آزمایش پرواز یکپارچه استارشیپ

مختصات: ۲۵°۵۹′۴۶″ شمالی ۹۷°۰۹′۱۶″ غربی / ۲۵٫۹۹۶۱۱°شمالی ۹۷٫۱۵۴۴۴°غربی / 25.99611; -97.15444
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آزمایش پرواز یکپارچه استارشیپ
استارشیپ کاملاً مونتاژ شده در اولین پرواز آزمایشی
گونه مأموریتپرواز آزمایشی
اپراتوراسپیس‌اکس
مدت مأموریت۳ دقیقه، ۵۹ ثانیه (موفق)
۹۰ دقیقه (برنامه‌ریزی شده بود)
شمار مدارهای کامل کرده۱ (مورد نظر)
رسیدن به فضا ناموفق بود
آغاز مأموریت
تاریخ راه‌اندازی۲۰ آوریل، ۲۰۲۳، ۱۳:۳۳ UTC[۱]
موشکاستارشیپ
سایت پرتاباسپیس‌اکس استاربیس
پیمان‌کاراسپیس‌اکس
پایان مأموریت
از بین رفتن۲۰ آوریل، ۲۰۲۳، ۱۳:۳۷ UTC
مشخصات مداری
رژیم مأموریتمدار فرا جوی (مورد نظر)
حضیض apsis۵۰ کیلومتر (۳۱ مایل) (برنامه‌ریزی شده)
اوج apsis۲۵۰ کیلومتر (۱۶۰ مایل) (برنامه‌ریزی شده)
۳۹ کیلومتر (۲۴ مایل) (رسیده‌است)
پروازهای استارشیپ
→ IFT 2
استارشیپ SN15 ←
 

در ۲۰ آوریل ۲۰۲۳، اسپیس‌اکس اولین آزمایش پرواز یکپارچه راکت استارشیپ خود را انجام داد.[۲] نمونه اولیه فضاپیما کمتر از چهار دقیقه پس از بلند شدن از پایگاه اسپیس‌اکس استاربیس در بوکا چیکا، تگزاس منفجر شد.[۳] استارشیپ با شکستن رکورد نیم قرن قدمت موشک N1 اتحاد جماهیر شوروی، تبدیل به قدرتمندترین موشکی شد که تاکنون پرواز کرده‌است.[۴]

این پرتاب بخشی از برنامه توسعه استارشیپ اسپیس ایکس بود که از یک رویکرد تکراری و تدریجی شامل پروازهای آزمایشی مکرر و اغلب مخرب وسیله‌های نمونه اولیه پیروی می‌کند.[۵] قبل از پرتاب، مقامات اسپیس ایکس گفتند که موفقیت مأموریت را «با میزانی که می‌توانیم یاد بگیریم» اندازه‌گیری می‌کنند و رویدادهای مختلف مأموریت برنامه‌ریزی‌شده «برای آزمایش موفقیت‌آمیز مورد نیاز نیستند».[۶] این پرواز به‌طور کلی به توسعه استارشیپ کمک کرد و بسیاری از مقامات دولتی از جمله بیل نلسون، مدیر ناسا و جوزف اشباخر، مدیر کل آژانس فضایی اروپا، به اسپیس‌اکس تبریک گفتند.[۷][۸]

برای فضاپیمای استارشیپ برنامه‌ریزی شده بود که قبل از ورود مجدد به جو تقریباً یک دور به دور زمین بچرخد و یک آب‌فرود کنترل شده در اقیانوس آرام در نزدیکی هاوایی انجام دهد.[۹] سوپرهوی قرار بود فرود مشابهی را در خلیج مکزیک، در ۲۰ مایلی (۳۰ کیلومتر) از سواحل تگزاس حدود ۸ دقیقه پس از بلند شدن انجام دهد.[۹]

این موشک در ساعت ۱۳:۳۳ جهانی از سایت پرتاب خصوصی اسپیس‌اکس، بوکا چیکا، تگزاس بلند شد. این پرتاب به سکوی پرتاب[۱۰] و زیرساخت‌های اطراف آن آسیب رساند،[۱۱] که اسپیس‌اکس اعلام کرد این اتفاق غیرمنتظره بود. مقداری از قطعات استارشیپ در پارک ایالتی بوکا چیکا پخش شد. سه موتور قبل از بلند شدن روشن نشدند یا از کار افتادند و چندین موتور دیگر در طول پرواز از کار افتادند.[۱۲] این موشک فشار دینامیکی بیشینه را پشت سر گذاشت و وارد پرواز مافوق صوت شد، اما به دلیل عدم کنترل رانش یا بردار رانش، هیچ تلاشی برای جداسازی مرحله انجام نشد.[۱۲] در آخر استارشیپ سقوط کرد و سیستم خودکار خاتمه پرواز (AFTS) فعال شد، اما همان‌طور که در نظر گرفته شده بود بلافاصله فضاپیما را نابود نکرد. استارشیپ ۴۰ ثانیه بعد، نزدیک به ۴ دقیقه پس از پرواز، متلاشی شد.[۱۳][۱۲]

