions. pp. 31–37. ISBN 978-0786861804.
  31. "CNN - 'Toy Story' stars say animation is hard work - Nov. 25, 1995". CNN. Archived from the original on May 11, 2002. Retrieved 2024-06-13.
  32. "The Simpsons in Plusaversary (Short 2021) - Hank Azaria as Moe Szyslak, Captain McCallister, Goofy, ..." IMDb. Retrieved 9 May 2025.
  33. Murray, Nzinga (2022-11-29). "Every Actor Who Voiced Buzz Lightyear (Not Just Evans & Allen)". ScreenRant (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  34. Chi, Paul (2022-06-09). "Chris Evans on Lightyear's Same-Sex Kiss and Trying to Sound Like Tim Allen". Vanity Fair (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  35. Bergeson, Samantha (2022-06-10). "'Lightyear': Chris Evans Couldn't Help but Do a 'Shameless Tim Allen Impression' for 'Toy Story' Prequel". IndieWire (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  36. "Chris Evans explains what makes his Buzz Lightyear different". Radio Times (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  37. "Tom Hanks reacts to Pixar's decision to replace Tim Allen as Buzz Lightyear". The Independent (به انگلیسی). 2022-07-06. Retrieved 2024-06-14.
  38. Tapp, Tom (2022-07-01). "Tim Allen Speaks For First Time About 'Lightyear' Controversy, Says He Discussed Film Many Years Ago With Studio Brass". Deadline (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  39. "Toy Story star Tim Allen criticises Lightyear: 'I wish there was a better connection to the toy'". The Independent. June 30, 2022.
  40. Haring, Bruce (2023-02-10). "Tim Allen Is Back As Buzz Lightyear In 'Toy Story 5', Tweets, "See Ya Soon, Woody"". Deadline (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  41. Abbott, Alana Joli (2022-05-17). "Lightyear: Why Buzz Needed a New Voice and New Look". Den of Geek (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-16.
  42. Smith, Susan (2018). Toy Story: How Pixar Reinvented The Animated Feature. Bloomsbury. p. 137. ISBN 978-1-5013-2492-5.
  43. Oleszkiewicz, Anthony (2022-06-26). "'Lightyear' vs. Buzz in 'Toy Story': We Have Some Unanswered Questions". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-23.
  44. McCormick, Colin (2020-05-29). "25 Best Buzz Lightyear Quotes From The Toy Story Movies". ScreenRant (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-23.
  45. Crow, David (2019-06-12). "Tim Allen on the Sadness of Loss in Toy Story 4". Den of Geek (به انگلیسی). Retrieved 2024-05-22.
  46. Snider, Burr. "The Toy Story Story". Wired (به انگلیسی). ISSN 1059-1028. Retrieved 2024-06-26.
  47. Lasseter, John (1995-11-09). Toy Story: The Art and Making of the Animated Film. Disney Editions. pp. 31–37. ISBN 978-0786861804.
  48. Longeretta, Emily (2019-06-21). "Tim Allen Reflects on 'Toy Story 4,' and Whether It's the Last". Us Weekly (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-27.
  49. ScreenSlam (2019-06-07). Toy Story 4: Tim Allen "Buzz Lightyear" Behind the Scenes Movie Interview | ScreenSlam. Retrieved 2024-06-26 – via YouTube.
  50. "Lee Unkrich on Toy Story 3 | Interview". Timeout.
  51. Hall, Jacob (2019-06-21). "'Toy Story 4' Director And Producers Were As Skeptical As Everyone Else About Another Sequel [Interview]". SlashFilm (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-27.
  52. Edwards, Molly (2022-06-17). "How Lightyear is linked to Toy Story, explained". GamesRadar+ (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-19.
  53. Abbott, Alana Joli (2022-05-17). "Lightyear: Why Buzz Needed a New Voice and New Look". Den of Geek (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-19.
  54. https://collider.com/easter-eggs-you-definitely-missed-in-toy-story-2/
  55. Desowitz, Bill (2022-04-21). "'Lightyear': How the Time-Warping Effect of Working at Pixar Shaped Buzz's Origin Story". IndieWire (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-19.
  56. Radulovic, Petrana (2022-06-19). "The trickiest part of turning Buzz Lightyear the toy into Buzz Lightyear the sci-fi hero". Polygon (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-19.
  57. "Lightyear's wild twist links to one of Toy Story's best gags". Digital Spy (به انگلیسی). 2022-08-03. Retrieved 2024-06-19.
  58. Dick, Jeremy (February 9, 2023). "Tim Allen Confirms His Return as Buzz Lightyear in Toy Story 5". movieweb.com. Retrieved March 26, 2023.
  59. Petty, Michael John (2022-06-16). "'Buzz Lightyear of Star Command' Was the Space Ranger's First Solo Mission". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-25.
  60. Edwards, Molly (2022-06-17). "How Lightyear is linked to Toy Story, explained". GamesRadar+ (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-25.
  61. "First reactions land for Toy Story spin-off Lightyear with Chris Evans". Digital Spy (به انگلیسی). 2022-06-09. Retrieved 2024-06-26.
