اسکندر شاه سوری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Sikandar Shah Suri
Copper Paisa of Sikander Shah Suri
6th Sultan of the Sur Empire
سلطنتFebruary 1555 - 22 June 1555
پیشینIbrahim Shah Suri
جانشینAdil Shah Suri
درگذشته1559
خاندانSur dynasty
دودمانSur dynasty

سکندر شاه سوری یا اسکندر خان افغان (متوفی ۱۵۵۹) ششمین فرمانروای سلسله سور، از تبار پشتون، در اواخر قرون وسطی در شمال هند بود. او پس از سرنگونی ابراهیم شاه سوری، سلطان دهلی شد.

اوایل زندگی[ویرایش]

نام واقعی سکندر شاه سوری، احمد خان سوری بود. او برادر همسر سلطان محمد عادل شاه بود. او قبل از اعلام استقلال از دهلی، تا سال ۱۵۵۵، فرماندار لاهور بود[۱]

سلطنت[ویرایش]

پس از این که سلطان مستقل شد و پنجاب را تحت کنترل درآورد، به سمت قلمرو تحت کنترل سلطان ابراهیم شاه سوری لشکر کشید. ابراهیم در نبردی در فراه هند در نزدیکی آگرا شکست خورد و سکندر دهلی و آگرا را به تصرف خود درآورد. در حالی که سکندر به مبارزه با ابراهیم مشغول بود، همایون گورکانی به کمک صفویه در فوریه ۱۵۵۵ لاهور را تصرف کرد. گروه دیگری از نیروهای او دیپالپور را تصرف کردند. سپس، ارتش همایون جالندر را هم اشغال کرد و لشکر پیش کشیده ایشان به سمت سرهند حرکت کرد. سکندر نیرویی متشکل از ۳۰۰۰۰ اسب فرستاد اما در نبردی در ماچیوارا از لشکر گورکانی شکست خوردند و سرهند توسط گورکانیان اشغال شد. سکندر، سپس خود ارتشی متشکل از ۸۰۰۰۰ سواره را رهبری کرد و در سرهند با ارتش گورکانی روبرو شد. در ۲۲ ژوئن ۱۵۵۵ شکست خورد و مجبور شد به تپه‌های سیوالیک در شمال پنجاب عقب‌نشینی کند.[۱] مغولان پیروز به دهلی رفتند و آنجا را اشغال کردند.[۲]

پایان کار[ویرایش]

در اواخر سال ۱۵۵۶ سکندر دوباره شورید. او در چمیاری (که در حال حاضر در منطقه امریتسار واقع است) سردار گورکانی به نام خضر خواجه خان را شکست داد و شروع به جمع‌آوری مالیات کلانور به عنوان مقر فرماندهی خود کرد. بایرام خان خانان به خان علم دستور داد به مصاف او رود و سرانجام در ۷ دسامبر ۱۵۵۶ اکبر به همراه بایرام خان دهلی را ترک کردند تا با او نبرد کنند. سکندر دوباره به سوی سیوالیک عقب‌نشینی کرد و در قلعه مائو تحت پادشاهی نورپور پناه گرفت. پس از شش ماه مقاومت در قلعه محاصره شده، سکندر قلعه را در ۲۵ ژوئیه ۱۵۵۷ تسلیم کرد[۳] راجا بخت مال حامی محلی او توسط بایرام خان سر بریده شد و سکندر را به بیهار فرستادند.[۱]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Majumdar, R.C. (ed.) (2007). The Mughul Empire, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, ISBN 81-7276-407-1, pp.94-6 خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «r1» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. "Battles for India at Sirhind". Times of India Blog (به انگلیسی). 2018-03-18. Retrieved 2022-10-25.
  3. Majumdar, R.C. (ed.) (2007). The Mughul Empire, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, ISBN 81-7276-407-1, pp.106-7
پیشین:
Ibrahim Shah Suri
شاه
۱۵۵۵
پسین:
Adil Shah Suri