پس از آزمایش، اداره هوانوردی فدرال (FAA) برنامه پرتاب را در انتظار نتایج یک «تحقیقات ناگوار» استاندارد که توسط آژانس نظارت شده و توسط اسپیس‌اکس انجام شده‌است، متوقف کرد.[۱۴] FAA گفت که بازگشت به پرواز بستگی به تصمیم آژانس دارد که پرتاب‌های آینده بر امنیت عمومی تأثیری خواهد گذاشت یا خیر.[۱۵] FAA در سپتامبر ۲۰۲۳ اعلام کرد که ۶۳ «اقدام اصلاحی» را شناسایی کرده‌است که اسپیس‌اکس باید قبل از اجازه پرتاب آزمایشی دیگر انجام دهد.[۱۶][۱۷] گرد و غبار پراکنده شده توسط پرتاب در ابتدا باعث نگرانی‌های بهداشتی شد، اما بعداً توسط یک آزمایشگاه مشخص شد که ماسه ساحلی معمولی است و خطری برای سلامتی ندارد.[۱۴][۱۸]

اسپیس‌اکس از اداره هوانوردی فدرال برای پرتاب برنامه‌ریزی شده دومین پرواز آزمایشی استارشیپ در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳ مجوز خود را دریافت کرد.[۱۹]

پرتاب[ویرایش]

ضبط جزئی ناسا از پرتاب استارشیپ

یک پنجره پرتاب ۶۲ دقیقه‌ای در ساعت ۱۳:۲۸ UCT در ۲۰ آوریل ۲۰۲۳ باز شد.[۲۰] در ساعت ۱۳:۳۳ UCT، موشک با موفقیت بلند شد، هرچند که باعث آسیب به سکوی پرتاب شد. استارشیپ به صورت جانبی از سکوی پرتاب لیز خورد، زیرا سه موتور پس از بلند شدن آتش نگرفتند.[۲۱]

چندین موتور رپتور در طول پرواز از کار افتادند.[۲۲][۲] در حدود ۲۷ ثانیه پس از پرواز، اسپیس‌اکس ارتباط خود را با موتور دیگری به دلیل «نوعی رویداد پر انرژی» از دست داد.[۲۱] اسپیس‌اکس در پخش اینترنتی خود نشان می‌دهد که تعدادی از موتورها به درستی کار نمی‌کنند یا خاموش هستند.[۲۳]

گفته شده‌است که انفجار کوچکی که در حوالی ۳۰ ثانیه پس از پرتاب قابل مشاهده است، از کار افتادن یک واحد برق هیدرولیک بوده‌است، اما این موضوع هنوز تأیید نشده‌است.[۲۴]

هشتاد و پنج ثانیه پس از پرتاب، اسپیس‌اکس کنترل بردار رانش ۱۳ موتور مرکزی و در نتیجه توانایی هدایت موشک را از دست داد.[۲۱] این موشک قبل از از دست دادن ارتفاع و وارد شدن به یک چرخش تا حدود ۳۹ کیلومتر (۲۴ مایل) افزایش یافت،[۲۵] پس از آن سیستم خاتمه پرواز خودکار (AFTS) آن فعال شد.[۲۱] AFTS قرار بود فوراً موشک را از بین ببرد،[۱۲] اما استارشیپ از هم پاشید. هیچ جراحت یا خسارت اموال عمومی توسط اداره هوانوردی فدرال گزارش نشده‌است.[۲۶]

پس از پرتاب[ویرایش]

خدمات ماهی و حیات وحش ایالات متحده نیز باید پرتاب را تأیید کند. بازنگری رسمی زیست‌محیطی هنوز تا تاریخ ۱ اکتبر ۲۰۲۳ (۲۰۲۳ -10-۰۱) شروع نشده بود و می‌تواند بین ۳۰ تا ۱۳۵ روز طول بکشد.[۲۷] خدمات ماهی و حیات وحش ایالات متحده ارزیابی بیولوژیکی نهایی را از اداره هوانوردی فدرال دریافت کرد. ویلیام گرستن مایر، معاون ساخت و قابلیت اطمینان پرواز اسپیس‌اکس، از FAA خواست کارکنان صدور مجوز را افزایش دهد.[۲۸][۲۹]