  62. Murphy, Mekado (2018-06-28). "Walk Among Giants — Woody Included — at Disney World's New Toy Story Land". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2024-06-30.
  63. Radulovic, Petrana (2022-06-19). "Polygon rides the Buzz Lightyear ride". Polygon (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  64. Barnes, Brooks (2008-02-10). "Will Disney Keep Us Amused?". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Archived from the original on 2019-11-10. Retrieved 2024-07-05.
  65. "BBC - Nottingham - Theatre - Disneys Toy Story on Ice preview". www.bbc.co.uk. Retrieved 2024-06-30.
  66. "Toy Story". Game Informer. Archived from the original on 1997-11-20. Retrieved 2024-06-30.
  67. Nix (1999-12-02). "Toy Story 2". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  68. Gallegos, Anthony (2010-07-06). "Toy Story 3: The Videogame Review". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  69. Grisham, Richard (2009-10-01). "Toy Story Mania! review". GamesRadar+ (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-05.
  70. "'Disney Infinity' adds Toy Story in Space". Digital Spy (به انگلیسی). 2013-08-12. Retrieved 2024-06-30.
  71. "Kingdom Hearts 3: Five things to look out for in new release". BBC Newsround (به انگلیسی). 2018-12-07. Retrieved 2024-06-30.
  72. Grubb, Jeff (2019-07-26). "Minecraft Marketplace June 2019: Woody can retire from Toy Story now". VentureBeat (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-05.
  73. Raynor, Kelsey (2022-11-23). "Disney Dreamlight Valley will introduce Toy Story's Woody and Buzz Lightyear in December". VG247 (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  74. Fall Guys - Official Woody and Buzz Lightyear Roundup Trailer - IGN (به انگلیسی). 2023-10-05. Retrieved 2024-06-30 – via www.ign.com.
  75. Slocombe, Steve (2024-12-17). "Brawl Stars & Toy Story Team Up For In-Game Holiday Season Takeover". Complex. Retrieved 2024-12-18.
  76. Armstrong, Josh (2013-10-16). "Trick or "Treats": Remembering when "Toy Story" invaded ABC Saturday Mornings". IndieWire (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  77. Amber, Ashley (2022-07-23). "10 Times Pixar Movies Referenced 'Toy Story'". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  78. Taylor, Drew (2020-06-18). "Every 'Toy Story' Movie and Short Film Ranked from Worst to Best". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  79. Fuller, Becky (2017-11-27). "Pixar's Coco: Every Easter Egg You Missed". ScreenRant (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  80. Sagers, Aaron (2018-12-01). "The Implications of the Ralph Breaks The Internet Disney Princesses Scene". Den of Geek (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-30.
  81. Week, Marketing (1996-12-20). "The toy fiasco that cost Disney 50m". Marketing Week (به انگلیسی). Retrieved 2025-07-28.
  82. "Toyworld October 2017". Issuu (به انگلیسی). 2017-10-02. Retrieved 2025-07-28.
  83. Chmielewski, Dawn C (2009-12-30). "Thinkway chief says John Lasseter is a true toy master | Hero Complex | Los Angeles Times". Los Angeles Times. Archived from the original on 2010-01-02. Retrieved 2024-06-15.
  84. Deshawn (2022-06-26). "How A Toy Story Merch Mistake Lost Millions Of Dollars For Disney". SlashFilm (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-15.
  85. "Night hundreds of shoppers queued to buy new Buzz Lightyear toy on Christmas Eve 1996 - Liverpool Echo". www.liverpoolecho.co.uk. November 18, 2021. Retrieved 2024-06-15.
  86. "Buzz Lightyear, 1996". BBC Archive (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-15.
  87. Week, Marketing (1996-12-20). "The toy fiasco that cost Disney 50m". Marketing Week (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-15.
  88. Spiegel, Josh (2020-01-02). "25 Years Ago, Pixar's 'Toy Story' Changed Animation Forever". SlashFilm (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-15.
  89. "Toy Story: How Buzz Lightyear keeps making millions". BBC News (به انگلیسی). 2019-06-20. Retrieved 2024-06-15.
  90. Lopresto, Charlie (2022-06-18). "The Infinite Evolution of Buzz Lightyear". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-17.
  91. Pearlman, Robert Z. (May 29, 2008). "Buzz Lightyear Becomes Real Space Ranger". Space.com. Retrieved March 12, 2009.
  92. Dunn, Marcia (June 6, 2008). "Japan's space lab just got bigger". NBC News. Associated Press. Retrieved June 7, 2008.
  93. "Buzz Lightyear Returns From Space on Discovery STS-128 - NASA" (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-16.
  94. "Lightyear action figure's return from space station creates a buzz". The Denver Post (به انگلیسی). 2009-10-03. Retrieved 2024-06-16.
  95. "Buzz Lightyear named longest-serving astronaut in space". The Telegraph (به انگلیسی). 2009-09-09. Retrieved 2024-06-16.
