افتر
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | سمنان |
| شهرستان | سرخه |
| بخش | هفدر |
| دهستان | هفدر |
  افتر | |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۲۲۲ نفر (سرشماری ۹۵) |
| رشد جمعیت | منفی به علت مهاجرت |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۹۶۰ متر |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۲۴۰۲۹۵ |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۲۳ |
| وبگاه رسمی | www.aftar.net |
اَفتَر یا هَفدَر[۱] یکی از روستاهای شهرستان سرخه در استان سمنان ایران است. روستای نمونه گردشگری «افتر»، مرکز دهستان هفت در (افتر) از توابع بخش مرکزی شهرستان سرخه در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر سرخه و ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر سمنان و در ارتفاع ۲۱۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
جمعیت[ویرایش]
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، جمعیت این روستا ۹۱۴ نفر (۲۲۰ خانوار) بوده‌است.[۲] بخش قابل توجهی از جمعیت افتر در سال‌های اخیر به شهرهای سمنان، تهران، ساری، آمل، بابل، نور و سرخه مهاجرت کرده‌اند.[۳] همچنین زبان بومیان این روستا نیز گویش افتری می‌باشد گویش افتری گویشی از خانواده زبان‌های کومشی می‌باشد که توسط مردم روستای اَفتَر (هَفدَر)، از توابع شهرستان سرخه، استان سمنان صحبت می‌شود که همچون گویش سنگسری تحت تأثیر زبان مازندرانی (طبری) قرار دارد.[۴] گویش افتری برای تمامی گویشوران زبان‌های کومشی همچون سمنانی، سرخه ای و غیره قابل فهم می‌باشد.[۵]
اقتصاد[ویرایش]
به خاطر وجود معدن‌ها و کارخانه‌های گچ در اطراف روستا و وجود مراتع، دامداری مبتنی بر کوچ، کامیون‌داری، باغداری و زراعت از شغل‌های اصلی مردم افتر به‌شمار می‌روند.[۳]
آثار باستانی منطقه[ویرایش]
آثار باستانی و اماکن مذهبی روستای افتر از این قرارند:
- قلعهٔ افتر[۶]
- امامزاده علی افتر
- مغار افتر
- امامزاده اسماعیل
ییلاقات افتر[ویرایش]
عشایر افتری در تابستان به سه روستای ذیل (به ترتیب وسعت و جمعیت) واقع در شهرستان فیروزکوه کوچ می‌کنند:[نیازمند منبع]
- ییلاق طارن: متشکل از طایفه‌های حمیدی، عمادی، زیاری ،محمودی و ولی است.
- ییلاق کلارخان: این ییلاق افتری‌ها فقط محل اسکان طایفهٔ زیاری‌ها می‌باشد.
- ییلاق گورسفید: متشکل از طایفه‌های حمیدی، زیاری، حیدری؛ محمودی، جلالی، عمادی، ولی، طیبی و نوروزی.
عشایر[ویرایش]
عشایر طایفه مستقل افتری ۴٫۲ درصد از جمعیت عشایری استان سمنان را شامل می‌شوند و تنها عشایر مستقل شهرستان سرخه می‌باشد. بر اساس آمار سال ۱۳۷۷ جمعیت عشایر افتری برابر با ۳۹۲ نفر (۷۹ خانوار) بوده‌است که از این لحاظ مرتبه ۱۵۹ را در بین ۵۹۲ طایفه مستقل کشور دارا بوده‌اند.[۳]
منابع و پانویس[ویرایش]
- ↑ «: کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان‌سازی نام‌های جغرافیایی ایران:». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ شاه‌حسینی، علیرضا (۱۳۸۴)، افتر سرزمین گل‌های زنبق، سمنان: بوستان اندیشه، شابک ۹۶۴-۹۴۸۰۳-۸-۲
- ↑ جعفری دهقی، محمود؛ خلیلی پور، نازنین؛ جعفری دهقی، شیما (۱۳۹۳). زبان‌ها و گویش‌های ایرانی (گذشته و حال). تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۲۶۱. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۶۳-۴.
- ↑ حبیب برجیان، گویش کومشی افتر، ۲.
- ↑ وجه تسمیه افتر (هفدر) از نام قلعه‌ای است که دارای هفت در بود و به مرور با نام افتر نیز تلفظ شده‌است.