تا ۱۱ نوامبر ۲۰۲۳، اسپیس‌اکس اعلام کرده بود که ۱۷ نوامبر را برای تاریخ پرتاب خود هدف قرار داده‌است.[۳۰] در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳، اداره هوانوردی فدرال مجوز پرتاب را صادر کرد.[۳۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Wattles, Jackie; Vogt, Adrienne (April 20, 2023). "SpaceX's uncrewed Starship explodes on launch attempt". CNN (به انگلیسی). Archived from the original on April 21, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Foust, Jeff (April 20, 2023). "Starship lifts off on first integrated test flight, breaks apart minutes later". SpaceNews. Retrieved April 26, 2023.
  3. "SpaceX's gigantic Starship rocket blasts off and then explodes in its first test flight". NBC News (به انگلیسی). 2023-04-20. Retrieved 2023-06-13.
  4. Simpson, Clive (April 17, 2023). "How SpaceX's Starship stacks up to other rockets". Spaceflight Now (به انگلیسی). Archived from the original on April 17, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  5. Wall, Mike (2023-04-21). "What's next for SpaceX's Starship after its historic flight test?". Space.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-04-26.
  6. "Upcoming: Starship Flight Test". SpaceX. April 19, 2023. Archived from the original on April 19, 2023. Retrieved April 19, 2023.
  7. Olson, Emily; Archie, Ayana (April 20, 2023). "SpaceX's massive rocket Starship explodes 4 minutes after liftoff". National Public Radio. Archived from the original on April 20, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  8. Therrien, Alex; Whitehead, Jamie (April 20, 2023). "SpaceX Starship live: SpaceX Starship finally launches but blows up after take-off". BBC News (به انگلیسی). Archived from the original on April 20, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Jones, Andrew (April 15, 2023). "SpaceX's 1st Starship and Super Heavy launch: How it will work". Space.com (به انگلیسی). Archived from the original on April 19, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  10. Fallon, Patrick; Aubourg, Lucie (April 23, 2023). "Giant SpaceX rocket leaves crater, serious damage at Texas base". Agence France-Presse. Archived from the original on 10 May 2023. Retrieved 16 November 2023.
  11. Dvorsky, George (April 20, 2023). "Powerful Blast from SpaceX's Starship Damages Launch Pad and Wrecks Nearby Minivan". Gizmodo.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ Bergin, Chris (2023-05-03). "Elon Musk pushes for orbital goal following data gathering objectives during Starship debut". NASASpaceFlight.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-05-05.
  13. K, Jay (2023-04-20). "SpaceX Starship Experiences Anomaly In Flight - TLP News". The Launch Pad. Archived from the original on April 25, 2023. Retrieved 2023-04-24.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Kolodny, Lora (April 24, 2023). "SpaceX Starship explosion spread particulate matter for miles". CNBC (به انگلیسی). Retrieved 2023-04-27.
  15. "FAA Statements on Recent Aviation Accidents and Incidents | Federal Aviation Administration". 2023-04-23. Archived from the original on April 23, 2023. Retrieved 2023-04-26.
  16. "FAA Closes SpaceX Starship Mishap Investigation". Federal Aviation Administration. September 8, 2023. Retrieved September 8, 2023.
  17. Kolodny, Lora (September 8, 2023). "FAA orders Musk's SpaceX to take 63 corrective actions on Starship, keeps rocket grounded". CNBC. Retrieved September 8, 2023.
  18. Leinfelder, Andrea (2 August 2023). "SpaceX Starship sprinkled South Texas with mystery material. Here's what it was". Retrieved 3 August 2023.
  19. Roulette, Joey (2023-11-15). "US FAA okays SpaceX license for second launch of Starship Super Heavy". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-15.
  20. Clark, Stephen (April 17, 2023). "SpaceX's Starship test flight delayed until Thursday after valve problem". Spaceflight Now. Archived from the original on April 19, 2023. Retrieved April 19, 2023.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ ۲۱٫۲ ۲۱٫۳ Sheetz, Michael (April 30, 2023). "SpaceX to spend about $2 billion on Starship this year, as Elon Musk pushes to reach orbit". CNBC (به انگلیسی). Retrieved 2023-04-30.
  22. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :3 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  23. SpaceX (2023-04-20). Starship Flight Test. Event occurs at 46:25. Retrieved 2023-08-17.
  24. "Jonathan's Space Report - Latest Issue". 2023-05-31. Archived from the original on May 31, 2023. Retrieved 2023-05-31.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  25. Skipper, Joe; Gorman, Steve (April 20, 2023). "Elon Musk's Starship explodes minutes after first test flight's liftoff". Reuters (به انگلیسی). Archived from the original on April 20, 2023. Retrieved April 20, 2023.
  26. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام WaPo Launch وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  27. "SpaceX's Starship Still Needs Fish and Wildlife Review to Start".
  28. Will Robinson-Smith (October 18, 2023). "SpaceX battles regulatory process that could hold up Starship test flight for months". Spaceflight Now. Retrieved October 18, 2023.
  29. Eric Berger (October 17, 2023). "Citing slow Starship reviews, SpaceX urges FAA to double licensing staff". Ars Technica. Retrieved October 18, 2023.
  30. @SpaceX (November 11, 2023). "Starship preparing to launch as early as November 17, pending final regulatory approval → spacex.com/launches" (Tweet) – via Twitter.
  31. "faa.gov/media/72781". November 14, 2023. Retrieved November 15, 2023.