  96. "Space-flown Buzz Lightyear toy lands in the Smithsonian". NBC News (به انگلیسی). 2012-03-30. Archived from the original on November 26, 2020. Retrieved 2024-06-16.
  97. Zahed, Ramin (June 2, 2009). "Disney Unveils Plans at Licensing Show". www.animationmagazine.net. Retrieved 2024-06-16.
  98. "Win LEGO Toy Story prize pack worth £75 - Birmingham Live". www.birminghammail.co.uk. October 13, 2012. Retrieved 2024-06-16.
  99. Carpenter, Nicole (2016-03-29). "LEGO Reveals Disney Minifigure Line". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-16.
  100. "Disney's Lightyear unveils LEGO sets for Toy Story spin-off". Digital Spy (به انگلیسی). 2022-04-25. Retrieved 2024-06-16.
  101. "Best Lightyear merchandise: Buzz toys, LEGO and costumes to buy right now". Radio Times (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-16.
  102. Ebert, Roger. "Toy Story movie review & film summary (1995) | Roger Ebert". Roger Ebert (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  103. Maslin, Janet (1995-11-22). "FILM REVIEW;There's a New Toy in the House. Uh-Oh". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Archived from the original on 2024-03-26. Retrieved 2024-06-14.
  104. Klady, Leonard (1995-11-20). "Toy Story". Variety (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  105. "From the Archives: Our 1995 review: 'Toy Story' visuals delight kids, while adults will appreciate the wised-up jokes". Los Angeles Times (به انگلیسی). 2015-09-30. Retrieved 2024-06-14.
  106. "Toy Story". EW.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-14.
  107. Corliss, Richard (2009-05-28). "Tim Allen, Toy Story II (1999)". Time (به انگلیسی). ISSN 0040-781X. Retrieved 2024-06-20.
  108. James, Emily St (2019-06-21). "Toy Story 2 is the best Toy Story". Vox (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  109. Debruge, Peter (2010-06-08). "Film Review: 'Toy Story 3'". Variety (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  110. Charity, Tom. "'Toy Story 3' knocks it out of the playbox - CNN.com". www.cnn.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  111. Allison, Austin (2021-12-06). "The 'Toy Story' Sequels Have a Problem with Buzz Lightyear". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  112. Child, Ben (2022-02-11). "To infinity and bewilderment: what on earth has happened to Buzz Lightyear?". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-07-01.
  113. Zacharek, Stephanie (2022-06-13). "Pixar's 'Lightyear' Is An Overcomplicated Origin Story". TIME (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  114. Barber, Nicholas (June 13, 2022). "Lightyear review: 'A frustratingly slow, melancholy drama'". www.bbc.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  115. Willmore, Alison (2022-06-16). "The Problem With Lightyear Is Not the "Origin Story" It Tells". Vulture (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  116. O’Hara, Helen (2021-11-03). "Enough with the origin stories. Film-making has become too risk-averse". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-07-01.
  117. Abad-Santos, Alex (2022-06-17). "Lightyear is a good movie — and an even better IP grab". Vox (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-01.
  118. "Review: Pixar's 'Lightyear' goes to adequacy and not beyond". Los Angeles Times (به انگلیسی). 2022-06-13. Retrieved 2024-07-01.
  119. Jones, Tamera (2022-06-10). "'Beyond Infinity: Buzz and the Journey to Lightyear' Featurette Blasts Onto Disney+". Collider (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-12.
  120. Lopresto, Charlie (2022-06-18). "The Infinite Evolution of Buzz Lightyear". IGN (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-17.
  121. Fink, Richard (2022-06-19). "Why Lightyear Underperformed At The Box Office". MovieWeb (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-24.
  122. Francisco, Eric (2023-10-27). "The 32 greatest Pixar characters". GamesRadar+ (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-12.
  123. "Top 10 Pixar Characters". IGN (به انگلیسی). 2009-05-21. Retrieved 2024-06-12.
  124. Green, Charlie (2014-01-22). "Clip joint: Greatest character introductions". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2024-06-12.
  125. Fink, Richard (2023-04-01). "The Best Pixar Characters of All Time, Ranked". MovieWeb (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-12.
  126. Morgan, Chris (2024-06-07). "The most memorable movie catchphrases". Yardbarker (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-12.
  127. Denham, Jess (2014-11-05). "Best film quotes of all-time: Toy Story's 'To Infinity and beyond' tops Radio Times poll | The Independent". The Independent (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-12.
  128. Townsend, Allie (2011-02-16). "All-TIME 100 Greatest Toys - TIME". Time (به انگلیسی). ISSN 0040-781X. Retrieved 2024-06-15.
  129. "Snap Judgment: Beyoncé's 'If I Were a Boy' and 'Single Ladies'". NBC Los Angeles (به انگلیسی). 2008-10-09. Retrieved 2024-06-12.
  130. Zakarin, Jordan (2012-03-26). "Justin Bieber's 'Boyfriend' Single Released (Audio)". The Hollywood Reporter (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-05.

پیوند به بیرون

[ویرایش]